به اندازه طول و عرض یک کتاب، قطع یا سایز کتاب گفته میشود. بنابراین کتابها بر اساس نوع محتوا، کاربرد، تعداد صفحات و گروه مخاطب دارای قطعهای متفاوتی میباشند. در واقع انتخاب قطع مناسب برای کتاب سبب صرفهجویی در مصرف کاغذ، حملونقل آسان کتاب، عدم اشغال فضای زیاد و مطالعه آسانتر و راحتتر کتاب میشود.
امروزه کتابها در قطعهای مختلفی همچون وزیری، سلطانی، رحلی، جیبی، پالتویی، خشتی و بالاخره رقعی به چاپ میرسند که محتوا و تعداد صفحات آنها عامل اصلی نوع و انتخاب قطع مناسب کتاب توسط ناشر و صفحهآرا میباشد.
در این صفحه قصد داریم تا یکی از انواع قطع کتاب به نام قطع رقعی را خدمتتان معرفی و در مورد آن توضیحات بیشتری را خدمتتان ارائه نماییم.
قطع رقعی چیست؟
قطع رقعی یکی از انواع قطعهای رایج برای صفحهآرایی کتاب است که به دلیل ابعاد کوچکی که دارد بسیار محبوب و پرطرفدار بوده؛ در نتیجه کتاب مورد نظر ما با این قطع به آسانی قابل حمل میباشد.
منظور از قطع تعداد تا شدن صفحات کاغذ است بنابراین با سه بار تا کردن کاغذی با طول و عرض 45*60 به کاغذی با ابعاد طول و عرض 14.5*21.5 خواهیم رسید که بهعنوان ابعاد استاندارد قطع رقعی در میان ناشران شناخته شده است.
در واقع در این صورت تعداد صفحات قرار گرفته در یک طرف کاغذ برابر با 8 بوده و ابعاد حدودی استاندارد این قطع اندازه کاغذ A5 میباشد.
ابعاد استاندارد قطع رقعی در چاپ افست و دیجیتال
چنانچه قصد چاپ کتابهایی در تیراژ بالا دارید میتوانید از چاپ افست استفاده نمایید که ابعاد استاندارد این قطع در چاپ افست برابر با 15*22 سانتیمتر میباشد. جهت چاپ محدود کتابها استفاده از چاپ دیجیتال مناسبتر بوده و ابعاد قطع در این نوع چاپ برابر با ابعاد کاغذ A5 یعنی ۲۱×۱۴ است.
کاربرد قطع رقعی
از قطع رقعی استاندارد بیشتر برای چاپ کتابهایی که ابعاد آنها کمی از اندازه معمولی کوچکتر بوده و دارای صفحات کمی میباشند استفاده میشود.
در واقع کتابهای دارای مخاطب عام همچون انواع کتابهای داستان، انواع رمان، شعر، دلنوشتهها، زندگینامهها با استفاده از این قطع بهتر دیده شده و بیشتر به فروش میرود.
استفاده از قطع رقعی برای چاپ کتابهای داستان
قطع رقعی بهترین گزینه برای چاپ کتابهای داستان است. اندازه مناسب این قطع، امکان جابهجایی راحت، مطالعه برای طولانی مدت و خسته نشدن دستها در هنگام نگه داشتن کتاب را به خواننده میدهد.
قطع رقعی نه به اندازه قطع وزیری بزرگ و نه به اندازه قطع جیبی کوچک است. این ویژگی آن را برای افرادی که در مترو یا اتوبوس کتاب میخوانند به گزینهای جذاب تبدیل کرده است. صفحهبندی کتابهای داستان در قطع رقعی نیز سادهتر از سایر اندازهها است.
از طرفی هزینه تمام شده چاپ کتاب در این قطع نیز بسیار مناسب است. همه این موارد باعث شده تا قطع رقعی انتخاب اول بسیاری از نویسندگان و ناشران کتاب در چاپ کتابهای داستان باشد.
جنس کاغذی در چاپ رقعی
امکان استفاده از جنس کاغذهای متنوعی به صورت سیاه سفید یا رنگی در چاپ با قطع رقعی وجود دارد. بسته به نیاز و بودجه خود میتوانید از بین گزینههای متنوع مانند کاغذ کاهی، سفید تحریر و گلاسه در قطع رقعی استفاده کنید.
هزینه چاپ کتاب در قطع رقعی
یکی از موارد مهمی که هنگام تصمیمگیری برای انتخاب نوع قطع کتاب مطرح میشود، هزینه تمام شده آن است. هزینه چاپ رقعی معمولاً بهعنوان یکی از مزیتهای این نوع از چاپ در نظر گرفته میشود. این سایز از کتابها، هزینه تمام شده کمتری نسبت به سایز وزیری و رحلی دارند. از اینرو گزینهای محبوب برای افرادی با بودجه کم هستند.
با توجه به این که معمولاً این نوع قطع برای کتابهای داستان با تعداد صفحات کمتر از ۳۰۰، مورد استفاده قرار میگیرد، قطع رقعی یکی از انواع چاپ کتاب کم هزینه محسوب میشود.
تفاوت قطع رقعی با قطعهای جیبی و پالتویی
همانطور که میدانید قطعهای جیبی و پالتویی نیز جزو قطعهای کتاب شمرده میشوند و آنها نیز همانند قطع رقعی دارای ابعاد کوچکی میباشند. بنابراین صفحهآرایی کتاب در هر سه قطع نامبرده تا حدود بسیار زیادی مشابه هم بوده و با استفاده از فونتهای ریز و فواصل کم میان خطوط انجام میشود.
تنها تفاوت صفحهآرایی کتاب دارای قطع رقعی با دو قطع نامبرده در میزان مصرف کاغذ و دورریز آن میباشد. در واقع مزایای استفاده از قطع رقعی و صفحهبندی کتب نامبرده با قطع رقعی در مقایسه با قطع جیبی و پالتویی به علت کم بودن میزان حاشیهها سبب کاهش مصرف کاغذ و صرفهجویی در هزینههای چاپ خواهد شد.
بنابراین با توجه به اینکه اندازه قطع رقعی هم بهصورت عمودی و هم افقی دارای طول و عرض بیشتری است شما به آسانی میتوانید با صرفهجویی در مصرف کاغذ کتابهایی سبکتر و کوچکتر را به چاپ رسانده و فرآیند مطالعه آنها توسط خواننده را آسانتر سازید.
صفحهآرایی کتاب در قطع رقعی
با توجه به ابعاد کتاب در قطع رقعی در صفحهآرایی این کتاب میبایست دقت بیشتری نموده و در صفحهبندی آن به زیبایی کتاب و سلیقه خواننده حتماً توجه نمود. بنابراین با توجه به اینکه متن و تعداد صفحات کتاب کم است و بیشتر محتوای کتاب متنی بوده و در بیشتر موارد فاقد تصویر است رعایت نکاتی هم چون انتخاب فونت و سایز مناسب، رعایت فواصل میان خطوط و حاشیهها و در نهایت تعیین قالب مناسب (حاشیهها، ستونها و تصاویر) میتواند بر جذابیت بصری کتاب افزوده و سبب چشمنوازتر شدن کتاب گردد.
درصورتیکه صفحهآرایی کتابهای دارای این قطع بهدرستی انجام نشود آراستگی ظاهری کتاب بر هم ریخته و سبب پایین آمدن کیفیت چاپ و خستگی چشم مخاطب در هنگام مطالعه میگردد.
نکته: برای کسب اطلاعات بیشتر منوی انواع قطع کتاب را مطالعه فرمایید.