«چاپ و نشر»

انتشارات کتاب کتیبه نوین، با مجوز رسمی از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، هم اکنون مفتخر است حاصل سال ها تجربه و حضور خود در صنعت چاپ و نشر کتاب، را به نویسندگان، فرهیختگان و علاقه مندان به فرهنگ و دانش که تمایل دارند آثار، تالیفات، ترجمه، پایان نامه و مطالب گردآوری شده خود را به کتاب تبدیل کنند، ارائه نماید. این انتشارات در طی سال‌های اخیر صدها کتاب را با همکاری اساتید، پژوهشگران و دانشجویان به چاپ رسانده است. عمده خدمات بر چاپ کتاب‌های علمی و دانشگاهی متمرکز است. دانشجویان و اساتیدی که ترجمه، تألیف یا پایان نامه‌ای دارند می‌توانند از خدمات چاپ نشر کتیبه نوین استفاده کنند. برخی از دانشجویان تمایل دارند حاصل کارهای پژوهشی خود را که در قالب تز یا رساله منتشر شده است به کتاب نیز تبدیل کنند و این انتشارات آماده ارائه خدمات کامل در این زمینه است. از سوی دیگر افرادی نیز که متقاضی چاپ شعر، داستان، مطالب گرآوری شده، ترجمه یا تالیفات خود هستند می‌توانند از خدمات این انتشارات استفاده نمایند. بنابراین شما می‌توانید با هزینه‌ای کم به هدف خود که  همانا داشتن یک کتاب معتبر است دست یابید. فعالیت های انتشارات کتیبه نوین در زمینه چاپ و نشر کتاب شامل: تأیید محتوای کتاب توسط اساتید مجرب، تایپ تخصصی و متناسب با فرمت کتاب، اخذ شابک یا ISBN، ویرایش متن (برای کسانی که قصد تبدیل پایان نامه به کتاب را دارند)، ویراستاری متن، صفحه آرایی کتاب، اخذ فیپا از کتابخانه ملی ایران ، طراحی جلد، اخذ مجوز کتاب از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، لیتوگرافی دیجیتال، چاپ کتاب و اعلام وصول می باشد. جهت کسب اطلاعات بیشتر منوی چاپ و نشر را مطالعه فرمایید.

مراحل، زمان و هزینه چاپ کتاب

مراحل چاپ و نشر کتاب

مراحل چاپ و نشر کتاب که توسط انتشارات کتاب صورت می‌گردد به ترتیب زیر می‌باشد:

• تأیید محتوای کتاب توسط اساتید مجرب
• تایپ تخصصی و متناسب با فرمت کتاب
• اخذ شابک یا ISBN
• ویرایش متن (برای کسانی که قصد تبدیل پایان نامه به کتاب را دارند)
• ویراستاری متن
• صفحه آرایی
• اخذ فیپا از کتابخانه ملی ایران
• اخذ مجوز کتاب از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی
• طراحی جلد
• لیتوگرافی دیجیتال
• چاپ کتاب
• صحافی
• بسته بندی کتاب
• پخش کتاب در کتابفروشی‌های معتبر ایران
• ارائه کتاب‌ها در نمایشگاه کتاب تهران و شیراز
• ارسال رایگان

مدت زمان انجام فرایند کتاب

مدت زمان انجام کل فرایند کتاب تقریباً به تفکیک زیر می‌باشد:

• تایپ کتاب: تقریباً ۳ روز (در صورت داشتن فایل ورد این مرحله حذف می‌گردد)
• ویرایش، ویراستاری، صفحه آرایی و اخذ شابک: در مجموع ۳ روز
• اخذ فیپا: ۱۲ روز
• اخذ مجوز: ۱۲ روز
• طراحی جلد: ۱ روز
• چاپ: ۵ روز

توجه: مدت زمان‌های گفته شده با توجه به نوع کتاب، قطع کتاب و متن کتاب متغییر است و در مجموع بین ۳۰ تا ۴۰ روز به طول می‌انجامد.

هزینه‌ها و نحوه پرداخت

هزینه‌ چاپ کتاب:

در مورد تعیین هزینه چاپ انواع کتاب و هزینه تبدیل پایان نامه به کتاب چند مورد را باید در نظر داشت:

1. تعداد صفحات
2. سایز کتاب
3. جنس صفحات داخلی
4. نوع صحافی
5. نوع چاپ
6. تعداد رنگ در چاپ

۱. تعداد صفحات: در چاپ کتاب و تبدیل پایان نامه به کتاب اصلی ترین موضوع تعداد صفحات آن می باشد. تعداد صفحات تعیین کننده میزان کاغذ مصرفی و زینک مصرفی است و اگر چاپ دیجیتال باشد تعداد صفحات قیمت را مشخص می کند.

۲. سایز کتاب : سایز کتاب دومین تاثیر را در قیمت و هزینه و مقدار کاغذ و زینک مصرفی دارد. در چاپ افست و در سایزهای رقعی و وزیری ، تعداد زینکها از تقسیم تعداد صفحات بر عدد ۸ به دست می آید و تعداد فرم های چاپی از تقسیم تعداد صفحات بر ۱۶ به دست می آید. مسلماً هر چه قطع کتاب بزرگتر باشد هزینه اضافه می گردد.

۳. جنس صفحات داخلی: بعد از سایز و تعداد صفحات موضوع دیگری که در هزینه چاپ کتاب و هزینه تبدیل پایان نامه به کتاب تاثیر دارد نوع کاغذ مصرفی می باشد که می تواند از جنس تحریر  ۷۰ گرم و یا ۸۰ گرم و یا گلاسه های مختلف و یا … باشد که با توجه به نوع چاپ و سلیقه نویسندگان متفاوت خواهد بود.

۴ . نوع صحافی با توجه به تعداد صفحات و سایز کتاب از صحافی های متفاوتی استفاده می شود که معرف ترین نوع و پرکاربردترین نوع صحافی ها، صحافی شومیز (جلد گلاسه و چسب گرم ) و صحافی جلد سخت ( دوخت فرمهای چاپی و چسب سرد و روکش گالینگور و سلفون دار) می باشد که هر کدام هزینه های متفاوتی دارند.

۵. نوع چاپ: منظور نوع تکنولوژی که برای چاپ کتاب از آن استفاده می شود که انوع مختلفی دارند. که عبارتند از چاپ افست و چاپ دیجیتال که رویه تعیین هزینه در هر کدام متفاوت می باشد. اما به طور کلی در افست تعداد زینک و بند تعیین کننده بوده و در چاپ دیجیتال تعداد برگ های یک کتاب تعیین کننده هزینه می باشد.

۶. هر چه تعداد رنگ های استفاده شده در کتاب بیشتر باشد هزینه آن نیز به مراتب افزایش می یابد. این موضوع به خصوص در چاپ افست تاثی گذاری بیشتری دارد.

از آنجا که هزینه های چاپ کتاب به روز محاسبه می گردد جهت کسب اطلاع از هزینه چاپ کتاب (شامل ویرایش، ویراستاری، صفحه آرایی، طراحی جلد، هزینه‌های مربوط به شابک و فیپا، حق نشر، هزینه چاپ) با دفتر انتشارات تماس حاصل فرمایید. لازم به ذکر است در صورتی که متن کتاب شعر، فارسی-انگلیسی یا فرمول داشته یا به زبان دیگری باشد هزینه به تناسب اضافه می شود.

نکته خیلی مهم:

از آنجا که معیار انتخاب ناشر صرفاً هزینه کل نیست لطفا منوی صحت انجام کار ناشر را حتما مطالعه فرمایید.

 نحوه پرداخت:

نحوه پرداخت به این صورت می‌باشد که پس از ارسال فایل توسط نویسنده و مورد تأیید قرار گرفتن فایل توسط انتشارات، انتشارات مبلغی در حدود ۴۰۰ هزار تومان بابت پیش پرداخت دریافت می‌کند و مابقی مبلغ پس از اخذ مجوز توسط انتشارات و قبل از چاپ دریافت می‌گردد. این زمان تقریباً یک ماه پس از ارسال فایل می‌باشد. تا این زمان نویسنده می‌تواند از طریق سایت‌های معتبر ایران از جمله سایت شابک و فیپا از صحت کارهای انجام شده توسط انتشارات اطلاع پیدا کند.

فرایند چاپ و نشر کتاب

مجموعه اقدامات نویسندگان

مجموعه اقدامات نویسندگان در فرایند چاپ و نشر به ترتیب به شرح زیر می‌باشد:

• ارسال فایل نوشته شده به انتشارات کتاب (به صورت ورد یا دست نوشته)
• واریز مبلغ پیش‌پرداخت به حساب انتشارات کتاب
• ارسال مدارک شناسایی به انتشارات کتاب (کپی شناسنامه یا کارت ملی)
• ارسال مدرک تحصیلی (در صورتی که نویسنده خواهان درج پیشوند مهندس یا دکتر به نام خود باشد می‌بایست مدرک متناسب ارائه دهد)
• امضاء فرم تعهدنامه
• امضاء فرم تأیید نهایی (این فرم می‌بایست بعد از ویراستاری و صفحه آرایی و قبل از ارسال فایل به فیپا توسط نویسنده امضا گردد)
• امضاء فرم قرارداد چاپ (بعد از دریافت فیپا و مجوز) نکته: این فرم مخصوص تیراژ ۱۰۰۰ نسخه به بالا می‌باشد.
• تسویه‌حساب کامل با انتشارات کتاب
• دریافت کتاب‌های چاپ شده

نکته: برای دریافت و مشاهده فرم ها کلیک فرمایید.

تأیید محتوا و تایپ تخصصی

تأیید محتوای کتاب توسط اساتید مجرب:

انتشارات کتاب پس از دریافت فایل کتاب، آن را با توجه به رشته تخصصی کتاب به کارشناسان خبره همان رشته جهت تأیید تحویل می‌دهد. انتشارات کتاب نیز کتاب‌هایی را که تأیید یا تأیید با اصلاحیه می‌شوند را جهت انجام بقیه مراحل چاپ و نشر کتاب وارد مرحله بعد  می‌کند.

تایپ تخصصی و متناسب با فرمت کتاب:

نویسندگان می‌بایست توجه داشته باشند که تایپ عمومی که در بازار انجام می‌شود با تایپ کتاب متفاوت می‌باشد لذا به نویسندگان پیشنهاد می‌گردد که در صورت امکان نوشته‌های خود را به صورت دست نوشته به انتشارات کتاب تحویل دهند.

ویراستاری

ویرایش، یک واژه ی فارسی است که در برابر کلمه (Editing) انگلیسی نهاده شده است و بیشتر دست اندرکاران نشر کتاب و مجلات آن را پذیرفته اند. ویرایش از لحاظ دستوری اسم مصدر است و مصدر آن ویراستن است و معناهای مختلف آن در فرهنگ معین ذیل کلمه ((پیراستن)) آمده است.

• ویرایش در کار نشر به معنای افزودن یا کاستن مطالب یا تصحیح متن هایی است که برای چاپ و نشر آماده می شوند. واژه ی ویرایش به معنای edition یک کتاب نیز به کار می رود.
• اگر کتابی بار دیگر بدون تغییر چاپ شود، برای مشخص کردن چاپ، بر حسب شمارش دفعات چاپ، عبارت های چاپ دوم، چاپ سوم، ….. به کار می رود.
• اگر در متن کتاب تغییر هایی رخ دهد و مطالب جدیدی بر آن افزوده و یا کاسته شود برای مشخّص کردن آن چاپ عبارت های ویرایش دوم، ویرایش سوم ….. به کار می رود.
• برای عمل ویرایش کردن، مصدر ویراستن به کار گرفته است و عامل آن ویراستار یا ویرایشگر نام گرفته است. برای روشن شدن موضوع، ویرایش را از دیدگاه های گوناگون مورد بررسی قرار می دهیم.
• هر نوشته ای باید از جهات گوناگون محتوا، زبان، دقت، نظم، آراستگی، رعایت علائم نگارشی، رعایت نکات دستوری و املائی و نگارشی بازبینی شود. بازبینی نوشته ویرایش نام دارد. ویرایش باید پس از نگارش صورت بگیرد؛ زیرا به هنگام نگارش نویسنده از حالت طبیعی و عادی خود جدا شده و بیشتر به تفکّر، خلاقیّت و آفرینش توجّه می کند پس از این مرحله باید نوشته از جهات گوناگون و اصلاح و ویرایش شود. بسیاری از ما ترس این که مطلب مان نادرست یا مورد پسند دیگران قرار نگیرد نمی نویسیم. ترس مانع تفکر و بروز خلاقیّت می شود امّا پس از نگارش می توان خطاهای نگارشی و دستوری را اصلاح کرد.

ویرایش، دانشی منطق پایه است که به درست کردن نادرستی‎ها، زدودن کاستی‎ها، رسا کردن معنی، روان‎ کردن و فارسی کردن نوشته، سامان دادن به سازه‎ها، و هم‎خوان کردن نوشته با قواعد و شیوه‎های مشخص ویرایش می‎پردازد و یا مجموعه‌ای از فعالیت‌های علمی و هنری است که هدف آن بهبود بخشیدن به ارائه و بازنمود مطلب نوشته شده و یا تصحیح خطاها و نواقص احتمالی آن، و یا مدیریت امور مربوط به انتشار متن است. در تعریفی دیگر ویرایش مجموعه ای از فعالیت های علمی و هنری است که هدف آن بهبود بخشیدن به ارائه و باز نمود مطالب نوشته شده و یا تصحیح خطاها ویا نواقص احتمالی آن و یا اداره امور به انتشار متن است.

بنابراین هر نوشته قبل از صفحه آرایی می‌بایست از جهت‌های گوناگون از جمله دستور زبان، محتوا و… بررسی و بازبینی و اصلاح  شود، که به آن ویراستاری گفته می‌شود. و به بیان دیگر ویراستاری مجموعه‌ای از فعالیت‌های علمی و تخصصی است که هدف آن بهبود بخشیدن به ارائه مطالب نوشته شده و تصحیح خطاها و نواقص می‌باشد. تیم ویراستاران مجرب انتشارات کتیبه نوین ضمن ویرایش ساختاری و محتوایی کتابها، با همکاری متخصصین مجموعه ویراستاری علمی کتابهای تخصصی را نیز انجام می دهند. ویراستاران انتشارات کتیبه نوین با در نظر گرفتن استانداردهای بین المللی و تجارب ویراستاران کشور سعی می نمایند تا بالاترین کیفیت را در ویرایش کتابهای علمی ارائه دهند. لازم به ذکر است در انتشارات کتاب کتیبه نوین ویراستاری به دو زبان فارسی و انگلیسی انجام می‌گیرد.

ویراستاری کتاب و انواع مختلف آن در چاپ کتاب:

فرآیند چاپ کتاب یک فرآیند علمی و تخصصی است که در طول آن افراد با دانش و تخصص مختلفی درگیر هستند. زمانی که کار چاپ کتاب شروع می‌شود مولف به همراه ناشر سعی می کنند تا محتوای اصلی کتاب کمترین اشکالات و ایرادات علمی و فنی را داشته باشد. یکی از مهارتهای موجود در فرآیند چاپ کتاب ویراستاری است و به فردی که امور مربوط به ویراستاری کتاب را انجام می‌دهد ویراستار گفته می‌شود. در این مطلب قصد داریم طی مطلبی با عنوان ویراستاری کتاب و انواع مختلف آن در چاپ کتاب به تشریح کامل آن می‌پردازیم:

اگر قسمت اصلی کتاب که همان متن است به صورت درست آرایش یابد، تاثیر آن دوچندان می شود. در واقع ویراستار، مهندس و نگارنده متن کتاب است و آن را آن گونه که شایسته باشد می آراید. ویرایش به بخش های مختلفی تقسیم می شود که بنابر نوع متن اهمیت هر کدام متفاوت است. انواع ویرایش را با توجه به تغییرات و اصلاحاتی که ویراستار در متن خام ایجاد می کند به ویرایش صوری (ظاهری، فنی) ، نگارشی (ادبی)، علمی (محتوایی) و جامع تقسیم می کنند.

• ویرایش صوری

ویرایش صوری یا ظاهری یا فنی همان تغییراتی است که ویراستار در صورت یا ظاهر متن ایجاد می کند. در نهایت ویرایش فنی سبب می شود تا متن خام به یک متن زیبا، اصولی و آرایش یافته تبدیل گردد تا مخاطب بتواند با آن ارتباط برقرار کند.

• ویرایش نگارشی

ویرایش نگارشی یا ادبی، ویراستار توجه خود را به نگارش متن معطوف می سازد. یعنی ویراستار سعی می کند تا متن را با اصول ساختاری و اصولی دستور زبان (به جای رسم الخط در ویرایش فنی) مطابقت دهد. ویراستار باید توجه داشته باشد که ویرایش متن سبب فاصله گرفتن متن نهایی از متن اولیه نشود و سبک نویسنده حفظ گردد. در نهایت متنی به دست خواهد آمد که با اصول نحوی زبان تطابق دارد. خواندن کتابی که ویرایش نگارشی خوبی داشته است به درک بیشتر خواننده کمک می کند و کج فهمی یا بد فهمی از متن را به حداقل می رساند.

• ویراش علمی

ویرایش علمی یا محتوایی توسط ویراستاری انجام می شود که به محتوای متن کتاب تسلط بالایی داشته باشد. تخصص ویراستار در این بخش از ویرایش اهمیت بیشتری نسبت به سایر دارد. در این قسمت ویراستار متن را از نظر علمی کنترل می کند و اشتباهات علمی را اصلاح می نماید. در نهایت به خواننده کتاب کمک می کند که به محتوی علمی کتاب اعتماد بیشتری داشته باشد و خطاهای علمی به حداقل برسد.

• ویرایش جامع

ممکن است یک ویراستار در همه بخش های ویراستار تسلط داشته باشد و یک جا همه قسمت های ویرایش را به صورت هم زمان انجام دهد. در این صورت عنوان می شود که ویرایش جامع صورت گرفته است.

نکات اصلی ویرایش:

الف) نکات فنی

تغییرات لازم الاجرا شامل موارد زیر است:

• رعایت شیوه خط فارسی
• پاراگراف بندی
• اصلاح علائم نگارشی
• مشخص کردن نقل قول ها و موارد تاکید شده در متن
• آوردن ضبط لاتینی نام ها یا معادل فرهنگی اصطلاحات فنی
• کنترل شماره گذاری جداول، نمودار ها، تصاویر و شکل ها و تعیین محل دقیق آن ها در متن
• کنترل فهرست مطالب
• کنترل و اعمال واژه نامه

ب) نکات ادبی

• اصلاح جمله بندی متن به لحاظ دستوری
• اصلاح واژه ها، عبارت ها و جمله های متناقض، نارسا، نامفهوم و مبهم
• یکدست کردن نثر متن و گزینش واژگان مناسب
• پرهیز از درازنویسی
• تلاش در جهت ساده نویسی (البته تا جایی که سبک کتاب تغییر نکند)
• کنترل املای کلمات
• اصلاح و یکدست کردن معادل ها، نام اشخاص، مکان ها و …
• کنترل ضبط اعلام و ضبط لاتینی اسامی خارجی
• مشخص و خوانا کردن فرمول ها، علائم ریاضی و …
• پیشنهاد افزودن توضیح های ضروری
• کنترل نشانی های ارجاع و نقل قول ها

ج) نکات علمی

• اصلاح و تنظیم مباحث یا پیشنهاد تنظیم جدید آن ها
• اصلاح اشکالات علمی (با هماهنگی مولف یا مترجم)
• اضافه کردن پاورقی و توضیح های ضروری یا پیشنهاد آن ها
• مقابله متن با اصل (در مورد کتاب های ویژه ی تصحیح متون کلاسیک)

همان گونه که پیش تر درباره ی اهمیت بسیار بالای ویرایش بحث شد، اهمیت و نقش ویراستار نیز کاملا روشن می باشد. بنابراین ناشران و نویسندگان عزیز برای انتخاب ویراستار باید معیارهایی را در نظر بگیرند که مهم ترین آنان به شرح زیر است:

• تسلط به زبان مادری و حداقل تسلط به یک زبان خارجی
• تسلط به جنبه های مرتبط با نشر و روند تولید ، پخش و فروش کتاب
• آشنایی کافی با فضا، محیط، مکان، مواد و مصالح، ابزار ها و راه و روش های تولید آثار
• امانتداری، رازداری و قابلیت اتکا و اطمینان
• قدرت تصمیم گیری و اعمال تصمیم در روند کار

تقسیم بندی ویرایش:

اگرچه اصول و مراحل نشر کتاب تقریبا برای همه ی متون یکسان است و همه آن ها باید مراحلی را طی کنند تا از یک دست نوشته نامنظم و غیر اصولی به یک کتاب تبدیل شوند اما گاهی متون مختلف، با توجه به ساختار و نقشی که قرار است ایفا کنند در موارد و اصولی با یکدیگر تفاوت های جزئی دارند. ویرایش نیز از این قائده مستثنی نیست. برخی متون ممکن است به ویرایش بیشتری نیاز داشته باشند و برخی متون برای حفظ سبک نویسنده ممکن است ظرفیت ویرایش آن ها چندان چشمگیر نباشد. در این مقاله به تقسیم بندی ویرایش با توجه به نوع اثر می پردازیم و اصول جزئی تری از آن را برمی شماریم.

الف) ویرایش تالیف

در ویرایش یک اثری که در دسته آثار تالیفی قرار می گیرد، یعنی نویسنده خود آن ها را نگاشته است (ترجمه یا تصحیحی از نسخه های قدیمی یک اثر نیست) وظیفه ویراستار کنترل آدرس نقل قول ها (آیه ها و احادیث و …) و مقدار و نحوه ی آن ها و به مورد بودن مطالب نقل قول است. یعنی ویراستار بررسی می کند که آیا نقل استفاده شده جایگاه درستی دارد و یا این که منبع و ماخذ مشخصی دارد یا خیر و اگر نیاز بود اصلاح می نماید. همچنین ویراستار بررسی می کند که آیا ارتباط درست و منطقی بین فصل ها و مطالب وجود دارد یا خیر. دیگر وظیفه ویراستار یک اثر تالیفی بررسی منابع و مآخد است که اهمیت بسیاری دارد.

ب) ویرایش متون انتقادی (تصحیح نسخه های خطی)

در این متون وظیفه اصلی ویراستار بررسی صحت و دقت مطالب به کار برده است. چنان چه گاهی ممکن است صاحب اثر برخی مطالب را با بی دقتی و سهل انگاری بیان کرده باشد. ویراستار باید با بررسی متون معتبر ایرادات وارده را اصلاح کند.

ج) ویرایش ترجمه

در متون ترجمه یکی از مهم ترین مراحل ویرایش است.

مترجمی که قرار است اثر ترجمه خود را به کتاب تبدیل کند، اثر خود را به ناشر مورد نظر تحویل می دهد و همانطور که پیش تر بیان شد، اثر او از جنبه های مختلف بررسی می شود. یکی از مهم ترین جنبه ها در آثار ترجمه بررسی ویرایش پذیر بودن اثر است. گاهی یک مترجم به قدری اثر را نامنظم و از هم گسیخته ترجمه کرده است که اگر قرار باشد ویرایش صورت بگیرد اصل اثر به کلی تغییر می کند. چنین آثاری اصلا در مراحل بعدی چاپ قرار نمی گیرند.

حال فرض کنیم یک اثری مراحل پیشین را گذرانیده و به مرحله ویرایش رسیده است. ویراستاری که ویرایش آثار ترجمه را انجام می دهد باید به هر دو زبان مقصد و مبدا تسلط کامل و کافی داشته باشد تا بتواند با نهایت دقت، کج فهمی ها و بد فهمی هایی که ممکن است برای خواننده پیش بیاید را برطرف سازد. گاهی وی نمی تواند جملات را به طور کامل تغییر دهد و مفهوم دریافتی خود را برساند. باید توانایی و تبحر این را داشته باشد که با استفاده از کلمات جایگزین مفهوم را انتقال دهد. گاهی ترجمه های تحت الفظی یافت می شوند که ترجمه کاملا صحیح است اما مفهوم رسانی مشکل دارد. وظیفه ویراستار در این متون اصلاح این چنین ایرادات می باشد.

معرفی چندین کتاب مفید جهت ویراستاری:

1. فرهنگ املایی خط فارسی، فرهنگستان زبان و ادب فارسی.
2. نگارش و ویرایش، احمد سمیعی(گیلانی)، انتشارات سمت.
3. بهار سخن، حسین دهنوی، مؤسسه امام خمینی(ره).
4. گزیده شیوه نامه جامع ویرایش و نگارش، جمشید سرمستانی، نشر سرمستان.
5. دستور زبان فارسی، حسن انوری و حسن احمدی گیوی، انتشارات فاطمی.
6. نگارش و ویرایش، زیر نظر نصرالله پورجوادی،.برگزیده‌ مقاله‌های نشر دانش.
7. شیوه نگارش، مرتضی کاخی، امیرکبیر.
8. غلط ننویسیم، ابوالحسن نجفی، مرکز نشر دانشگاهی.
9. آیین نگارش و ویرایش، محمد جعفر یاحقی و  مهدی ناصح، انتشارات آستان قدس رضوی.
10. دستور خط فارسی مصوب فرهنگستان زبان و ادب فارسی، فرهنگستان زبان و ادب فارسی.
11. راهنمای ویراستاری و درست نویسی، حسن ذوالفقاری، علم.
12. نکته‌های ویرایش، علی صلح‌جو، نشر مرکز.
13. ویرایش فنی، ابوالفضل طریقه‌دار، بوستان کتاب قم.
14. ویراستار یک دقیقه‌ای، کاظم عابدینی، فراگفت.
15. راهنمای ویرایش، غلامحسین غلامحسین زاده، سمت.
16. ویرایش و پیشینه آن، آتوما فروهی، نشر ری را.
17. راههای درست‌نویسی و ویراستاری، ابوالفتح قهرمانی، منادی تربیت.
18. ویراستاری آسان، علیرضا اسفندیاری، سازمان حفظ آثار و نشر ارزشهای دفاع مقدس ارتش جمهوری اسلامی ایران.
19. انواع ویرایش،ابوالفضل طریقه‌دار، موسسه ‌بوستان‌ کتاب ‌قم.
20. آیین‌نگارش و ویرایش، ابراهیم رنجبر، پویای دانش.
21. شیوه‌نامه ویرایش، محمدرضا محمدی‌فر، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
22. بهتر بنویسیم، رضا بابایی، دانشگاه ادیان.
23. قواعد جامع املای فارسی، جمشید سرمستانی، نشر سرمستان.
24. بر بال قلم، سید ابوالقاسم حسینی، مؤسسه انتشاراتی ظفر.

آشنایی با نرم افزار ویراستیار و دانلود:

نرم‌افزار ویراستیار، Virastyar افزونه‌ای برای مایکروسافت وُرد (Microsoft Word) است که جهت استفاده‌ی کاربران فارسی‌ زبان طراحی شده است و قابلیت‌های متعددی از جمله اصلاح خطاهای املایی، اشتباهات ویرایشی و نشانه‌گذاری، و نیز استانداردسازی متون فارسی را فراهم می‌کند. نرم‌افزار «ویراستیار» امکان پشتیبانی از نسخه‌های متفاوت مایکروسافت وُرد و ویندوز را دارا است.

قابلیت های نرم افزار ویراستیار:

غلطیاب املایی:

غلط‌یاب املایی ویراستیار از کارایی بالا و سرعت مناسبی برخوردار است. از موارد کارکرد غلطیاب می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• اصلاح املای واژه‌ها
• ارائه‌ی لیستی از واژه‌های صحیح پیشنهادی
• اصلاح انواع غلط‌های فاصله‌گذاری
• چسبیدن واژه‌های متوالی به هم
• درج فاصله‌ی اشتباه میان کلمه
• اصلاح کاربرد نابجای فاصله به جای شبه‌فاصله
• تلفیق درج اشتباه فاصله و چسبیدن واژه‌های متوالی
• تشخیص و اصلاح واژه‌های با پسوند
• تشخیص و اصلاح تکرار متوالی کلمه
• اصلاح غلط‌های ناشی از هم‌آوایی
• امکان افزودن واژه‌های جدید به واژه‌نامه
• امکان اصلاح یک مورد غلط به طور یکباره در کل متن
• امکان نادیده گرفتن یک مورد غلط و عدم اصلاح آن
• امکان نادیده گرفتن یک مورد غلط و عدم اصلاح آن در کل متن

اصلاح نویسه‌های متن:

با استفاده از این ویژگی نرم‌افزار می‌توانید همۀ نویسه‌های (کاراکترهای) متن را استاندارد کنید. اگر نویسه‌ی غیر استانداردی یافت شد، با معادل استاندارد آن جایگزین می‌شود.

• اصلاح انواع حرف «ک»
• اصلاح انواع حرف «ی»
• تبدیل ارقام عربی به معادل فارسی.
• اصلاح نویسه‌ی نیم‌فاصله
• اصلاح اعراب
• حذف نیم‌فاصله‌های تکراری

اصلاح نشانه‌گذاری:

این بخش از نرم‌افزار، غلط‌های نشانه‌گذاری را تشخیص داده و اصلاح می‌کند. این غلط‌ها بر اثر اشتباه در نمادگذاری علائم زیر پدید می‌آیند:

• نقطه
• ویرگول
• نقطه ویرگول
• علامت سوال
• علامت تعجب
• نقل قول
• پرانتز
• گیومه

تبدیل تقویم و تاریخ:

این بخش از نرم‌افزار قابلیت تشخیص و تبدیل عبارت‌های تاریخ را فراهم می‌کند. عبارت‌ها‌ی تاریخ در هر یک از دسته‌بندی‌های زیر قابل تشخیص و تبدیل به یکدیگر هستند.

• گونه‌های مختلف نوشتار تاریخ به صورت عددی و نوشتاری با ارقام انگلیسی و فارسی.
• گونه‌های مختلف نوشتار تاریخ به زبان انگلیسی
• قابلیت تصحیح برخی اشتباهات در درج تاریخ

تبدیل پینگلیش:

با این بخش می‌توان واژه‌های پینگلیش (واژه‌های فارسی که با حروف انگلیسی نوشته شده‌اند – فینگلیش) را به معادل (یا معادل‌های) فارسی آنها تبدیل کرد. پینگلیش‌نویسی در حوزه‌ اینترنت بسیار پرکاربرد بوده و اگرچه ورود استانداردهایی مانند یونیکد، و همچنین تلاش جامعه فارسی‌زبانِ اینترنت در اشاعه زبان فارسی، از تمایل کاربران در پینگلیش‌نویسی کاسته است، اما هنوز متون فارسی بسیاری را می‌توان یافت که با نویسه‌های انگلیسی نوشته شده‌اند.  با استفاده از این قابلیت، کاربر می‌تواند این‌گونه متن‌ها را به فارسی روان تبدیل کند.

• تکرار حروف در واژه‌ها پینگلیش
• استفاده از حروف بزرگ (در ابتدا و انتهای واژه‌ها)، اعداد و نویسه‌های ویژه در واژه‌ها
• استفاده از واژه‌های انگلیسی
• استفاده از نویسه‌ی x برای تایپ حرف «خ»

پیش پردازش املایی متن:

در پیش پردازش املایی موارد زیر می‌توانند تصحیح شوند:

• ها: اصلاح فاصله‌گذاری «ها» در انتهای واژه‌ها
• می: اصلاح فاصله‌گذاری «می» در ابتدای واژه‌ها
• ‍ه: تبدیل «‍ه» به «‍ه‌ی»
• ب: تبدیل «ب» متصل به ابتدای واژه‌ها به «به»
• اصلاح فاصله‌گذاری پسوندها

تبدیل اعداد:

این بخش از نرم‌افزار قابلیت تشخیص و تبدیل اعداد را فراهم می‌کند. اعداد در هر یک از دسته‌بندی‌های زیر قابل تشخیص و تبدیل به یکدیگر هستند.

• عدد طبیعی یا اعشاری با رقم‌های انگلیسی
• عدد صحیح با نوشتار فارسی
• عدد اعشاری با نوشتار فارسی
• عدد کسری با نوشتار فارسی

دیگر قابلیت‌های افزونه:

علاوه بر موارد یاد شده این افزونه دارای قابلیت‌های دیگری است که در زیر به چند نمونه از آن ها اشاره می‌کنیم.

• قابلیت تکمیل خودکار کلمات
• قابلیت به روز رسانی لغت نامه‌ها
• ‍وجود راهنمای داخل برنامه

برای دانلود نرم افزار ویراستار Virastyar روی لینک کلیک کنید.

صفحه آرایی

تمامی نسخ خطی و کتاب های باقی مانده از تاریخ مکتوب زبان فارسی هر یک به نوعی دارای صفحه بندی است. در این کتاب ها خوشنویسان و مذهبان وظیفه ی صفحه آرایی را برعهده داشته اند و کاتب یک کتاب صفحه آرا و تعیین کننده ی چیدمان یک صفحه نیز بود است. تطبیق متقارن عناصر، تقسیم متقارن سطوح ، تنظیم هندسی نقوش ، تلفیق موزون خط ها و ترکیب متعادل رنگ ها، همه دست آوردهایی هستند که وحدت مضمونی و بصری را در نسخه های خطی ایران تامین می کنند. با رواج صنعت چاپ در دوره ی قاجارصفحه آرایی وارد مرحله دیگری می شود که تاثیر تکنیک ها و امکانات فنی بر روی آن بسیار است.

آرایش صفحات در مطبوعات ایران، از آغاز تا دوره طولانی متقارن بوده است که این تقارن را در زمینه دیگر زندگی روزمره آن مانند معماری و تزیین داخلی بناها نیز مشاهده می کنیم. اما با ورود به دوره ی معاصر این تقارن به نفع خلاقیت در چیدمان، جای خود را انواع دیگر صفحه آرایی می دهد.امروزه انواع نرم افزارهای گرافیکی نیز دامنه گستره و متنوعی از امکانات را در عین بالا بردن دقت در اندازه ها در اختیار طراحان قرار داده است.

صفحه آرایی عبارت است از ایجاد نظم و روابط منطقی و موزون بین عناصر نوشتاری و تصویری و فضاهای خالی با هدف تسهیل خواندن و ترغیب خواننده به ادامه خواندن از طریق ایجاد زیبایی و خلاقیت. هدف از صفحه آرایی کتاب، ایجاد انگیزه بیشتر برای خواندن، راحتی در خواندن و ایجاد زیبایی با به کارگیری عناصربصری معقول است. صفحه آرایی خوب و مناسب باموضوع کتاب می تواند رغبت خواننده و مخاطب را افزایش دهد. یک صفحه آرایی خوب می تواند کمک موثری در توسعه و رشد فرهنگ داشته باشد و ذائقه بصری خوانندگان کتاب رااصلاح و تقویت کند. صفحات هر کتاب بایستی به تناسب قطع، موضوع، و مخاطب، دارای چهارچوب وکرسی بندی مناسبی باشد. آرایش هر صفحه نیز براساس این شبکه بندی انجام می شود و برای داشتن یک شبکه بندی مناسب ضرورت دارد که فضای صفحه دارای تناسبی موزون و چشم نواز باشد.

یا به عبارت دیگر صفحه آرایی مجموع آماده سازی صفحات جهت چاپ را صفحه آرایی می گویند که رفته رفته به مرور زمان پیشرفته شده و با چاشنی خلاقیت به مسئله ای مهم در جذب مخاطب برای مطالعه بیشتر رسانه مبدل شده است. با پیشرفت علم و تکنولوژی و حضور رسانه های نوین از قبیل سایتهای خبری، کتابهای الکترونیک، تلوزیون، رادیو و … کتاب و مجله هنوز مخاطب خود را از دست نداده و همچنان به سران مطالعه به مهم ترین عامل پیشرفت کشورها یاد می شود. برای افزایش این سرانه، یکی از راه ها صفحه آرایی جذاب و هنرمندانه برای جذب و لذت بردن بیشتر مخاطبان است.

در کل صفحه آرایی ، هنر انتخاب فونت، اندازه کلمات، فواصل خطوط، فاصله از حاشیه ها، زیباسازی و طراحی گرافیکی صفحات، جاگذاری مناسب عکس ها و … می باشد. به طور کل می توان گفت که صفحه آرایی به مجموعه عملیات قبل از آماده سازی چاپ نشریه می گویند. انتخاب مناسب رنگ ها جهت چاپ با کیفیت، دید خلاقانه و طراحی قوی از دیگر فاکتورهای یک صفحه آرایی مناسب است.

به عبارت دیگر صفحه آرایی هنر جذب توجه مخاطب به مطالب نشریه و کمک به افزایش توجه او به علاوه ایجاد اشتیاق در دنبال کردن موضوع نشریه است که این مهم با شناخت مخاطب به دست می آید.

صفحه آرایی به صورت تاریخی توسط حروف چینان و به طور دستی انجام می شده، اما این روزها با پیشرفت علم و تکنولوژی بیشتر از نرم افزارهای کامپیوتری برای این منظور استفاده می گردد که Adobe Indesign از مهم ترین نرم افزارهای صفحه آرایی می باشد که با امکانات فراوان، دست طراح را برای انواع خلاقیت باز می گذارد.  Microsoft Publisher از دیگر نرم افزارهایی ست که سابقا طرفدار زیادی داشته، اما اکنون جای خود را به نرم افزار شرکت ادوبی داده است. Microsoft word هم امکان صفحه آرایی را برای کاربران غیر حرفه ای به سادگی فراهم نموده تا برای کارهای روزمره به مشکلی برخورد نکنند.

ترکیب بندی در صفحه آرایی

ترکیب بندی به معنی قرار گرفتن اجزاء مختلف در کنار هم و تشکیل یک «کل» است. در یک صفحه آرایی خوب محل قرارگیری اشیاء در توازن و تعادلی با یک دیگر قرار دارند که حس مطلوبی به بیننده القاء می کنند. با جابجایی اجزاء مختلف در صفحه آرایی خوب می توانید به این حس خوب که همان حس زیباییست دست پیدا کنید. در یک طراحی صفحه آرایی زیبا، ترکیب تصاویر، خطوط، متون، رنگ ها، سایه ها، شفافیت تصاویر، و غیره به صورت متوازن در کنار یکدیگر جای گرفته اند.

یکی از روشهای مفید جهت ایجاد ترکیب بندی مناسب، روش تقسیم بندی سه تایی است. به این صورت که در نرم افزار با استفاده از خطوط راهنما، کادر را به سه قسمت مساوی عمودی و افقی تقسیم بندی می کنید. از محل برخورد این خطوط می توان به عنوان نقاط اصلی استفاده کرده و اجزاء مهم را در آن قرار داد.

جدای از این ها، یک طراح نیازمند دانش و مبانی هنرهای تجسمی و گرافیک جهت یک صفحه آرایی مناسب است. این دانش است که به هنرمند طراح می آموزد تا ترکیب عناصر ملموس مانند، خط، سطح، متن، تصویر، اندازه، شکل، رنگ، تیرگی و روشنی، به همراه کیفیت خاص دیداری آن ها از قبیل تناسب، تعادل، هماهنگی و کنتراست که باعث مستحکم شدن اثر تجسمی می شود را به راحتی به کار گیرد.

ویژگی صفحه آرایی خوب

• مخاطب را در برابر خود متوقف می کند.
• توجه بیننده را به خود جلب می کند و وی را به پیگیری وخواندن ان ترغیب میکند.
• آمیزش جذابی از حروف و تصاویر را به نمایش می گذارد.
• به نحو مطلوب انتظام یا فته است.
• به خوبی مخاطب خود را می شناسد.
• به خوبی عناصر اصلی طراحی را به خدمت می گیرد.
• پیام را به مخاطبین خاص خود منتقل کند.
• مفهوم روشنی دارد.
• کاملا صریح است و هیچ ابهامی ندارد.

صفحه آرایی کتاب

صفحه آرایی یکی از مهمترین ارکان کتاب می باشد. صفحه بندی باید طوری باشد که خواننده را راغب به خواندن کتاب کند. نوشته ها باید در اندازه مناسب و فاصله بین خطوط نیز مناسب باشد که چشم خواننده هنگام خواندن کتاب اذیت نشود.

بسته به این که کتاب شما (رمان، شعر، آموزشی، دانشگاهی و…..) باشد باید قطع مناسب را برای آن در نظر گرفت. قطع مناسب برای کتاب های رمان و شعر رقعی می باشد و برای کتاب دانشگاهی و آموزشی معمولا وزیری می باشد.

یکی از نکته های مهم در صفحه آرایی کتاب، فونت کلمات می باشد. که در انتخاب آن باید دقت کافی را داشته باشیم. فونت مورد نظر باید خوانا و آسان باشد. از انتخاب فونت های تحریری که خواندن را برای خواننده سخت می کند باید بپرهیزم. ( به جز در کتاب های بخصوص)

فونت های بی نازنین، لوتوس، میترا در کتاب ها رایج و مناسب می باشد.

مطمئنا صفحه بندی زیبا، دلنشین و هنری روزنامه در فروش آن بسیار موثر است و موفقیت بیش از پیش را تضمین می نماید.
نکات مربوط به صفحه آرایی مجله برای صفحه بندی مجله می توان دو هدف را در نظر گرفت : «راحتی خواندنپ» و «انگیزه دادن به خواننده برای ادامه خواندن» هر تصمیم صفحه آرا باید برای دستیابی به یکی از این دو هدف یا هر دو آن ها باشد.

انتخاب نوع قطع کتاب خود هنری است که کتاب شما را با ارزش تر و مقبول تر برای جذب در بازار و البته خوانندگان گرامی می نماید و شاید با اثری که بر قیمت کتاب شما می گذارد می تواند در موفقیت فروش کتاب شما تاثیر بسزایی داشته باشد. شما می توانید صفحه بندی کتاب خودتان را در تمامی قطع های وزیری، پالتویی، جیبی، رحلی و… به ما بسپارید.

از جمله اقدامات صفحه آرا در زمان صفحه آرایی عبارت است از:

• تعیین قطع کتاب و اندازه حاشیه‌ها
• تنظیم پاراگراف‌ها
• تنظیم فونت فارسی و انگلیسی
• ایجاد ارجاعات در متن جهت زیبایی و دسترسی آسان به مطالب
• تیتر بندی و سطح بندی
• ایجاد فهرست مطالب به صورت اتوماتیک

ذکر چند نکته در صفحه آرایی الزامی است:

1. شماره صفحات از ابتدایی ترین صفحه (بسم ا… ) شروع می شود به گونه ای که آخرین شماره صفحه کتاب نشان دهنده تعداد کل صفحات باشد.
2. شروع فصل از صفحه فرد شروع می شود.
3. یک سوم از صفحه شروع هر فصل باید خالی بماند.
4. صفحات شروع فصل فاقد سر صفحه می باشد ولی شماره آن لحاظ می شود.
5. شماره صفحات فرد در سمت چپ بالای صفحه و شماره صفحات زوج در سمت راست بالای صفحه قرار می گیرد.
6. سمت چپ سر صفحه زوج نام کتاب و سمت راست سر صفحه فردنام فصل نوشته می شود.
7. فاصله سر صفحه تا اولین سطر متن کتاب باید ۱/۲ سانتیمتردر نظر گرفته می شود.

آموزش برخی از ارکان صفحه آرایی:

تنظیمات صفحه:

نخستین کاری که برای شروع صفحه‌آرایی یک کتاب در ورد انجام می‌دهیم، تنظیمات صفحه است. در فایلی که ایجاد کرده اید، از روبان Page Layout، دکمه‌ی کوچک  گوشه‌ی گروه Page Setup را بزنید، تا پنجره‌ی تنظیمات صفحه باز شود. در زبانه‌ی Margin اندازه‌ی حاشیه‌ی صفحه و در زبانه‌ی Paper، ابعاد صفحه را تعیین کنید و در زبانه‌ی Layout تنظیمات مربوط به زوج و فرد داشتن کتاب و متفاوت بودن صفحه اول را انجام می دهید.

تنظیمات فونت:

حال بخشی از متن را که دارای کلمات فارسی و انگلیسی است، انتخاب کنید و از زبانه  Home، دکمه‌ی کوچک  در گوشه‌ی گروه فونت را بزنید، تا پنجره‌ی Font باز شود. در این پنجره شما می‌توانید قلم و اندازه‌ی آن را به طور جداگانه برای متن فارسی و لاتین انتخاب کنید. با توجه به این که از نظر بصری اندازه‌ی فونت‌های لاتین کمی بزرگ‌تر است، بهتر است اندازه‌ی فونت‌های لاتین را همیشه اندکی کمتر در نظر بگیرید.

تنظیمات پاراگراف:

نشان‌گر چشمک‌زن را روی یک پاراگراف قرار دهید و از روبان Home ، دکمه‌ی کوچک گوشه‌ی گروه پاراگراف را بزنید، تا پنجره‌ی Paragraph باز شود. چینش متن، جهت متن، تورفتگی‌ها، فاصله‌ی پاراگراف از پارگراف قبلی و بعدی، و فاصله‌ی سطور پاراگراف، مهم‌ترین چیزهایی هستند که در این پنجره تعریف می‌شوند.

فصل‌بندی:

امکان فصل‌بندی نرم‌افزار ورد، این توانایی را به ما می‌دهد که برای بخش‌های مختلف کتاب از سرصفحه و پاصفحه و ساختار شماره صفحه‌ی متفاوت استفاده کنیم. برای ایجاد یک فصل جدید در فایل کتاب، مکان نمای چشمک‌زن را در جایی که باید فصل جدید آغاز شود (مثلاٌ پس از اتمام فصل ۱ و قبل از شروع فصل ۲) قرار می‌دهیم. سپس از روبان Page   Layout  و از گروه  Page Setup، دکمه‌ی بازشونده‌ی Breaks را کلیک می‌کنیم. همان طور که می‌بینید، چهار نوع  Section Break  وجود دارد:

• Next Page:  فصل جدید از صفحه‌ی بعد شروع می‌شود.
• Continuous:  بدون شکست صفحه، فصل جدید در ادامه‌ی فصل قبلی شروع می‌شود.
• Even Page:  فصل جدید از نخستین صفحه‌ی زوج بعدی آغاز می‌شود.
•  Odd Page: فصل جدید از نخستین صفحه‌ی فرد بعدی آغاز می‌شود.

سرصفحه و پاصفحه (Header & Footer):

مواردی که قرار است در طول کل کتاب یا در طول فصول کتاب در تمامی صفحات تکرار شوند، در Header و Footer قرار می‌گیرند. نام کتاب، عنوان فصل و شماره صفحه مهم‌ترین این موارد هستند .برای درج یا ویرایش هدر و فوتر، از زبانه‌ی Insert و در گروه Header & Footer، یکی از گزینه‌های Header یا Footer  را کلیک کنید تا منوی زیرین آن باز شود. اکنون می‌توانید یکی از قالب‌های از پیش آماده را استفاده کنید و یا با زدن گزینه Edit Header/Footer در انتهای منو، وارد حالت ویرایش سرصفحه و پاصفحه شوید. در حالت ویرایش هدر/فوتر، یک زبانه‌ی جدید به زبانه‌های بالای نرم‌افزار افزوده می‌شود، که ابزارهای مورد نیاز برای ویرایش هدر و فوتر را در اختیار شما قرار می‌دهد. شما می‌توانید با دوبار کلیک درمنتها الیه بالا یا پایین صفحات نیز وارد حالت ویرایش هدر/فوتر شوید.در کتاب‌های فارسی، معمولا شماره صفحه‌های فرد در بالا سمت راست و شماره صفحه‌های زوج در بالا سمت چپ قرار می‌گیرد، به طوری که در هنگام ورق زدن کتاب، شماره صفحه‌ها در قسمت بیرونی واقع شوند و آسانتر دیده شوند. همچنین نام کتاب در بالای صفحات زوج، و نام فصل در بالای صفحات فرد درج می‌شود.

استایل‌ها:

برای اجزاء مختلف متنی از استایل استفاده می‌شود تا بعداً بتوان از ابزار Table of Contents نرم‌افزار Word برای تولید فهرست کتاب استفاده کرد. مهمترین استایل‌های مورد استفاده عبارت است از:

• Heading 1: عنوان فصل
• Heading 2: عنوان بخش
• Heading 3: عنوان زیر بخش
• Normal: متن‌های معمولی و پاراگراف‌ها
• Picture: تصویر
• Footnote: زیرنویس

فهرست مطالب:

در صورتی که عناوین موجود در کتاب را به صورت درست و طبق آنچه گفته شد، استایل‌دهی کرده باشید، برای درج فهرست مطالب، کار زیادی لازم نیست انجام بدهید. نشانگر چشمک‌زن را در جایی که می‌خواهید فهرست مطالب درج شود، قرار دهید. در روبان Reference، دکمه‌ی بازشونده‌ی Table of Contents را کلیک کنید و Automatic Table 1 را انتخاب کنید. فهرست مطالب به همراه شماره صفحه‌ی هر کدام از عناوین، درج خواهد شد. در واقع نرم‌افزار ورد به دنبال متونی می‌گردد که استایل Heading 1، Heading 2,…  روی آن‌ها اعمال شده و آن‌ها را به همراه شماره صفحه‌شان در فهرست مطالب درج می‌کند. در صورتی که فایل را ویرایش کنید و شماره صفحات به هم بریزد، به سادگی با زدن دکمه‌ی Update Table در زبانه‌ی Reference، شماره صفحات جدید جایگزین شماره‌های قبلی خواهد شد.

شابک یا (ISBN) چیست؟

با توجه به افزایش روزافزون انتشار کتاب و مشکلاتی که توزیع، سفارش، انبارگردانی و اطلاع رسانی کتاب در سطح جهان با آن روبرو شده بود، کم کم ناشران و کتابفروشان برآن شدند راه حلی برای مشکلات بیاندیشند. تا آن زمان ناشران برای کنترل موجودی، تامین سفارش و توزیع، از روش های مختلفی از جمله بازیابی عنوان، مولف و دیگر مشخصات کتابشناختی استفاده میکردند. اما استفاده از مشخصات کتابشناختی همیشه جوابگو نبود، برای سرعت دهی به کارها، صرفه جویی در هزینه­ ها و جلوگیری از مشکلاتی که در اثر پراکندگی و تنوع منابع چاپ بوجود می آمد ناشران را بر آن داشت تا از شمارهای داخلی برای شناسایی آثارشان استفاده کنند، که بیشتر شماره های ثبت کتابها بود. اگر چه این روش خوبی بود، اما چون این شماره گذاری ها استفاده داخلی داشتند، با گسترش مبادلات وسیع کتابها در سطح ملی و بین المللی جوابگوی مشکلات نبود. بنابراین بررسی های، تعدادی از ناشران و توزیع کنندگان کتاب که از رایانه برای پردازش سفارش ها و کنترل موجودی درانبارهای کتاب استفاده می کردند، نشان داد که پیش نیاز یک نظام ماشینی کارآمد، وجود شماره ی یکتا و ساده برای شناسایی اقلام قابل انتشار است.

شابک یا (ISBN)، شماره استاندارد بین‌المللی کتاب است که برای هر کتاب منحصربه‌فرد می‌باشد. این استاندارد در سال ۱۹۶۶ در کشور انگلیس توسط صنف کتابداران پایه‌گذاری شد. شابک یا ISBN را در زبان انگلیسی  به صورت مختصر با ISBN نشان می‌دهند که مخفف International Standard Book Number می‌باشد. پیش از این شابک یا ISBN یک کد ۱۰ رقمی بود اما در حال حاضر شابک یک کد ۱۳ رقمی می‌باشد. استفاده شابک یا ISBN برای فروش و کنترل انبار کتب توسط ناشران، کتاب‌فروشان، کتابخانه‌ها، و سایر مشترکین می‌باشد. شابک به شما کمک می‌کند که یک کتاب را از میان کتاب‌های دیگر بدون آنکه به اسم کتاب، ناشر، نویسنده و یا سایر مشخصات دیگر کتاب نیاز داشته باشید از طریق این شماره بازیابی و جستجو کنید. در انتشارات کتاب کتیبه نوین پس از طی مراحل اولیه کتاب به هر کتاب یک شابک یا ISBN اختصاص داده می‌شود که از آن زمان به بعد این کد منحصربه‌فرد نشان دهنده شماره شناسه کتاب خواهد بود. لازم به ذکر است شابک یا (ISBN) در قسمت شناسنامه کتاب، فیپای کتاب و پشت جلد کتاب به صورت بارکد نوشته می‌شود. لازم به ذکر است انتشارات کتیبه نوین بلافاصله بعد از دریافت فایل نویسندگان به آن کد شابک را اختصاص می دهد.

شابک چگونه مورد استفاده قرار می‌گیرد؟

شابک اصولا بعنوان مشخص کننده‌ی محصول توسط ناشر، کتابفروشی‌ها، کتابخانه‌ها و خرده فروشان اینترنتی و دیگر زنجیره‌ی تامین کنندگان کتاب جهت سفارش، فهرست‌بندی، صورت فروش و کنترل موجودی انبار استفاده می‌شود. شابک ثبت کننده‌ کتاب، عنوان کتاب، شماره ویرایش و قطع و شکل کتاب را مشخص می‌سازد.

چرا باید از شابک استفاده کنیم؟

استفاده از شابک برای ناشران و کتابفروشان مفید است، زیرا آنها تمایل دارند کتابهای خود را بفروشند؛ امروزه بدون بهرهگیری از تکنولوژیهای جدید سفارش و توزیع کتاب بسیار مشکل است و پیش نیاز استفاده از کامپیوتر برای توزیع و سفارش مکانیزه استفاده از شابک است. بدون استفاده از شابک مشخصات کتابها در فهرستهای ماشینی وارد نشده و مردم از وجود آنها مطلع نمی شوند و در صورت اطلاع به خاطر دردسرهای سفارش دستی از سفارش آن صرف نظر خواهند کرد.

شابک‌، قوانین  و مقررات حق نشر

شابک نوعی شناسنده است و هیچ گونه وجه قانونی در خصوص حق نشر ایجاد نمی‌کند. ولی در برخی کشورها استفاده از شابک برای مشخص ساختن انتشارات یکی از ملزومات قانونی است.

چه کسی باید درخواست شابک کند؟

ناشر کتاب است که همیشه باید درخواست شابک کند. ناشر کتاب، در واقع گروه، سازمان، شرکت یا فردی است که موظف به چاپ اول یک کتاب است. بطور معمول، ناشر در واقع همان فردی است که مسئول مالی پرداخت هزینه‌ی چاپ و متضمن سود و زیان مالی کتاب است. ناشر ممکن است چاپ کننده کتاب نباشد و ممکن است خود مولف کتاب باشد البته اگر خواسته باشد خودش کتاب را به چاپ برساند.

تاریخچه شابک (ISBN)

در سراسر دنیا هر سال انتشار کتاب­ و سایر نشریات به میزان قابل توجهی افزایش می یابد و به همین نسبت هم به مراکز فروش و انتشار افزوده می شود. این توسعه روزافزون در امر چاپ و انتشار موجب شده است که در مقابل حجم زیاد آن احساس سردرگمی و بلاتکلیفی نماییم و مدت زمان بیشتری را صرف پیدا کردن کتاب یا نشریه مورد نظرمان بنماییم. با توجه به افزایش روزافزون انتشار کتاب و مشکلاتی که توزیع، سفارش، انبارگردانی و اطلاع رسانی کتاب در سطح جهان با آن روبرو شده بود، کم کم ناشران و کتابفروشان برآن شدند راه حلی برای مشکلات بیاندیشند. تا آن زمان ناشران برای کنترل موجودی، تامین سفارش و توزیع، از روش های مختلفی از جمله بازیابی عنوان، مولف و دیگر مشخصات کتابشناختی استفاده میکردند. اما استفاده از مشخصات کتابشناختی همیشه جوابگو نبود، برای سرعت دهی به کارها، صرفه جویی در هزینه­ها و جلوگیری از مشکلاتی که در اثر پراکندگی و تنوع منابع چاپ بوجود ناشران را بر آن داشت تا از شمارهای داخلی برای شناسایی آثارشان استفاده کنند، که بیشتر شماره های ثبت کتابها بود. اگر چه این روش خوبی بود، اما چون این شماره گذاری ها استفاده داخلی داشتند، با گسترش مبادلات وسیع کتابها در سطح ملی و بین المللی جوابگوی مشکلات نبود. بنابراین بررسی های، تعدادی از ناشران و توزیع کنندگان کتاب که از رایانه برای پردازش سفارش ها و کنترل موجودی درانبارهای کتاب استفاده می کردند، نشان داد که پیش نیاز یک نظام ماشینی کارآمد، وجود شماره ی یکتا و ساده برای شناسایی اقلام قابل انتشار است. نیز فروشگاه های کتاب فروشی اسمیت و پسران که کتاب هایشان را از انبار مرکز تهیه می کرد و همچنین یک مقام مربوط به آموزش و پرورش که کتاب های چند صد مدرسه را از انبار مرکزی کالا تهیه می کرد، اقدام به نصب سیستم کامپیوتری کردند. بعد از استفاده از کامپیوتر برای تهیه و کنترل موجودی، لزوم یک سیستم ماشینی موثر و یک شماره واحد و آسان برای کتاب­های منتشر شده بیش از پیش احساس شد. در سال ۱۹۶۷ در انگلستان یا شماره استاندارد کتاب توسط اسمیت که با استفاده از آن، دیگر بکارگیری اطلاعات کتابشناختی از قبیل عنوان، نام نویسنده و سایر مشخصات نشر . در همین زمان امریکا ­ها هم در اجرای چنین طرحی با کشور انگلیس مشارکت و همکاری کردند که توسط شرکت باوکر بسط و توسعه یافت. مسئله نیاز به یک سیستم شماره گذاری بین المللی کتاب اولین بار در سومین گردهمایی بین المللی بازار کتاب و انطباق آن با اصول منطقی تجارت کتاب در نوامبر ۱۹۶۶ که در برلین برگزار شد، مطرح گردید. در سال ۱۹۶۸ کمیته فنی مستندسازی سازمان بین المللی استاندارد، گروهی را زیر نظر موسسه استاندارد انگلستان برای تحقیق درباره امکان بسط نظام انگلیسی برای شماره گذاری در سطح بین لمللی تعیین کرد. کنفرانس های متعدد بین کشورهای اروپائی و آمریکایی برگزار گردید که نتیجه این کنفرانس ها، توصیه امه شماره ۲۱۰۸ ایزو است که اصول و روش شماره-گذاری استاندارد بین لمللی کتاب را تعریف می کند و هدف از آن هماهنگ سازی و استاندارد کردن استفاده از شماره برای کتابها در سطح بین لمللی، به طریقی است که هر شماره استاندارد بین لمللی کتاب، تنها یک عنوان مشخص و یا چاپ مشخص از یک عنوان توسط ناشر خاص را شناسایی می کند. برای انجام و پیاده کردن اصول شابک یک سازمان بین المللی در سطح جهان مسئولیت شماره گذاری را بر عهده گرفت که مقر آن در لندن – انگلستان است و به سازمانی جهانی شابک مشهور شد. علاوه بر سازمان جهانی، در هر کشور یک نمایندگی در سطح ملی و در مواردی منطقه ی مسئولیت هدایت گروه را برای شماره گذاری کتاب ها بر عهده دارد. در ایران موسسه شابک ایران در سال ۱۳۷۲ مسئولیت شماره گذاری کتاب ها در سطح ملی را به عهده گرفت و پس از یک سال کار آزمایشی، رسماً در سال ۱۳۷۳ بکار خود ادامه داد. در حال حاضر بالغ بر ۸۰۰۰ موسسه انتشاراتی عضو نظام هستند و کتابهای خود را براساس استاندارد شابک شماره گذاری می کنند.

شابک در ایران

همگام با گسترش نشر کتاب و استفاده روزافزون از رایانه و سیستم های داده-پردازی در فعالیتهای نشر و اطلاع رسانی، ضرورت وجود شابک در ایران نیز بیش از پیش احساس شد و در نتیجه معاونت امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به عنوان متولی کار نشر اقدام به اخذ نمایندگی از موسسه جهانی شابک نمود. در سال ۱۳۷۲، ایران به عضویت این مؤسسه درآمد و شماره گروهی جمهوری اسلامی ایران در نظام شماره گذاری بین المللی کتاب عدد ۹۶۴ تعیین شد. بر اساس آمار خانه کتاب تعداد ناشران عضو بیش از ۸۰۰۰ ناشر است. همچنین بر اساس همین آمار از کل کتاب های منتشر شده توسط ناشران تا پایان سا ل ۱۳۹۰، حدود ۹۶ درصد کتاب ها دارای شابک هستند. در سال ۱۳۷۵ نیز بر اساس مصوبه هیات وزیران استفاده از شابک از سوی ناشران اجباری شد و ناشر موظف شد که از ضوابط شابک ایران پیروی کند. در شابک ایران دو میلیون عنوان کتاب با پیش شماره های ۹۶۴ و ۶۰۰ قابل شماره گذاری است که در آن ناشران، بر حسب میزان فعالیت انتشاراتی آنها، به گروه هایی تقسیم می شوند که جدول گروه ۹۶۴ به صورت زیر است:

تعداد عنوانهای کتابهای ناشر	شناسه	گروه
تا ۱۰۰۰۰عنوان کتاب	۰۰-۲۹	گروه اول
تا ۱۰۰۰عنوان کتاب	۱۵۰-۲۴۹	گروه دوم
تا ۱۰۰۰عنوان کتاب	۳۰۰-۵۴۹	گروه سوم
تا ۱۰۰۰عنوان کتاب	۹۷۰-۹۸۹	گروه چهارم
تا ۱۰۰ عنوان کتاب	۲۵۰۰-۲۹۹۹	گروه پنجم
تا ۱۰۰ عنوان کتاب	۵۵۰۰-۸۹۹۹	گروه ششم
تا ۱۰۰عنوان کتاب	۹۹۰۰-۹۹۹۹	گروه هفتم
تا ۱۰ عنوان	۹۰۰۰۰-۹۶۹۹۹	گروه هشتم

با توجه به افزایش میزان انتشارات و در شرف به اتمام رسیدن شماره های شابک در گروه ۹۶۴ در سال ۱۳۸۵ گروه دیگری به شناسه ۶۰۰ به ایران اختصاص یافت. دامنه شماره گذاری گروه ۶۰۰ به شرح زیر است:

تعداد عنوانهای کتابهای ناشر	شناسه	گروه
تا ۱۰۰۰۰عنوان کتاب	۰۰-۰۹	گروه اول
تا ۱۰۰۰ عنوان کتاب	۱۰۰-۴۹۹	گروه دوم
تا ۱۰۰ عنوان کتاب	۵۰۰۰-۸۹۹۹	گروه سوم
تا ۱۰ عنوان کتاب	۹۰۰۰۰-۹۹۹۹۹	گروه چهارم

  بر اساس تعداد کتاب منتشر شده ناشر و زمان صرف شده برای انتشار آنها، ناشر در یکی از این چهارگروه جای می گیرد. فهرستی از شماره گذاری مورد نیاز ناشر در اختیار او قرار می گیرد و ناشر، خود می تواند در مجموعه شماره های مختص به خود، کتاب هایش را شماره گذاری کند. و در انتخاب ترتیب شماره گذاری کتاب هایش نیز مختار است منوط به آنکه باعث بلا استفاده ماندن شماره های مختص به خود نشود.

اخبار شابک

شابک ۵۰ ساله شد

در جهان کتاب، شماره استاندارد بین­ المللی کتاب (شابک) غالبا در صفحه شناسنامه، پشت جلد و اطلاعات فهرست­نویسی پیش از چاپ (فیپا) یافت می ­شود. این شماره استاندارد شناسایی و بازیابی اطلاعات کتاب را در سیستم­های ماشینی تضمین می ­کند. شماره شابک کارآیی و دقت فرایندهای خرید، فروش، کنترل موجودی، انبارگردانی و … را در صنعت نشر افزایش می ­دهد.

در طول ده ۶۰ میلادی ناشران به منظور افزایش بهره ­وری و دقت در بازیابی اطلاعات و پاسخگویی به سفارشات، اقدام به استفاده از شماره­ هایی برای شناسایی کتاب­های خود کردند. و در راستای آن، ایده ایجاد شماره استانداردی منحصربفرد و قابل استفاده در تمامی سیستم­های رایانه ­ای و در کل جهان شکل گرفت.

کتابفروشی­های زنجیره ­ای اسمیت در انگلستان اقدام به طراحی شماره­ ای ۹ رقمی کردند تا در سیستم ماشینی خود مورد استفاده قرار دهند. پس از موفقیت در استفاده از این استاندارد داخلی شرکت ویتاکر و پسران اقدام به تاسیس اولین موسسه ثبت عضویت در انگلستان کرد. موفقیت استفاده از این استاندارد سبب شد تا بزودی سایر کشورها و موسسات نظیر باوکر از امریکا، کتابخانه ملی و خدمات کتابشناسی کانادا، سوئد، استرالیا، دانمارک و هلند خواستار پیوستن به آن شدند. سپس برای گسترش به سایر کشورها تعداد ارقام این شماره استاندارد به ۱۰ رقم افزایش یافت و به منظور تبدیل شدن به استانداردی بین ­المللی تحت حمایت سازمان ایزو قرار گرفت. همچنین در ۱ ژانویه ۲۰۰۷ تعداد ارقام این استاندارد به ۱۳ رقم افزایش یافت.

هر روزه تعداد زیادی کتاب جدید منتشر می­ شود و کتاب­های منتشره شده قدیمی نیز در صورت تقاضا چاپ می­ شوند. کتاب­هایی که در سنوات بسیار دور منتشر شده ­اند به همان نسبت کتاب­های جدید به منظور مطالعه و خرید در دسترس هستند. همچنین امروزه کتاب در فرمت­ های مختلف مانند گالینگور، شومیز، کتاب­های با تصاویر برجسته، کتاب­های گویا و کتاب­های الکترونیک برای ابزارهای خوانش متفاوت تولید می­ شود. یک شماره شابک برای شناسایی کتابی خاص از یک ناشر خاص و در فرمت مشخص که برای عموم منتشر شده باشد استفاده می­ شود.

امروزه با گذشت ۵۰ سال از ایجاد شماره شابک بیش از ۱۵۰ موسسه شابک مسئولیت واگذاری و تامین شماره شابک برای بیشتر از ۲۰۰ کشور را به عهده دارند. ما در دنیایی زندگی می­کنیم که دسترسی به اطلاعات کتاب مبتنی بر مراجعه مستقیم به کتابفروش­ها نیست، بلکه به آسانی و با یک جستجوی ساده از طریق اینترنت می ­توان به کتاب موردنظر دست یافت. با جستجوی یک شماره شابک در وب سایتی که تامین کننده کتاب است به سادگی می­ توانیم به سایر اطلاعات کتاب نظیر عنوان، پدیدآوران، قیمت، تعداد صفحه و … دسترسی یافت. بدون استفاده از شماره شابک ایجاد بارکد متحدالشکل بر روی کتاب­ها غیر محتمل به نظر می ­رسد. بدون شماره شابک ایجاد پایگاه­های نظیر آمازون و یا نلسون که تامین کننده کتاب هستند به سختی امکان پذیر بود. همچنین ایجاد پایگاه­های داده برای مراکز فروش و سفارش با مشکلات فراوانی روبرو می­ شد.

در ۱۳ اکتبر ۲۰۱۵ موسسه جهانی شابک پنجاه ­امین سالگرد تاسیس این استاندارد را در سی و هفتمین سمینار بین ­المللی زنجیره تولید ادیتور (EDItEUR’s) در فرانکفورت را جشن گرفت.

اطلاعات ناشران ایرانی به سازمان جهانی شابک ارسال شد

پس از عضویت ایران در سال ۱۳۸۲ در نظام شابم، هر ساله اطلاعات ناشران ایرانی عضو نظام برای موسسه جهانی شابک ارسال می ­شود. مطابق روال موجود در واحد شابک و شابم موسسه خانه کتاب، پس از درخواست عضویت ناشران و یا ناشران مولف اطلاعات آن­ها آوانگاری می ­شود و در دوره ­های زمانی این اطلاعات به روز شده و هر سال برای سازمان جهانی شابم ارسال می ­شود. چنانچه امسال این اطلاعات در اواخر مردادماه برای سازمان جهانی شابک ارسال شد.

یکی از مزایای ارسال این اطلاعات به سازمان جهانی انتشار اطلاعات ناشران ایرانی در کتاب راهنمای ناشران عضو نظام شابم است. همچنین این اطلاعات به همراه اطلاعات کلیه ناشرانی که در جهان عضو نظام شابک هستند در سایت سازمان جهانی شابک به آدرس زیر  قابل دسترس است.

(https://grp.isbn-international.org/content/using-register)

شابم چیست؟

زمانیکه شماره استاندارد بین المللی کتاب (شابک) به ابزار ارتباطی موثر در بازار کتاب تبدیل شد، ناشران آثار موسیقی نیز پشتیبانی خود را برای استفاده از سیستمی مشابه، برای حوزه موسیقی اعلام کردند. پیش نویس شابم به وسیله گروه های کاری ایزو تهیه و به صورت رسمی از آخر سال ۱۹۹۳ برای استفاده عموم عرضه شد. از آنجاییکه ممکن بود شماره استاندارد بین المللی موسیقی به عنوان زیر مجموعه ی از نظام شابک در نظر گرفته شود، و برای جلوگیری از هر گونه تداخل بین آنها، تفاوت جزیی در این نظام ها داده شد.

تاریخچه شابم

زمانیکه شماره استاندارد بین المللی کتاب (شابک) به ابزار ارتباطی موثر در بازار کتاب تبدیل شد، ناشران آثار موسیقی نیز پشتیبانی خود را برای استفاده از سیستمی مشابه، برای حوزه موسیقی  اعلام کردند. پیش نویس شابم به وسیله گروه های کاری ایزو تهیه و به صورت رسمی از آخر سال ۱۹۹۳ زمانی که استاندارد در جنوا منتشر شد، برای استفاده عموم عرضه شد. از آنجاییکه ممکن بود شماره استاندارد بین المللی موسیقی به عنوان زیر مجموعه ی از نظام شابک در نظر گرفته شود، و برای جلوگیری از هر گونه تداخل بین آنها، تفاوت جزیی در این نظام ها به شرح زیر داده شد: شابم دارای ۴ شناسه و شابک دارای ۵ شناسه است.هیچ شناسه گروهی برای کشورها در سطح بین المللی در نظر گرفته نشده و شناسه ۰-۹۷۹ برای موسیقی چاپی بین المللی است.

شابم در ایران

با گسترش روزافزون نشر آثار موسیقیایی در ایران و استفاده روزافزون از رایانه و سیستم های داده پردازی برای کارهای نشر و اطلاع رسانی، به تدریج ضرورت وجود شابم در ایران نیز بیش از پیش احساس شد و در نتیجه موسسه خانه کتاب با توجه به تجربه راه اندازی شابک در سال ۱۳۸۲ به عضویت مؤسسه جهانی شابم درآمد. بر اساس آمار خانه کتاب تا سال ۱۳۹۰ تعداد ناشران عضو ۹۲ مورد می باشد. شناسه های اختصاص یافته به ایران در نظام شابم به شرح زیر می باشد.

فواید و مزایای استفاده از شابم برای محصولات موسیقیایی (نت یا مجموعه نتهای چاپی) به شرح زیر است:

• با استفاده ازشابم، کنترل کتابشناختی کامل بر مواد منتشره بوجود می­آید. ذخیره و نگهداری تولیدات ملی ناشران و فهرست­ برداری و نگهداری از آن­ها ضروری و معمولا از وظایف کتابخانه ملی است که مسولیت انتشار کتابشناسی ملی را بر عهده دارد. ممکن است نت یا مجموعه نتهای چاپی در کشورهای کوچک مشمول دریافت شابم نشوند، اما از سوی دیگر با دریافت نکردن شابم ممکن است بخش مهمی از اطلاعات آثار منتشر شده ذخیره، نگهداری و بازیابی نشود. به طور کلی تجزیه و تحلیل اطلاعات در منابع کتابشاختی توسط شماره­ های استاندارد مدیریت می ­شود و در تولید منابع کتابشناختی حوزه موسیقی این وظیفه بر عهده شماره شابم است.
• با استفاده از شابم، فرایند تولید و فروش محصولات موسیقیایی چاپی در سطح بین­ المللی دسترس­پذیر خواهد شد. در حالیکه با استفاده از شابم آثار موسیقی چاپی از ناشران و سازمانهای بزرگ به راحتی بازیابی می ­شوند اما در کشورهای کوچک پایگاه ­های اطلاعاتی و فهرستهای کتابشناختی به دلیل نداشتن شابم، آثار موسیقیایی چاپی را در بر نمی ­گیرند و مدیریت اسناد آن به آسانی صورت نمی ­پذیرد. اگر منابع مورد نظر در اینچنین فهرستهایی بازیابی نشوند، این آثار به عنوان منابع نا موجود یا غیر قابل دسترس مطرح می ­شوند.
• با ستفاده از شابم، شناسایی منابع، به طور خاص در زبانهای کمتر شناخته شده امکان ­پذیر و تسهیل می­شود. استفاده از شابم این اجازه را می ­دهد تا منابع به آسانی شناسایی شده و برمشکلات تنوع دست ­نوشته­ ها با زبانهای خارجی غلبه یافته و منابع می ­تواند توسط هر فردی خوانده و استفاده شود.
• با استفاده از شابم، عناوین آثار موسیقیایی در فهرستهای حوزه موسیقی و فهرست منابع موسیقیایی در دست چاپ وارد می­شود. شابم برای نتهای چاپی موسیقی طراحی شده است و این موضوع سبب می­شود تا آثار موسیقیایی که با شابم شماره­ گذاری شده ­اند از حجم انبوه سایر آثار خارج شده و جستجویی سریعتر و قابل مدیریت در اختیار ما می ­گذارد.
• با استفاده از شابم، فرایند سفارش و توزیع، به خصوص در سطح بین ­المللی تسهیل خواهد شد. شماره­ های استاندارد بین ­المللی، شناسگرهایی هستند که در تجارت برای سفارشات و توزیع مورد استفاده قرار می­گیرند. اقلام بدون شماره استاندارد در فرایندهای ماشینی وارد و یا بازیابی نمی ­شوند.

شاپا چیست؟

شاپا شماره استاندارد بین المللی پیایندها می باشد. شناسایی و مدیریت پیایندها کاری است پیچیده و دشوار. تعداد بی‎شمار پیایندها در سطح جهان و تغییرات احتمالی عنوان، ترتیب انتشار، اندازه (قطع)، زبان و تشابه عنوان‎های هر یک از آنها بر پیچیدگی این امر می‎افزاید. رشد سریع تعداد پیایندهای منتشر شده در دهه ۶۰ میلادی لزوم برقراری یک نظام شناسایی منحصر به فرد بین‎المللی را آشکار نمود. عامل دیگری که در ایجاد نظام یاد شده نقش مؤثری داشت رشد و توسعه نظام های ذخیره و بازیابی خودکار اطلاعات بود که جایگزین روشهای سنتی ذخیره و بازیابی اطلاعات در کتابخانه ها می‎گشت. این نظامهای خودکار برای استفاده از شناسگرهای رقمی به عنوان وسیله های جستجوی سریع و مؤثر بسیار مناسب بودند. بدین ترتیب شماره استاندارد بین‎المللی پیایندها (ISSN) برای رفع این نیازها پایه گذاری شد. ISSN (International Standard Serial Number) شماره منحصر به فردی است که بر اساس استاندارد بین‎المللی ISO 3297 تهیه شده و برای متمایز نمودن نشریات ادواری در سراسر جهان صرف نظر از محل نشر، زبان یا رسانه (محمل یا فرمت) آنها به کار می‎رود. این شماره از هشت رقم تشکیل شده است که به دو گروه چهار رقمی تقسیم و با خط اتصال به یکدیگر متصل می‎شوند. رقم هشتم رقم کنترل نامیده می شود. با محاسبه این رقم می توان از صحت ثبت شماره ISSN اطمینان حاصل و از خطاهای احتمالی جلوگیری نمود. تخصیص شاپا به پیایندها از دهه ۱۹۷۰ میلادی در جهان و از سال ۱۳۸۱ هجری شمسی در ایران به عنوان وسیله‌ای برای شناسایی پیایندها آغاز شد. پیایندها یا نشریات ادواری مشمول دریافت شاپا عبارتند از: مجله، روزنامه، سالنامه (مثل گزارش‌ها، راهنماها، سالنماها)، خلاصه مذاکرات سازمان‌ها، صورت‎جلسات همایش‌های ادامه‎دار، گزارش‌های انجمن‎های علمی، و فروست‌های تک نگاشتی. گستره شمول شاپا به پیایندهای چاپی محدود نیست، بلکه پیایندهایی که به صورت بریل یا با سایر رسانه ها از جمله شبکه پیوسته (Online)، لوح فشرده (CD-DVD)، میکروفیلم، پست الکترونیک و … منتشر می‎گردند، نیز مشمول آن می‎‎شوند. ناشران موظفند شاپا را در محلی که به راحتی قابل رؤیت باشد، درج کنند. این محل در انواع پیایندها از پیش تعیین شده است.

نکته: جهت کسب اطلاعات بیشتر و دسترسی به سایت شابک و سایت خانه کتاب کلیک کنید.

فیپا چیست؟

فیپا یا فهرست نویسی پیش از چاپ عبارت است از فهرست نویسی توصیفی و تحلیلی کتاب، پیش از انتشار که در صفحه حقوقی یا صفحه شناسنامه کتاب درج می‌گردد. فیپا تهیه اطلاعات کتابشناختی برای شناسایی و بازیابی یک کتاب بر مبنای ضوابط و استانداردهای بین المللی قبل از انتشار آن کتاب است. کتابشناسی ملی حاصل همکاری تنگاتنگ ناشران با سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران جهت تهیه فهرست نویسی کتاب ها می باشد. این‌ طرح‌ به‌ شکل‌ غیررسمی‌ در سال ۱۸۷۰ در آمریکا پیشنهاد شد و برای‌ اولین‌ مرتبه‌ به‌ طور رسمی‌ توسط‌ کتابخانه کنگره آمریکا در سال ۱۹۰۱ آغاز شد. در سال ۱۹۷۱ برای‌ دومین‌ مرتبه‌ با روشی‌ که‌ برخاسته‌ از طرح‌ فهرستنویسی‌ از مأخذ بود در کتابخانه کنگره آمریکا پی‌ گرفته‌ شد. پس‌ از حدود ۳ سال ۶۵ درصد از کتابخانه‌های‌ آمریکا دارای‌ فهرستبرگه پیش‌ از انتشار شدند. در انگلستان‌ پیشنهاد این‌ طرح‌ به‌ سال ۱۸۷۶ باز میگردد، اما اجرای‌ رسمی‌ آن‌ به‌ سال ۱۹۷۷ می‌رسد. در سال ۱۹۸۱ اعلام‌ شد که ۹۰ درصد از کتابخانه‌های‌ انگلستان‌ از این‌ طرح‌ استفاده‌ می‌کنند. در حال‌ حاضر بسیاری‌ از کشورهای‌ جهان‌ از این‌ طرح‌استقبال‌ کرده‌اند. در ایران نیز در سال ۱۳۷۱ کتابخانه ملی‌ ایران‌ این‌ طرح‌ را به‌ طور آزمایشی‌ با برخی‌ از ناشران‌ به‌ اجرا گذاشت‌ و پس‌ از موفقیت‌ نسبی‌ پیشنهاد قانونی‌ شدن‌ آن‌، طی‌ طرحی‌ در اسفند ۱۳۷۴ از سوی‌ کتابخانه ملی‌ به‌ هیئت‌ دولت‌ ارائه‌ شد که‌ تصویبنامه آن‌ در سال ۱۳۷۵ به‌ کتابخانه ملی‌ ابلاغ‌ شد و مسئولیت‌ اجرایی‌ طرح‌ بر عهده‌ کتابخانه ملی‌ نهاده‌ شد. در مهر ۱۳۷۷ کتابخانه ملی‌ با همکاری‌ وزارت‌ فرهنگ‌ و ارشاد اسلامی‌ اجرای‌ طرح‌ را به‌ طور رسمی‌ آغاز کرد. از مزایای فیپا می‌توان به کاهش هزینه‌های فهرست نویسی در کتابخانه‌ها و مراکز اطلاعاتی کشور، یکدستی در اطلاعات کتاب شناختی فهرست‌های کتابخانه‌های سراسر کشور و تسریع در پخش اطلاعات مربوط به انتشار یک اثر در سطح شبکه‌های ملی و بین‌المللی نام برد. اداره کل پردازش و سازماندهی سازمان اسناد و کتابخانه ملی مسئول مستقیم صدور فیپا در جمهوری اسلامی ایران می باشد و هیچ نماینده ای در سطح کشور ندارد و صدور فیپا تنها توسط سازمان و اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران به صورت رایگان انجام می گردد.

اداره کل پردازش و سازماندهی سازمان اسناد و کتابخانه ملی مسئول مستقیم صدور فیپا در جمهوری اسلامی ایران می باشد و هیچ نماینده ای در سطح کشور ندارد و صدور فیپا تنها توسط سازمان و اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران به صورت رایگان انجام می گردد.

لذا هرگونه فعالیت اشخاص حقیقی و حقوقی که تحت عنوان نمایندگان فیپا در شهرستان ها اقدام به صدور فیپا با دریافت وجه از ناشران می‌نمایند، مورد تایید این اداره کل نیست و این اقدام آنها غیرقانونی و قابل پیگیری است. اطلاعات فیپاهای جعلی و غیرقانونی صادر شده، هیچگاه در کتابشناسی ملی ایران وارد نمی شود و قابلیت جستجو نخواهد داشت .

خواهشمند است تمامی ناشران پس از دریافت فیپا، اطلاعات دریافت شده را به صورت صحیح و کامل در صفحه حقوقی کتاب ذکر نموده و از تغییر اطلاعات کتاب پس از صدور فیپا جدا خودداری نمایند. در صورت تغییر قبل از چاپ کتاب با واحد فیپای سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران تماس حاصل فرمایند.

درخواست فیپا:

ارسال درخواست فیپا تنها به صورت الکترونیکی امکان پذیر می باشد. بنابراین لازم است تا ناشران حقوقی یا حقیقی ابتدا به عضویت فیپای الکترونیکی درآمده و پس از دریافت شناسه کاربری و رمز عبور، درخواست خود (شامل تکمیل پرسشنامه و الحاق فایل های مربوط به کتاب) را به صورت الکترونیکی به وب گاه سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران ارسال نمایند. پس از ارسال درخواست فیپا، کد رهگیری به منزله رسید، به ناشر اعلام می گردد. در صورتی که اطلاعات ارسالی کامل و صحیح باشد پس از گذشت مدت زمان معین، فیپای کتاب در سایت سازمان اسناد و کتابخانه ملی قابل رویت خواهد بود. فرآیند صدور فیپای الکترونیکی در صورت کامل بودن و صحت اطلاعات ارائه شده توسط ناشر، برای کتابهای تجدید چاپی، ۳ روز، کتابهای چاپ شده توسط ناشر دیگر، ۵ روز و برای کتاب های چاپ اول ۱۲ روز کاری، نیاز دارد.

در فیپای کتاب اطلاعاتی به شرح زیر درج می‌گردد.

• سرشناسه: در قسمت سرشناسه نام نویسنده اصلی کتاب همراه با سال تولد ایشان می‌آید
• عنوان و نام پدیدآور: در این قسمت نام کتاب و نام تمامی نویسندگان نوشته می‌شود
• مشخصات نشر: در این قسمت آدرس انتشارات کتاب، نام انتشارات کتاب و سال چاپ کتاب می‌آید
• مشخصات ظاهری: شامل تعداد صفحات کتاب و در صورت وجود جدول، تصویر، نمودار می‌باشد
• شابک یا (ISBN): شماره شابک یا (ISBN) کتاب در این قسمت درج می‌گردد
• موضوع: موضوع کتاب و کلمات کلیدی کتب را شامل می‌شود
• شناسه افزوده: در صورتی که کتاب بیش از یک نویسنده داشته باشد نام بقیه نویسندگان به صورت جداگانه در شناسه افزوده نوشته می‌شود
• رده‌بندی کنگره، رده‌بندی دیویی و شماره کتاب‌شناسی ملی: این مشخصات مربوط به کدهای ثبت کتاب در کتابخانه ملی و مرکز فیپا می‌باشد

توجه: پس از اخذ فیپا توسط انتشارات کتاب، نویسندگان می‌توانند جهت کسب اطلاعات بیشتر در مورد فیپا و صحت ثبت اطلاعات خود به جستجوی فیپا مراجعه کنند و در قسمت جستجوی بانک کتابشناسی و سپس قسمت کتاب با وارد کردن شماره کتابشناسی خود، جستجو را انجام دهند.

طراحی جلد کتاب:

جلد کتاب در واقع کار پوشش و حفاظت صفحات کتاب را به عهده دارد. امروزه، با پیشرفت علم و تکنولوژی و فن‌آوری کاغذ و مقواسازی و نیز به دلیل کثرت آدم‌ها و مصرف زیاد کتاب، صحافی شکلی اجمالی و ساده به خود گرفته و جلد اکثر کتاب‌ها از یک لایه مقوا به نام شومیز تشکیل می‌شود. البته پیشرفت و امکانات وسیع چاپ باعث شده تا از طرح‌ها و رنگ‌های متفاوت بر روی جلد کتاب استفاده شود. از آنجا که نام و عنوان هر کتابی بر روی جلد آن چاپ می‌شود و اغلب طراحان کوشش دارند تا محتوای کتاب را نیز در قالب طرح و تصویر و یا آرایش‌های ویژه در روی جلد کتاب منعکس کنند و خواست و نیاز و روحیه مخاطب را نیز در نظر بگیرند‌ طرح روی جلد کتاب‌های امروزی دارای تنوع بیشتری نسبت به گذشته است. این تنوع در عین حال شامل جنس جلد کتاب‌ها نیز می‌شود.

روی جلد‌ باید‌ بتواند‌ تعریفی‌ درست‌ از‌ شخصیت‌ و‌ محتوای‌ کتاب‌ به‌ خواننده‌ بدهد‌ و‌ او‌ را‌ برای‌ خریدن‌ ترغیب‌ کند.‌ هر جلدی که جذاب‌تر و زیباتر باشد، مخاطبان بیشتری را به سمت خود جلب می‌کند و در مقابل جلدهایی با تصاویر خنثی و نازیبا عموماً با بی‌میلی مشتریان روبه‌رو می‌شوند. کتاب‌هایی که پشت ویترین کتابفروشی‌ها قرار دارند، فارغ از نام نویسنده، شاعر یا مترجم که می‌توانند در فروش کتاب نقش به‌سزایی داشته باشند برای معرفی به مخاطب نیازمند پیش‌بینی امکانات بصری و تبلیغاتی خوب و مناسب هستند. در این میان برخی ناشران با وجود امکانات گسترده طراحی، به طرحی ساده بسنده  و کتاب خود را روانه بازار می‌کنند اما ناشرانی هم هستند که همزمان با نخستین مراحل تولید یک کتاب، به طرح جلد آن اثر هم فکر می‌کنند، تا کتابی فاخر و ارزشمند به کتابفروشی‌ها برسانند.

جلد کتاب به سه قسمت اصلیِ روی جلد، پشت جلد و عطف کتاب تقسیم می شود. علاوه بر این سطوح، بخش های دیگری نیز در جلد کتاب دیده می شود که عبارتست از سطوح داخلی جلد و یا لبه برگردان. در کتابهای فارسی روی جلد، سمت راست و پشت جلد، سمت چپ صفحه های کتاب قرار می گیرند. طراحی جلد نماینده ی ارزش های کیفی محتوای کتاب نیز هست به این معنی که باید به شیوه ای طراحی شود که چگونگی و چند و چون فضای کتاب را به بیننده و خواننده بنمایاند. چنین کاری باید با پختگی همراه باشد چرا که طراح مجبور است در سطح کوچک و مختصر جلد، طوری ایده های لازم را طراحی کند که در یک نگاه خواننده را با فضای کلی مضمون کتاب آشنا کرده و ذهن و ذوق او را برای مطالعه ی کتاب آماده سازد. بسیاری از ناشران که به اهمیت این امر واقفند، می کوشند طراحی روی جلد را تا جائی که می توانند جذاب کنند تا خواننده و در واقع خریدار این کالاهای تولید شده را به خود جلب کند. جلد کتاب، با کنار هم قرار گرفتن صحیح نوشته ها و تصاویر و رنگها می تواند در معرفی درست و مؤفقیت تجاری آن کتاب مؤثر باشد.

مطالب روی جلد کتاب:

اولین صفحه کتاب که با آن مواجه می شویم را روی جلد کتاب می نامند. بر روی جلد کتاب در حالت کلی بر روی جلد کتاب، نام کتاب، نام نویسندگان یا گردآورندگان نوشته می شود. در کتاب های ترجمه، در صورتى که قرار دادن نام مترجم روى جلد کتاب مورد نظر باشد، بهتر است نخست، عنوان کتاب ، سپس نام مؤلف، و سرانجام نام مترجم را چاپ کرد؛ و پیش از نام مترجم افزود: ‘ترجمهٔ’ یا ‘مترجم’ . بودن دو نام روى جلد، زیر هم و بدون واژه‌هاى ‘تألیف’ یا ‘نوشتهٔ’ یا ‘ترجمهٔ’ و غیره، ممکن است این پندار را در ذهن خوانندگان ایجاد کند که آن دو تن با هم کتاب را نوشته‌اند. علاوه بر مطالب گفته شده می بایست تصویری متناسب با محتوای کتاب نیز در این صفحه درج شود.

مطالب روی عطف کتاب:

روى عطف کتاب معمولاً نام مؤلف و عنوان کوتاه کتاب و نام کوتاه یا علامت (آرم) ناشر چاپ مى‌شود. بسته به قطر کتاب، این مطالب مى‌توانند افقى یا عمودى قرار بگیرند. در صورتى که عمودى چاپ شوند، در کتاب‌هاى انگلیسى و آمریکائى مطالب معمولاً از بالا به پائین و در کتاب‌هاى اروپائى بیشتر از پائین به بالا چیده مى‌شوند. در فارسى شیوهٔ انگلیسى – آمریکائى حاکم است.

مطالب پشت جلد کتاب:

پشت جلد کتاب عبارت است از آخرین سطح جلد کتاب. براى کتاب‌هاى دوزبانه و چندزبانه، بهتر است پشت جلد کتاب با زبان یا زبان‌هاى دیگر کتاب، مشخصات و محتواى کتاب را معرفى کند. گاهی در پشت جلد کتاب مطالبى دربارهٔ نویسنده، عکس نویسنده، و یا معرفی کوتاهی از کتاب کتاب چاپ مى‌شود. علاوه بر این درج نام انتشارات، لوگوی انتشارات، آدرس انتشارات، ادرس اینترنتی انتشارات، ذکر کد شابک و بارکد نیز معمول است.

مطالب مهم در طراحی جلد کتاب:

1. جلدی طراحی کنید که مشتری پسند و جذاب باشد.
2. جدای از جذاب بودن، طرح جلد کتاب باید بیانگر موضوع و محتوای آن باشد.
3. سعی شود از گرادیانت (رفتن از رنگی به رنگ دیگر به طور پرده به پرده) کمتر استفاده شود زیرا در زمان چاپ آنچه مورد نظر است بیرون نمی آید.
4. بین طرح روی جلد، عطف کتاب و پشت جلد کتاب یکدستی زمینه ای وجود داشته باشد به طوری که رنگ زمینه هر سه بخش یکی باشد زیرا در زمان قرار دادن جلد کتاب بر روی کتاب دقت به اندازه ای نیست که دقیقاً عطف در جای خود قرار گیرد در نتیجه بخشی از عطف به روی جلد می آید و یا بخشی از روی جلد به عطف وارد می شود و در صورت یکسان بودن رنگ زمینه ها، مشکلی پیش نمی آید.
5. قبل از ارسال فایل برای چاپ فرمت آن را از RGB به CMYK تبدیل کنید تا آنچه می بینید به فایل چاپی نزدیکتر باشد زیرا در مد RGB رنگ هایی قابل مشاهده است که در زمان چاپ آن ها را نخواهید دید.
6. از قرار دادن متون و تصاویر مهم در حاشیه ها خودداری کنید زیرا در زمان برش این بخش ها حذف می شود.
7. سایز کتاب را طوری طراحی کنید که پس از برش سایز کتاب کوچک نشود.

سایز و قطع کتاب در زمان طراحی:

سایز کتاب ها در زمان طراحی با آنچه شما بعد از اتمام مراحل کتاب می بینید متفاوت است زیرا بخشی از کتاب در زمان برش حذف می گردد. برای به دست آوردن سایز دقیق کتاب در زمان طراحی ابتدا می بایست به قسمت انواع سایز کتاب مراجعه فرمایید، پس از آشنایی اولیه با سایز و قطع کتاب ها می بایست به هر طرف از ابعاد گفته شده نیم سانت اضافه کرد و عطف کتاب را نیز به آن افزود. به ازای هر ۱۰۰ صفحه کتابی با کاغذ ۷۰ گرمی، نیم سانتیمتر عطف در نظر بگیرید. به عنوان مثال کتابی که قطع آن وزیری باشد و ۱۰۰ صفحه داشته باشد سایز کل کتاب باید ۳۵٫۵* ۲۵ در نظر بگیرید. و اگر همین کتاب را به صورت رقعی می خواهید طراحی کنید باید سایز را ۳۰٫۵*۲۲ سانتیمتر در نظر بگیرید.

نکات مهم در طراحی انواع جلد کتاب:

در طراحی جلد کتاب باید طراح به نکات مهمی توجه کنید که برخی از آنها را در چند رشته به اختصار توضیح می‌دهیم، دقت فرمایید که در انتشارات کتیبه نوین طراح جلد هر کتاب در زمینه موضوع کتاب تسلط کافی را دارا می باشد.

طراحی جلد کتاب علمی و معمولاً اکثر کتابها در آخرین مرحله قبل از چاپ کتاب انجام می‌شود. در طراحی جلد کتاب علمی، بهتر است که محتوای کتاب را مطالعه شود تا بتوان از آن کتاب تصویر ذهنی ساخت و همان را پیاده‌سازی کرد. در صورتیکه درون کتاب هرگونه محتوای بصری موجود بود، بهتر است تا از آن تصاویر بر روی جلد کتاب استفاده نمود. به علاوه برای طراحی جلد پشت کتاب علمی تجربه نشان داده که درج منابع معتبر به‌کاررفته در محتوای کتاب و نیز مدارج علمی مؤلف، موجب توجه بیشتر مخاطب و فروش بالاتر کتاب شده است. اکثر کتب علمی دارای مفاهیم تخصصی زیادی هستند که شاید یک طراح ساده نتواند درک مناسبی از آن داشته باشد، ازاین‌رو انتشارات کتیبه نوین طراحی جلد کتاب علمی را با ارجاع تخصصی به گرافیستهای متخصص و تحصیلکرده در همان رشته آکادمیک محول می‌دارد. بدین ترتیب نویسنده کتاب می‌تواند اطمینان خاطر پیدا کند که طراحی جلد کتاب او باکیفیتی عالی و متناسب با متن کتاب وی آماده خواهد شد.

طراحی جلد کتابهای علوم انسانی و مدیریت باکیفیت عالی، تضمین‌کننده فروش بیشتر و افزایش تیراژ کتاب خواهد بود، البته پیدا کردن طرحی جذاب و چشمگیر در این زمینه کار سختی به نظر می‌رسد چراکه طراحی جلد کتاب‌های علوم انسانی و مدیریتی مطمئناً باید با جلوه‌های خاص و متناسب با محتوای کتاب باشد. می‌توان با مراجعه به سایت‌های فروش کتاب در سطح دنیا مانند آمازون ایده‌های ناب برای طراحی جلد کتابهای علوم انسانی و مدیریت به دست آورد و یا تصویر یکی از مدیران موفق بین‌المللی که نامی آشنا و معروف دارد را بر روی جلد کتاب مدیریت استفاده نمود، اما نکته مهم و اساسی در طراحی جلد کتابهای علوم انسانی و مدیریت این است که حتماً یک طراحی یونیک و منحصربفرد توسط فردی مجرب و حرفه‌ای در این زمینه صورت گیرد. بهتر است این شخص، از زیرمجموعه انتشاراتی باشد که قصد چاپ کتاب شما را دارد، زیرا علاوه بر آشنایی با سبک کاری انتشارات، می‌تواند با دیگر عوامل نشر کتاب هماهنگ بوده تا درمجموع چاپ کتاب باکیفیت عالی و باب طبع متقاضی راهی بازار شود.

طراحی جلد کتابهای مهندسی باید مدرن و به روز باشد و بهتر است که عنوان کتاب بر روی جلد به دو زبان فارسی و انگلیسی نوشته شود. کتابهای مهندسی به دلیل کاربرد عمومی و تخصصی فراوانی که دارند، از تنوع زیادی برخوردار هستند و ظاهر و طرح روی جلد کتاب وجه تمایز و انتخاب آنها توسط خریدار است، بنابراین طراحی جلد کتابهای مهندسی باید با وارد نمودن جزئیات بیشتری از موضوع و محتوای داخلی و عکس‌های منحصربه‌فرد مرتبط با آن به شیوه‌ای خلاقانه و جذاب به‌وسیله طراحی مسلط و حرفه‌ای انجام گیرد. البته گاهی پیش می‌آید که کتاب علمی که برای چاپ آماده می‌شود از نوع ترجمه‌ای بوده و اغلب از طرح همان منبع و یا طرحی که تا حدود زیادی مشابه آن است، برای طراحی جلد در نظر می‌گیرند و یا برای جلب‌توجه و تأثیرگذاری بیشتر بر روی مخاطب کتاب، خلاصه‌ای از فعالیت‌ها و تخصص مترجم بر روی پشت جلد کتاب قرار می‌دهند. رعایت برخی پارامترها نظیر نوع و نحوه چینش تصاویر، فونت عنوان و جایگاه آن بر روی جلد برای بهتر دیده شدن و نیز رنگ‌های مورداستفاده در طراحی جلد کتابهای مهندسی تأثیر مستقیمی بر جذابیت و کیفیت مطلوب آن جهت جلب‌توجه مخاطبان دارد. برای هر چه‌بهتر انجام دادن این موارد نیاز است که گرافیست متخصص طراحی کتابهای رشته مهندسی باشد و با نویسنده تعامل نزدیکی برقرار کند تا او را از کم و کیف مطالب کتاب آگاه ساخته و چنانچه ایده و طرحی برای طراحی جلد کتاب دارد، با او در میان بگذارد.

طراحی جلد کتابهای هنر و معماری باید آمیخته‌ای از هنر و صنعت باشد، چراکه منشأ معماری هنر و زیباسازی است بنابراین این امر باید هنگام طراحی جلد کتابهای هنر و معماری در تمام ارکان و جزئیات کتاب خود را مشهود و ملموس نماید. کتابهای هنر و معماری جز دسته‌بندی چاپ کتاب دانشگاهی است که چنانچه در انتشارات کتیبه نوین منتشر شود از بسیاری جهات به نفع نویسنده است، چراکه طراحی جلد کتابهای هنر و معماری اگر توسط طراح متخصص حوزه کتب دانشگاهی معماری انجام شود، خروجی کار مطلوب‌تر و تخصصی‌تر خواهد بود.

طراحی جلد کتاب کودک باید با انواع تکنیک‌های زیباسازی و جلب توجه کودکان همراه باشد و بتواند محتوای درون کتاب را در قالب تصاویری زیبا و قابل فهم برای کودک با ترکیب رنگی شاد و جذاب نشان دهد. این مسئله بسیار مهم است، چراکه برای کودکان به خصوص آن‌هایی که در رده سنی زیر هفت سال دارند، جلد کتاب باید موجب برقراری ارتباط بهتر و جلب توجه آنان گردد. برای طراحی جلد کتاب کودک در سنین بالاتر می‌توان از نوشته‌های زیبا نیز استفاده کرد. چنانچه در انجام طراحی جلد کتاب کودک نکات فوق در نظر گرفته شود تأثیر مهمی در افزایش فروش و تیراژ کتاب کودک خواهد داشت.

طراحی جلد کتاب داستان باید انتقال‌دهنده خوبی برای محتوای داستان کتاب باشد و حس کنجکاوی مخاطب را تحریک سازد. برای مثال نوشتن یادداشتی از نویسنده، افتخارات یا کتب چاپ شده موفق قبلی او و یا قسمتی از اوج داستان در پشت جلد، به همراه یک طرح گرافیکی جذاب در علاقه‌مند کردن مخاطب برای خرید کتاب بسیار مؤثر خواهد بود. توجه به سبک داستان و اینکه کتاب شامل چند داستان کوتاه بوده و یا یک مجموعه داستان بلند است، در انجام طراحی جلد کتاب داستان نقش کلیدی و مهمی دارد.

طراحی جلد کتاب رمان نیز نقش بسیار مؤثری در میزان فروش آن دارد، چراکه بسیاری از مخاطبین رمان هیچ پیش‌زمینه‌ای از آن ندارند و تنها از پشت ویترین مغازه یا مشاهده آن در یک سایت اینترنتی اقدام به خرید کتاب رمان می‌نماید، بنابراین طراحی جلد کتاب رمان به همراه عنوان جذاب، دو فاکتور اصلی در ارتباط برقرار کردن با خواننده است. زحمات نویسنده و روح و روان رمان باید در تصویر و طراحی جلد کتاب رمان ملموس باشد، بنابراین یک طراح حرفه‌ای حتماً باید پیش از شروع کار رمان را مطالعه کند تا بداند قصه چیست و آن را به شکل مناسب و قابل‌فهم در طراحی جلد کتاب رمان به مخاطب انتقال دهد و چنانچه خلاصه و یا متنی کوتاه و جذاب از محتوای درون رمان در پشت کتاب قرار دهد، بی‌تردید در کار خود موفق‌تر بوده است.

طراحی جلد کتاب شعر را می‌توان با سبک شعری استفاده‌شده در کتاب، هماهنگ کرد. این‌که شعر از نوع غزل یا سپید باشد و بطور کل از سبک‌های قدیم بوده یا سبک جدید، طراحی جلد کتاب شعر را تحت تأثیر خود قرار می‌دهد. مضمون شعر عاشقانه و یا غمگین، اجتماعی یا مذهبی و امثال این در رنگ‌بندی و تصاویر به‌کاررفته بر روی جلد کتاب مؤثر است. جلد پشت کتاب شعر را نیز باید در نظر گرفت. آشنایی مختصر با شاعر، یادداشتی از او و یا یک قطعه کوتاه از اشعار داخل کتاب، ایده‌های جذاب و جالب‌توجهی برای جذب مخاطب و افزایش فروش کتاب شعر خواهند داشت.

نمونه طراحی جلد را می توانید در کتاب های چاپ شده در انتشارات کتیبه نوین در لینک زیر مشاهده کنید:

کتابهای چاپ شده انتشارات کتیبه نوین

اخذ مجوز کتاب

مدارک لازم برای گرفتن مجوز قبل از چاپ کتاب:

مراحل قانونی اخذ مجوز کتاب شامل ۴ مرحله است:

۱. دریافت شابک:

شابک یک عدد منحصر بفرد ۱۳ رقمی است که به هر کتاب تعلق می‌گیرد؛ این عدد برای درج امتیازات دانشگاهی نظیر مصاحبه دکتری، ارتقا از استادیاری به دانشیاری، ارتقا از دانشیاری به پروفسوری و … بسیار حائز اهمیت است. شابک در صورتی که برای چاپ چندین کتاب استفاده گردد و یا در سامانه خانه کتاب به ثبت نرسیده باشد باطل گردیده و کلیه امتیازات تعلق گرفته به آن کتابها کان لم‌یکن تلقی می‌گردد و برای نویسنده مشکلات بسیاری را به بار می‌آورد. انتشارات کتیبه نوین در کمتر از ۱ ساعت شابک اثر شما را با ثبت رسمی خانه کتاب در اختیار شما قرار خواهد داد؛ برای هر شابک نیز گواهی رسمی جهت ارائه به ارگان یا دانشگاه مربوطه صادر خواهد کرد.

۲. دریافت فیپا:

ثبت اثر شما در کتابخانه ملی ایران، فیپا گفته می‌شود. مدت زمان صدور فیپا بسته به میزان ترافیک کاری کتابخانه ملی ایران از ۳ روز تا ۱۵ روز متغیر است ولی بنابر تجربه این مدت زمان ۱۰ روز کاری خواهد بود.

۳. دریافت مجوز چاپ کتاب:

مجوز چاپ توسط وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی صادر می‌گردد. مدت زمان صدور مجوز چاپ وابسته به موضوع کتاب می باشد.

۴. دریافت مجوز پخش (اعلام وصول):

مجوز پخش توسط وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی صادر می‌گردد. مدت زمان صدور این مجوز هیچ وابستگی به موضوع کتاب ندارد و همیشه ظرف مدت ۲ روز صادر می‌گردد. این مجوز برای نویسنده بسیار حائز اهمیت است زیرا هم پخش کتاب بدون این مجوز غیر قانونی است و به محض مشاهده، کتاب مربوطه را از کتابفروشی‌ها جمع می‌کنند و هم امتیازات دانشگاهی بدون دریافت اعلام وصول فاقد وجاهت قانونی است؛ متاسفانه چون مجوز پخش برای ناشر از اهمیت کمی برخوردار است تعداد کمی از ناشران اصلاً مبادرت به دریافت مجوز پخش نمی‌کنند و تعداد بسیاری نیز با تاخیر چند ماهه اقدام به دریافت این مجوز می‌کنند.

 اخذ مجوز کتاب از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی:

پس از دریافت فیپا، انتشارات کتاب یک نسخه از کتاب (پرینت کتاب با صحافی فنری)، فایل PDF کتاب، کپی از صفحه فیپای کتاب، مدارک شناسایی نویسندگان و در صورت لزوم مدارک تحصیلی را جهت دریافت مجوز به وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی واقع در میدان بهارستان تهران می‌فرستد. وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی نیز بعد از بررسی‌های مربوطه مجوز کتاب را صادر کرده و به انتشارات می‌فرستد. مدت زمان دریافت مجوز بستگی به نوع کتاب داشته و معمولاً کتاب‌های علمی در مدت زمان کمتری مجوز می‌گیرند.

مدارک لازم جهت اخذ مجوز: (این مرحله توسط انتشارات انجام می‌گیرد)

• فایل نهایی کتاب بر روی سی دی (لوح فشرده (CD) با فرمت PDF کتاب با حجم کمتر از ١۵ مگابایت شامل تمامی صفحات کتاب + شناسنامه و برگه فیپا در یک فایل ارائه شود)
• یک نسخه چاپی از کتاب که به صورت فنری شده و در ابعاد واقعی کتاب چاپ شده باشد (پرینت نسخه نهایی آماده چاپ کتاب به انضمام صفحه عنوان و شناسنامه و فیپا، مطابق با فایل pdf ارائه شده)
• فرم قبل از چاپ
• فرم معرفی ارشاد فارس به واحد نظارت بر چاپ و نشر وزارتخانه
• یک نسخه پرینت از صفحه اصلی فیپا
• کپی شناسنامه یا کارت ملی تمامی نویسندگان
• مدارک دانشگاهی شامل مهندسی یا دکتری، برای نویسندگانی که تمایل به ثبت این عناوین در کتاب خود دارند (درصورت به کاربردن هرگونه لقب دکتر ،مهندس و …. به عنوان پیشوند نام مولف یا مترجم، ارائه مدرک معتبر موید لقب الزامیست)

چاپ کتاب

با توجه به نوع کتاب برای چاپ محتوای کتاب معمولاً از کاغذهای ۷۰ گرمی تحریر، ۸۰ گرمی تحریر، گلاسه و  یا کاهی و جلد را از نوع شومیز (مقوای ۲۵۰ یا ۳۰۰ گرمی و برای روکش آن از سلفون مات یا براق و گاهی نیز از uv موضعی)، گالینگور و یا جلد سخت استفاده می‌کنند. معمولاً متن داخلی کتاب تک رنگ (سیاه و سفید) و جلد کتاب ۴ رنگ (جی تی او) انتخاب می‌شود.

یک کتاب با توجه به بازار و هدف چاپ آن تعیین تیراژ گردیده و براساس تیراژ مورد نظر با یکی از روشهای زیر به چاپ خواهد رسید. روش های چاپ به شرح زیر می باشد:

1. کتاب‌هایی که در تیراژ بالا به چاپ می‌رسند به روش افست چاپ می‌شوند که در این نوع چاپ هم هزینه تمام شده بابت هر جلد مقرون به صرفه بوده و هم کیفیت چاپ در صورتیکه از مواد مرغوب استفاده شود در بالاترین میزان خواهد بود.
2. کتاب‌هایی که در تیراژ محدود به چاپ می‌رسند که به نشر رومیزی معروف می‌باشند و با دو نوع و دو روش متفاوت به چاپ خواهند رسید که عبارتند از:

الف) روش دیجیتال: در این روش که تا ۵۰۰ جلد مقرون به صرفه بوده با استفاده از دستگاه‌های دیجیتال چاپ صورت می‌گیرد که رزولوشن چاپ بین ۶۰۰ تا ۲۴۰۰ دی پی آی با توجه به نوع و مدل دستگاه متفاوت بود، لذا کیفیت چاپ مطلوب و در برخی موارد در حد چاپ افست می‌باشد. مطلب دیگری که در این نوع چاپ حائز اهمیت می‌باشد این است که متن داخلی کتاب توسط خود دستگاه به صورت کامل چاپ و مرتب گردید و ترتیبی توسط دست انسان و یا دستگاه های ثانویه صورت نگرفته و خطا در ترتیب صفحات نخواهیم داشت.

ب) روش ریسو: در این روش که با استفاده از دستگاه های مبتنی بر چاپ ریسو می‌باشد بین ۵۰۰ تا ۸۰۰ جلد مقرون به صرفه بوده با توجه به نوع دستگاه، رزولوشن چاپ بین ۳۰۰ تا ۴۰۰ دی پی آی با توجه به نوع و مدل دستگاه متفاوت بود، لذا کیفیت چاپ در اکثر موارد پایین بوده و عکسها و ترامها خوب چاپ نشده و فقط از نظر هزینه توجیه پذیر می‌باشد. لازم به ذکر است چون در این روش ابتدا فرمها و صفحات داخلی جداگانه و مجزا چاپ شده و سپس توسط دست انسان و یا دستگاه‌های ترتیب کن، تریب می‌شوند احتمال خطا در چیدمان صفحات وجود خواهد داشت.

اعلام وصول و ثبت کتاب

اعلام وصول:

آخرین مرحله از مراحل اداری یک کتاب دریافت اعلام وصول یا اجازه پخش کتاب می‌باشد و این گواهی در حقیقت بدین معناست که کتابی که چاپ و منتشر شده با متنی که در وزارت ارشاد ثبت شده یکسان بوده و تغییری ندارد و پخش کتاب بلامانع است و بابت شابکی که ناشر به این کتاب اختصاص داده تمام کارها بدون عیب و نقص انجام شده و برای ناشر شابک جدید صادر گردد و مدت زمان صدور اعلام وصول حدود یک ماه می‌باشد که در این مرحله فرم های مربوطه به کتابخانه ملی است ارسال شود و سپس جهت اعلام وصول کتاب فرستاده شود و پرسنل مشغول در قسمت اعلام وصول وزارت ارشاد زمانی را صرف بررسی کتاب کرده و بعد اعلام وصول کتاب را صادر می‌کنند.

فرم اعلام وصول کتاب فرمی است که صرفاً مربوط به روال اداری بین مراکز فروش کتاب و ناشر و وزارت ارشاد بوده و از حیطه داشتن سازمان یا نهاد یا ارگان دیگری خارج می‌باشد و تحت هیچ شرایطی دانشگاه یا سازمانها برای دادن امتیاز کتاب به نویسنده نه این فرم را مطالبه می‌کنند و نه حق مطالبه این فرم را دارند و صرفاً زمانی که قصد خرید کتاب را داشته باشند (درصورت تمایل) می‌توانند یک نسخه از آنرا دریافت نمایند و اینکه برخی افراد که یا اطلاعی از قوانین نشر کتاب ندارند و یا به قصد تخریب ناشرینی پایبند به اصول و قوانین نشر کتاب یک ادعا راجع به فرم اعلام وصول بین صاحبین اثر پخش می‌کنند در حقیقت قصد دارند از بی دانشی و بی اطلاعی دوستانی که قصد چاپ کتاب را دارند سوء استفاده نمایند.

پس از چاپ کتاب جهت ترخیص کتاب از چاپخانه، انتشارات کتاب می‌بایست چند نسخه از کتاب به همراه چند فرم اعلام وصول را تکمیل و به وزارت فرهنگ و ارشاد جهت تأیید تحویل دهد همچنین چند نسخه نیز می‌بایست به مرکز اسناد و کتابخانه ملی و یک نسخه نیز می‌بایست به خانه کتاب ارسال شود.

برای اعلام وصول انتشارات می بایست برای تیراژ ۱۰۰۰ نسخه تعداد فرم ها و کتاب های زیر را تحویل دهد:

الف) ۵ نسخه فرم اعلام وصول:

• برای ارشاد ۳ نسخه ( یک نسخه برای کارشناسان چاپ و نشر، یک نسخه دبیرخانه، یک نسخه جهت ارسال به خانه کتاب)
• کتابخانه و مرکز اسناد کتابخانه یک نسخه
• یک نسخه نیز نزد ناشر می ماند

ب) ۷ نسخه از کتاب چاپ شده:

• ۵ نسخه جهت اداره ارشاد (۴ نسخه در ارشاد می ماند و یک عدد به خانه کتاب ارسال می شود)
• ۲ نسخه به کتابخانه و مرکز اسناد

ثبت کتاب:

معمولاً ۱۰ روز بعد از رسیدن یک نسخه از کتاب به همراه فرم اعلام وصول به خانه کتاب واقع در خیابان انقلاب تهران، کتاب ثبت می‌گردد و وضعیت شابک کتاب در سامانه شابک از حالت در دست چاپ به حالت چاپ شده تبدیل می‌گردد که این امر نشان دهنده ثبت نهایی کتاب می‌باشد. پس از ثبت نهایی کتاب نویسندگان می توانند کتاب خود را با مشخصات درج شده در قسمت فیپا در خانه کتاب جمهوری اسلامی ایران جستجو کنند، در ضمن نسخه ای از کتاب نویسندگان به صورت فیزیکی (به عنوان سند) در کتابخانه ملی ایران نیز نگهداری خواهد شد.

پخش و فروش کتاب

فروش کتاب جز وظایف شغل دیگری به نام «پخشی کتاب» است اما با این حال ناشر و خود نویسندگان می‌توانند با انجام برخی از فعالیت‌های زیر در امر فروش و افزایش تعداد فروش کتاب خود نقش بسزایی داشته باشند:

رویکرد اول: کمک و همراهی انتشارات کتیبه نوین

انتشارات کتیبه نوین با توجه به اینکه خود را فقط در چاپ و تولید کتاب شما سهیم ندانسته و کمک و همراهی کردن شما را در فروش آثارتان، اخلاقاً یکی از وظایف مهم خود می‌داند؛ لذا پس از چاپ کتابتان خدمات رایگانی را به شما تقدیم می‌دارد؛ در اینجا توجه شما را به خلاصه‌ای از این خدمات جلب می‌نماییم:

1. در انتشارات کتیبه نوین برای کتاب شما پوستری تمام رنگی چاپ می‌شود و در آن سعی می‌شود که مخاطبان را با موضوع کتابتان، ویژگی‌های محتوایی آن و خلاصه‌ای از مطالب کتاب و طرح جلد کتاب آشنا کند؛ چاپ پوستر برای کتاب شما دو مزیت مهم دارد: اول؛ آنکه با این روش شما می‌توانید در هنگام معرفی کتاب خود، به جای هدیه دادن یک جلد از کتابتان، پوسترِ آن را هدیه دهید و مجبور نباشید که کتاب را مجانی به مصرف کننده بدهید. بدین صورت هر شخصی که واقعاً خواهان خواندن کتاب شما باشد مجبور به خرید آن از کتاب فروشی‌ها خواهد شد. دوم؛ پوستر به کتاب شما اعتبار و وجهه خاصی می‌بخشد و از نگاه روانشناسی صنعتی سازمانی نیز این کار باعث تحریک حس کنجکاوی مخاطب و در نهایت خرید کتاب شما می‌شود. لازم به ذکر است که در اکثر کشورهای پیشرفته جهان، اصولی‌ترین روش برای بازاریابی و تبلیغ یک کتاب تهیه و توزیع پوستر آن است.
2. یکی دیگر از خدمات رایگان و برجسته انتشارات کتیبه نوین به نویسندگان خود این است که هرگاه شما حداقل هفت عنوان کتاب به چاپ برسانید از کتاب هشتم به بعد در آخر کتاب‌های شما، کاتالوگی شامل طرح جلد و توضیحی از محتوا و ویژگی‌های کتاب‌های شما قرار می‌گیرد؛ این امر، هم باعث معرفی و اطلاع‌رسانی کتاب‌های دیگر شما به مخاطب می‌گردد و هم اگر مخاطب تحت تأثیر قلم شما قرار گرفته باشد مشتاق به تهیه کتب دیگر می‌شود. آمارهای گرفته شده در انتشارات کتیبه نوین نشان داده است که اجرای این روش فروش کتاب‌های یک نویسنده را بیش از ۴۰% افزایش می‌دهد و حتی کتاب‌هایی هم که با اقبال عمومی مناسبی مواجه نگردیده است سرعت فروش بیشتری نسبت به قبل پیدا می‌کند.
3. انتشارات کتیبه نوین همواره از کتاب‌های نویسندگان خود یک جلد برای هر یک از اُرگان‌های معاونت امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، خانه کتاب و کتابخانه ملی ایران ارسال می‌کند و چنانچه سازمان مربوطه هر تعداد کتابی را بخرد مبلغ آن را بطور کامل به نویسنده خواهد پرداخت. خرید کتاب توسط این سازمان‌ها نه تنها مقدار قابل توجهی از هزینه‌های شما را باز می‌گرداند بلکه معمولاً به علت اینکه کتاب‌های خریداری شده در کتابخانه‌های شهرداری و عمومی سطح کشور پخش می‌گردد باعث جذب سفارشات انبوه از سراسر کشور می‌شود.
4. مهم‌ترین محل برای عرضه و فروش کتاب، نمایشگاه‌های کتاب هستند؛ بنابر آمار رسمی در هر استانی به طور میانگین ۶ روز نمایشگاه کتاب دایر می‌گردد و فروش نمایشگاه‌ها در حدود ۲۰% تا ۴۵% از کل فروش سالِ آن استان است که این نشان دهنده اهمیت و جایگاه فروش هر کتابی در نمایشگاه کتاب است؛ انتشارات کتیبه نوین با عرضه و فروش کتاب شما در نمایشگاه‌های مختلف بین‌المللی و استانی، قدم کوچکی در معرفی کتاب شما به مخاطبان برخواهد داشت.

رویکرد دوم: فعالیت‌های نویسندگان در توزیع و فروش

شما به روش‌های گوناگونی می‌توانید مستقیماً در روند فروش کتاب خود فعالیت کنید ولی به طور معمول ۴ روش زیر نسبت به روش‌های دیگر موفقیت بیشتری به همراه داشته‌اند:

1. تدریس در دانشگاه: بسیاری از کتاب‌هایی که در انتشارات کتیبه نوین به تجدید چاپ می‌رسند از این دسته هستند؛ معمولاً نویسندگان این کتاب‌ها از مدرسین همان درس هستند و یا طی توافقی با سایر اساتید دانشگاه‌ها کتاب آنها به عنوان منبع درسی معرفی می‌گردد؛ بنابر آمارهای کنونی انتشارات کتیبه نوین کتاب‌های درسی که با این روش به فروش می‌رسند به طور میانگین ۲۰۰۰ جلد در سال به چاپ می‌رسند که این تیراژ، رقم قابل قبول و توجیه‌پذیری در زمینه موفقیت اقتصادی کتاب است.
2. عضویت در گروه‌ها و انجمن‌ها: تاکنون در انتشارات کتیبه نوین، نویسندگان کتاب‌های عمومی مخصوصاً کتاب‌های ادبی و شعر از این روش بهره جسته‌اند؛ معمولاً در این گروه‌ها افراد جهت تقویت روحی از یکدیگر حمایت می‌کنند و آثار یکدیگر را حتی اگر مورد استفاده هم نباشد خریداری می‌کنند؛ بنابر تجربه ما نویسندگانی که از این طریق مبادرت به فروش کتاب‌هایشان می‌نمایند آثار خود را در تیراژی حدود ۵۰۰ تا ۱۰۰۰ جلد به چاپ می‌رسانند؛ این نویسندگان فعال و خوش ذوق پس از اتمام تیراژ خود به جای تجدید چاپ آن، کتاب جدیدی را به چاپ می‌رسانند.
3. بازاریابی در گروه‌ها و محیط‌های مجازی (مانند موبایل و اینترنت): نویسندگان خلاق از این طریق نسبت به معرفی و فروش کتاب خود مبادرت ورزیده‌اند.
4. بازاریابی مستقیم و بی واسطه نویسنده از کتابفروشی‌ها: همانطور که در مورد روند پخش کتاب برای شما فرهیختگان مطالبی را بازگو کردیم؛ کتاب فروشی‌ها اصلاً میانه خوبی با قبول کتاب‌های ناشناخته از مراکز پخش ندارند ولی از طرف دیگر بنا به دلایلی مایل به قبول امانی (بصورت امانت) کتاب از جانب نویسنده هستند و چنانچه نویسنده‌ای در پخش و بازاریابی مستقیم کتاب خود فعالیت نماید موفق به توزیع کتاب خود در سطح کتاب‌فروشی‌ها می‌شود؛ در صورتی که قلم شما به معنای واقعی خوب و روان باشد و موضوع کتابتان نیز برای خوانندگان جذاب باشد موفقیت زود هنگام کتاب شما با این روش قدیمی قطعی است و در مدت زمان کوتاهی کتابفروشی‌ها و مراکز پخش هستند که خود به دنبال کتاب شما خواهند آمد؛ امروزه نویسندگان مستعد بسیاری را می‌شناسیم که با تحمل سختی‌ها و مشقت فراوان کتاب خود را با این روش معروف و پرفروش کرده‌اند.

رویکرد سوم: استفاده پخشی کتاب معتبر و متناسب با موضوع کتاب

همانطور که در ابتدا گفته شد در اصل وظیفه پخش کتاب بر عهده شغل «پخشی کتاب» می‌باشد. انتشارات کتیبه نوین در این مسیر با معرفی پخشی کتاب معتبر و متناسب با موضوع کتاب، نویسندگان را همراهی می‌کند.

معرفی چند تکنیک بازاریابی و فروش کتاب برای نویسندگان

1. تمامی مجلاتی را که بخش معرفی کتاب دارند، مانند مجله موفقیت، بیابید و مطابق با ساختار مجله، اطلاعات کتاب خود را ارسال کنید تا در بخش معرفی کتاب چاپ شود.
2. در سمینارها و همایش‌های وابسته به زمینه کاری خود، سخنرانی کنید و در بخش معرفی سخنران، خود را به عنوان نویسنده کتاب معرفی کنید. با برگزار کننده سمینار صحبت کنید تا کتاب شما برای فروش در سمینار عرضه شود.
3. خلاصه‌ای از کتاب خود را در ۸ صفحه تهیه کرده و آنرا بصورت pdf در اینترنت منتشر کنید. در این فایل الکترونیکی روش تهیه کتاب را توضیح دهید. این فایل را به ده‌ها وب سایت رایگان کتاب‌های الکترونیکی آپلود کنید.
4. تعداد ۱۰۰ نسخه از کتاب خود را برای بازاریابی اختصاص دهید و برای تمامی مجلات و نشریات بفرستید و به آنان هدیه بدهید، شاید یکی از آنها مقاله‌ای درباره کتابتان بنویسد.
5. کتاب را در جاهای نامعمول بفروشید. بسیاری از نویسندگان با این روش مخالفند، ولی نتایج آن می‌تواند فوق‌العاده باشد. مثلاً کتاب‌های کامپیوتری در فروشگاه‌های تجهیزات کامپیوتری، بسیار بیشتر از کتابفروشی ها به فروش می‌رود.
6. وب سایت کوچکی راه‌اندازی کنید و در آن امکان خرید پستی کتاب را بوجود آورید تا علاقه‌مندان بتوانند با ثبت آدرس خود، کتاب را سفارش بدهند.
7. چکیده‌ای از کتاب خود را بصورت صوتی با صدای خودتان تهیه کنید و بر پیغام‌گیر تلفنی قرار دهید. در تبلیغات اعلام کنید برای شنیدن خلاصه کتاب در ۵ دقیقه به صورت کاملاً رایگان با شماره تلفن شما تماس بگیرند.
8. بخش‌هایی از کتاب را به صورت مقاله به وب سایت‌ها و همچنین مجلات ارسال کنید. در زیر مقاله بنویسید که منبع این مطلب، کتاب شما است.
9. کتاب خود را به عنوان هدیه‌ای مناسب معرفی کنید و توضیح دهید که این کتاب برای چه افرادی می‌تواند مفید واقع شود و چرا هدیه‌ای مناسب برای این افراد است.
10. همیشه کتاب‌هایتان را همراه داشته باشید. یک جعبه از کتاب‌هایتان، بعضی از آگهی‌ها و نشانه‌های کتاب را در صندوق‌عقب ماشین‌تان و کارت‌های ویزیت‌تان را در کیف پول خود داشته باشید. شما هیچ‌وقت نمی‌دانید که چه‌زمانی با یک مشتری بالقوه یا رابط بازاریابی روبه‌رو می‌شوید.
11. فرصت‌های ارتباطی در محله‌تان را جست‌وجو کنید. می‌خواهید برای تعطیلات آخر هفته به دیدن مادربزرگتان بروید؟ قبل از این‌که حرکت کنید کمی تحقیقات محلی انجام بدهید. کتاب‌فروشی‌ها و کتاب‌خانه‌هایی که می‌توانید با آن‌ها تماس بگیرید، شناسایی کنید. یا برای یک تور کتاب با همراهی دوستان و خویشاوندانتان برنامه‌ریزی کنید.
12. به‌عنوان یک نویسنده بومی برای ارتقای کتاب‌فروشی‌ها و کتاب‌خانه‌ها تلاش کنید. بسیاری از کتاب‌فروشی‌ها و کتاب‌خانه‌ها بخش ویژه‌ای دارند که در آنجا کتاب‌های نویسنده‌های همشهری و بومی را به نمایش می‌گذارند.
13. خرده‌فروش‌های مناسب را جست‌وجو کنید. بفهمید کدام‌یک از آن‌ها با موضوع کتابتان مرتبط‌اند و خودتان را به‌عنوان نویسنده بومی معرفی کنید.
14. برچسب «نویسنده بومی» را روی کتاب‌هایی که در شهرتان می‌فروشید، بچسبانید.
15. در کتاب‌خانه‌ها سخنرانی کنید. با کتاب‌خانه‌ها درباره برنامه معرفی کتابتان تماس بگیرید. این برنامه‌ها درباره کتاب‌های کودکان و عناوین غیرداستانی (مانند سفر، تجارت و یا تناسب اندام) که مخاطب عام دارند، مؤثر است. بسیاری از کتاب‌خانه‌ها اجازه می‌دهند که کتابتان را در چنین برنامه‌هایی بفروشید و بعضی از آن‌ها هم حق‌الزحمه‌ای برای سخنرانی می‌دهند.
16. فرصت‌های سخنرانی را پیدا کنید. سخنرانی روشی عالی برای فروش کتاب‌هایتان است و ممکن است حتی وقتی در حال کسب تجربه هستید، برای سخنرانی کردن حق‌الزحمه بگیرید. سازمان‌های زیادی (مانند سازمان‌های تجاری و مدنی، گروه‌های مذهبی، مدرسه‌ها و دانشگاه، شرکت‌های بازرگانی و …) وجود دارند که به دنبال سخنران‌های جذاب برای مراسم‌هایشان هستند.
17. رسانه‌های محلی و بومی محبوب را جست‌وجو کنید. آگهی کتاب را به رسانه شهری که در آن بزرگ شده‌اید و زندگی می‌کنید، بفرستید. ترفند خوبی در شهرهای کوچک است. تبلیغات خود را براساس مؤلفه‌های مرتبط محلی بسازید. برنامه دانش‌آموخته‌های دانشگاه و هر سازمان یا انجمن‌های حرفه‌ای مرتبط را فراموش نکنید. نویسندگان غیرداستانی باید برنامه‌ها و گفت‌وگوهای رادیویی و تلویزیونی را هم در نظر بگیرند.
18. کتابتان را در نمایشگاه و جشنواره‌ها شرکت بدهید. شرکت نمایشگاه‌ها و جشنواره‌ها معمولاً بهترین کار است، اگر کتابتان با موضوع آن‌ها مرتبط باشد یا مخاطبان گسترده‌ای را در بر بگیرد.
19. کتاب‌های کودکان را در مدرسه‌ها و سازمان‌های جوانان معرفی کنید. بازدید از مدرسه روشی عالی برای دسترسی به کودکان است.

اطلاع رسانی چاپ و نشر کتاب

تقویت رزومه با چاپ کتاب

تقویت رزومه جهت استخدام

اگر مدت زیادی به دنبال کار می‌گردید اما هنوز توفیق چندانی کسب نکرده و یا شغلی در شان و منزلت شما پیدا نشده است، به ‌احتمال ‌زیاد نتوانسته‌اید رزومه‌ای خوب و مطابق با استاندارهای لازم بنویسید و از شیوه‌های تقویت رزومه برای استخدام بی‌اطلاع هستید. یکی از بهترین راه‌های تقویت رزومه برای استخدام دانشگاهیان و یا استخدام جهت تدریس و یا در مجامع علمی تقویت رزومه از طریق چاپ کتاب است. چاپ کتاب فوری در انتشارات کتیبه نوین با بالاترین کیفیت راهی مقرون‌به‌صرفه در تقویت رزومه برای استخدام شما است. برای کسب اطلاعات بیشتر با کارشناسان ما تماس بگیرید تا با ارائه مشاوره رایگان، شما را در مسیر به دست آوردن شغلی مناسب و درخور شایستگی‌هایتان یاری نمایند.

تقویت رزومه جهت ارتقای شغلی

تقویت رزومه برای ارتقای شغلی در اساتید و فرهنگیان از اهمیت فراوانی برخوردار است، زیرا با چاپ مقالات، جزوات تدریسی و یا پژوهش‌های علمی خود در قالب کتاب، جایگاه و منزلت بالاتری در بین جامعه دانشگاهی به دست آورده و سبب ارتقای علمی آنها می‌گردد. این دست از اشخاص، با چاپ کتاب در تیراژ بالا می‌توانند با علاوه بر تقویت رزومه برای ارتقای شغلی، از ارتقای وضعیت مالی بیشتری به جهت چاپ کتابشان برخوردار شوند، اما چاپ کتاب مراحل متعدد و دوندگی‌های زیادی دارد که لزوم داشتن یک ناشر معتبر در چاپ کتاب دانشگاهی باکیفیت عالی را می‌طلبد. انتشارات کتیبه نوین باسابقه درخشان حضور در نمایشگاه‌های بین‌المللی و با چاپ کتابهای زیادی در زمینه‌های تخصصی و عمومی انتخابی مناسب برای چاپ کتاب در جهت تقویت رزومه برای ارتقا شغلی و علمی اهالی علم و دانش است. انتشارات کتیبه نوین تمامی مراحل چاپ کتاب را باکیفیتی ممتاز در زمانی کمتر از یک ماه و با تیراژ دلخواه حداقل ۳۰ نسخه را انجام می‌دهد. لازم به ذکر است که هزینه تقویت رزومه برای ارتقای شغلی از طریق چاپ کتاب بسیار کمتر از چاپ مقاله ISI می باشد.

تقویت رزومه جهت مصاحبه دکتری

تقویت رزومه برای مصاحبه دکتری از طریق چاپ کتاب، پیشنهاد ما به شما و از شیوه‌های رایج و پرطرفدار در بین متقاضیان ورود به بالاترین مقطع تحصیلی است، چراکه حتی با قبولی در آزمون دکتری، تنها نیمی از راه را طی کرده و قبولی شما مشروط به داشتن رزومه قوی و اثبات توانایی‌های خود به اساتید است که این مسیر با تحریم مجلات بین المللی و افزایش دلار جهت اکسپت مقالات بسیار دشوار شده است، بنابراین چنانچه قصد دارید که با تقویت رزومه برای مصاحبه دکتری از امتیاز بیشتری برخوردار باشید، پیشنهاد انتشارات کتیبه نوین است که در زمینه رشته تحصیلیتان کتابی تألیف یا ترجمه کنید و یا پایان نامه‌تان را به کتاب تبدیل نمایید. با انجام صفر تا صد کلیه این مسیرها با استفاده از امکانات گسترده و ویژه چاپ و نشر در انتشارات ما با چاپ کتاب حتی در تیراژ محدود، شانس بیشتری برای تحصیل در مقطع دکتری داشته باشید. درضمن در جدیدترین جدول امتیازدهی داوران به رزومه‌ها، داشتن کتاب چاپی بیشترین امتیاز را به خود اختصاص داده که دلیل محکمی جهت اثبات این است که بهترین راه تقویت رزومه برای مصاحبه دکتری چاپ کتاب است. کارشناسان و مشاورین ما منتظر تماس شما جهت راهنمایی از شرایط چاپ و نشر کتاب و نیز هزینه‌های آن هستند.

تقویت رزومه برای گرفتن بورس از دانشگاه‌های خارجی

تقویت رزومه برای گرفتن بورس از دانشگاه‌های خارجی دغدغه و چالش متقاضیان تحصیل و بورسیه است که کارشناسانان روش‌های متعددی را به آن‌ها پیشنهاد می‌کنند، اما به عقیده متخصصان و افراد اهل فن چاپ کتاب یکی از بهترین و ارزان‌ترین راه‌های تقویت رزومه برای گرفتن بورس از دانشگاه‌های خارجی است. انتشارات کتیبه نوین با دراختیار داشتن تمامی ابزارها و شرایط لازم به منظور چاپ کتاب فوری و با کیفیت درجه یک بستر مناسبی جهت چاپ و نشر کتاب دانشگاهی و غیر دانشگاهی فراهم آورده است. انتشارات کتیبه نوین بعنوان یکی از پرکارترین ناشرین کشوری با پایین آوردن هزینه‌ها علاوه بر کمک به رونق بازار چاپ کتاب، انگیزه و اعتمادبه‌نفس بیشتری به جامعه دانشگاهی که قصد چاپ کتاب با تیراژ کم و ارزان را دارند، نموده است. چنانچه نیاز به تقویت رزومه برای گرفتن بورس از دانشگاه‌های خارجی دارید اما از تبحر کافی در زمینه تألیف و یا ترجمه کتاب را ندارید، انتشارات کتیبه نوین تعداد بیشماری نیروی متخصص در رشته‌های مختلف تحصیلی دارد که شما را در این امر مشاوره و یاری می‌نمایند. توجه داشته باشید که چاپ کتاب علاوه بر قیمت کمتر نسبت به چاپ مقاله در ژورنال‌ها، از امتیاز بیشتری در نزد داوران کمیته بررسی رزومه‌های متقاضیان دارد. با ما تماس بگیرید تا با اطلاع از چگونگی چاپ کتاب و نیز دریافت مشاوره رایگان، گامی محکم در جهت تقویت رزومه برای گرفتن بورس در دانشگاه‌های خارجی موردنظرتان بردارید.

تقویت رزومه جهت برند شخصی

تقویت رزومه برای برند شخصی یعنی به کار بردن شیوه‌هایی که توانایی‌ها و فعالیت‌های شما را بیشتر کرده و آن‌ها را در قالبی مصور به دیگران نشان دهد تا با برند شخصی شما آشنا شوند. در این میان به عقیده بسیاری از کارشناسان، چاپ کتاب از بهترین راهکارهای ممکن در تقویت رزومه برای برند شخصی به حساب می‌آید تا با نوشتن فعالیت‌ها و دستاوردهای خود آن‌ها را به شکلی زیبا و منحصربه‌فرد برای کسب جایگاه بهتر شغلی و یا ارتقا شان اجتماعی و نشان دادن پرستیژ خود به کار ببرید. همچنین چنانچه بتوانید در زمینه تخصصی خود کتابی را از منابع معتبر ترجمه و یا به رشته تحریر درآورید، سپس آن را توسط انتشاراتی معتبری چاپ و توزیع نمایید، علاوه بر تقویت رزومه برای برند شخصی، باعث سر زبان افتادن نام شما در سطح کشور و حتی دنیا شده و در اصل یک نوع استراتژی بازاریابی نوینی نیز انجام داده‌اید. انتشارات کتیبه نوین سال‌هاست که با چاپ و نشر کتاب باکیفیت دانشگاهی و غیر دانشگاهی، با هزینه‌های مناسب، راه را برای بسیاری از مشتاقان و نویسندگان جوان و جویای نام باز کرده است. درضمن این انتشارات حضوری فعال در نمایشگاه‌های بین‌المللی کتاب را دارد که همین امر سبب افزایش اعتبار و تقویت رزومه برای برند شخصی شما می‌گردد.

لطفا جهت کسب اطلاعات بیشتر از منوی چاپ کتاب در تیراژ کم دیدن فرمایید یا با مشاوران ما تماس حاصل فرمایید.

انواع قراردادهای چاپ کتاب با ناشرین

1. حق تألیف

 در این نوع قرارداد ناشر یا سرمایه گذار با مؤلف قرارداد بسته و درصدی اندک از فروش کتاب را به عنوان حق تألیف به مؤلف پرداخت می‌کند. این نوع قرارداد را ناشرین یا سرمایه گذاران در صنعت نشر بیشتر با کسانی می‌بندند که شناخته شده و کتابهایشان پرفروش باشد که معمولاً این موضوع برای افراد بسیار محدود صدق می کند. این نوع قرارداد می‌تواند برای بعضی از افراد جذاب باشد زیرا نه هزینه‌ای پرداخت می‌کنند و نه در پخش نقشی دارند ولی چنانچه فروش کتاب خوب باشد این افراد ضرر می‌کنند. چنانچه از فروش کتاب خود مطمئن هستید زیر بار این نوع قرارداد نروید. در این نوع قرارداد حق چاپ همیشه برای ناشر محفوظ می‌ماند و نویسنده در نهایت با سود کمی امتیاز کتاب خود را از دست می دهد.

2. مشارکت در چاپ

در این نوع قرارداد براساس توافق صورت گرفته بین ناشر یا سرمایه گذار و صاحب اثر هزینه چاپ و پخش کتاب و همچنین سود ناشی از فروش کتاب بین طرفین تقسیم می‌شود. مسئله مهم در این نوع قرارداد که باید لحاظ شود این است که مبلغی که به عنوان هزینه چاپ از طرف ناشر اعلام می‌شود همان مبلغ واقعی بوده و ناشر یا سرمایه گذار در این بخش از هزینه‌ها سودی را برای خود در نظر نگرفته باشد.

3. فروش اثر

 نویسنده یا صاحب اثر در این نوع قرارداد کلیه حقوق مادی و معنوی اثر را به ناشر یا سرمایه گذار در ازای دریافت مبلغی واگذار می‌نماید و یا نویسنده در ازای دریافت یک مبلغ به صورت سفارشی اثری را برای ناشر یا سرمایه گذار خلق می‌نماید.

4. ناشر مؤلف

در این روش کلیه ی فرایند کتاب را خود مؤلف انجام می دهد و در نهایت جهت چاپ کتاب با ناشر قرارداد می نویسند که این روش به دلیل آشنا نبودن نویسندگان با مراحل و روش های انجام کار معمولاً زمان زیادی می گیرد و دردسرهایی را برای نویسندگان ایجاد می کند که پیشنهاد آن را به نویسندگان نمی دهیم.

5. سرمایه گذاری مؤلف

 در این حالت نویسنده با تقبل کلیه هزینه‌های چاپ صاحب اثر خود خواهد بود و از تمامی مزایای آن نیز برخوردار خواهد بود. لازم به ذکراست در زمان عقد این نوع قرارداد نویسنده می‌بایست دقت نماید تا در بند یا ماده تعیین کننده صاحب حقوق مادی و معنوی اثر حتماً نویسنده یا صاحب اثر ذکر گردد.

مزایای چاپ کتاب به روش سرمایه گذاری مؤلف شامل موارد زیر است:

• در این روش تمامی حقوق مادی و معنوی اثر در اختیار مؤلف خواهد بود.
• دریافت تمامی فایلها و زینکای کتاب و فایل صفحه آرایی شده کتاب
• برخورداری از مزایای فروش کتاب به سازمانها و ارگانها و نظارت کامل در تمامی مراحل
• صرفه جویی در زمان جهت اخذ مجوز و مراحل اداری و چاپ کتاب به دلیل آشنایی ناشرین به تمامی مراحل
• مهم‌ترین مزیت این روش به روش ناشر مؤلف این است که در روش ناشر مؤلف کتاب در هیچ نمایشگاه و فروشگاهی امکان عرضه عموم نخواهد داشت ولی توسط ناشر اگر به چاپ برسد علاوه بر عرضه در نمایشگاه بین المللی کتاب امکان فروش به سازمانها و ارگانها نیز خواهد بود.

انواع چاپ کتاب

۱. چاپ دیجیتال

این نوع چاپ در اصل همان پرینت است و این روش که تا ۵۰۰ جلد مقرون به صرفه بوده با استفاده از دستگاه های دیجیتال چاپ صورت می گیرد که رزولوشن چاپ بین ۶۰۰ تا ۲۴۰۰ دی پی آی با توجه به نوع و مدل دستگاه متفاوت می باشد، لذا کیفیت چاپ مطلوب و در برخی موارد در حد چاپ افست می باشد. مطلب دیگری که در این نوع چاپ حائز اهمیت می باشد این است که متن داخلی کتاب توسط خود دستگاه به صورت کامل چاپ و مرتب گردید و ترتیبی توسط دست انسان و یا دستاگاه های ثانویه صورت نگرفته و خطایی در ترتیب صفحات نخواهیم داشت. دقت کنید که در چاپ کتاب با تیراژ پایین (زیر ۲۰۰ جلد) به دلیل اینکه چاپ دیجیتال انجام می شود و چاپ دیجیتال هزینه بالایی دارد فروش کتاب در این روش صرفه اقتصادی ندارد و در تیراژهای خیلی پایین ممکن است هزینه انجام شده بر روی هر جلد حتی از قیمت پشت جلد هم بیشتر شود. به همین دلیل چاپ با این روش برای اساتیدی که نیاز به تعداد محدود کتابشان برای تامین نیاز دانشجویان خود دارند و یا افرادی که می خواهند رزومه خود را تقویت کنند مناسب است. چاپ دیجیتال معمولاً شامل چاپ حرفه ای در تیراژهای پائین توسط نشر رومیزی و دیگر منابع دیجیتال است که توسط چاپگرهای لیزی و چاپگرهای لارج فرمت و یا جوهرافشان حرفه ای انجام می‌شود. با توجه به این که چاپ دیجیتال دارای هزینه بیشتری برای چاپ هر صفحه در مقایسه با روشهای سنتی مثل افست است ولی این قیمت بالاتر معمولا با صرفه جویی در هزینه های دیگری چون تهیه پلیت های چاپ انجام می‌شوند در تیراژهای کم تعداد جبران پذیر است. چاپ دیجیتال امکان چاپ سریع پس از تقاضا در تیراژ کم را فراهم آورده و امکان تغییر طرح و محتویات آن در هر برگ چاپی را در اختیار می‌گذارد. همچنین در چاپ دیجیتال صرفه جویی در نیروی انسانی و توان رو به گسترش ماشین های چاپ دیجیتال در بالا بردن کیفیت چاپ، پایین آمدن هزینه تمام شده چاپ هر برگ چاپی و بالا رفتن تیراژ در چاپ دیجیتال به این معناست که چاپ دیجیتال در حال رقابت با چاپ افست و حتی پیشی گرفتن از آن می باشد. منظور از چاپ دیجیتال در بازار ، چاپ تونری به وسیله ی انواع چاپگرهای لیزری حرفه ای روی انواع کاغذ می باشد.

در چاپ دیجیتال به دلیل حذف پلیت و چاپ مستقیم از کامپیوتر روی کاغذ و امکان کالیبراسیون دستگاه امکان چاپ در تیراژ محدود حتی یک نسخه با هزینه پایین وجود دارد به همین دلیل این روش چاپ دیجیتال برای مصارفی مثل تهیه نمونه و یا چاپ محصولات کم تعداد و سریع کاربرد زیادی دارد. از سال ۲۰۱۰ فناوری‌های نوین در چاپ دیجیتال به کار گرفته شد که با استفاده از تکنولوژی نانو در جوهر و همچنین تغییر سیتم پاشش جوهر، چاپگرهای دیجیتال جوهرافشان توانستند بسیاری از محدودیت‌ها را در زمینه سرعت و هزینه تولید را کنار بزنند. در چاپ دیجیتال با توجه به وجود امکان چاپ در تیراژ محدود شما می‌توانید هر نسخه از محصول چاپی خود را متفاوت با نسخه قبلی چاپ کنید.

انواع روش­های چاپ دیجیتال:
شیوه‌های چاپی که از تکنولوژی دیجیتال بهره می برند بسیار متنوع و در صنایع مختلف گسترده است. اما به طور کلی انواع روش‌های چاپ دیجیتال بر اساس نوع و تکنولوژی دیجیتال مورد استفاده در آنها، به گروه‌های زیر تقسیم می شوند:

روش جوهرافشان:
در مجموعه روش‌های چاپ دیجیتال، شیوه جوهرافشان آشناترین و با کیفیت‌ترین این شیوه‌ها به شمار می رود. ماشین‌آلات این شیوه از تنوع بالایی برخوردار بوده و از انواع پرینترهای رومیزی تا ابعاد عریض ۵ متر را شامل می شوند. نحوه کار سیستم جوهرافشان به این صورت است که اطلاعات دیجیتال را توسط مرکب‌های مایع به طور مستقیم روی کاغذ می نشاند. از آنجا که در این تکنولوژی نیازی به محمل میانی برای انتقال تصاویر نیست و مرکب بطور مستقیم توسط یک هد روی سطح چاپی انتقال می یابد، این روش به عنوان اصیل‌ترین روش چاپ دیجیتال- تکنولوژی دیجیتال تا آخرین مرحله قبل از انتقال مرکب روی سطح، به کار گرفته شده است- محسوب می شود. نازل رنگ‌پاش این دستگاه به طور کامل دیجیتالی عمل کرده و تنها از دو فرمان بپاش و نپاش پیروی می کند در نتیجه عوامل تاثیرگذار روی کیفیت چاپی به حداقل خود یعنی، نوع و جنس کاغذ همچنین شرایط اقلیمی موجود کاهش می یابد. به همین جهت است که خروجی چاپ به روش جوهرافشان بیشتر از سایر شیوه‌های چاپی که عوامل مختلفی روی کیفیت چاپ آنها تاثیرگذار است -مانند محمل چاپی، تعادل آب و مرکب و …- قابل کنترل و نزدیک به استانداردهای مد نظر است.از آنجا که سرعت چاپ در این شیوه پایین است، امکان به کارگیری این شیوه در تیراژهای بالا موجود نیست با این حال تولیدکنندگان دستگاه‌های دیجیتال آینده درخشانی را برای روش جوهرافشان پیش‌بینی می کنند. مهم‌ترین فن‌آوری‌های چاپ دیجیتال جوهرافشان، سیستم‌های پیوسته (Continues tone) و سیستم‌های جوهرافشان با پاشش مرکب بر اساس تقاضا (Drop on Demand) است.

روش الکتروفتوگرافی:
در این شیوه از دو نوع مرکب جامد پودری (تونر) یا مایع (شیوه دیجیتال مرکبی) استفاده می شود.

۱-روش تونری
اساس این شیوه از طریق باردار کردن درام چرخانی توسط شعاع نور لیزر، تشکیل تصویر به وسیله مرکب‌های پودری با نام تونر که قابلیت باردار شدن دارند و ذوب شدن این تونرها روی سطح کاغذ، شکل می گیرد. این مراحل را می تواند در ۵ بخش تصویرنگاری، مرکب‌زنی، انتقال تونر، تثبیت تونر و پاکسازی درام، خلاصه کرد. سیستم‌های تونری قادرند با سرعتی بالاتر از سیستم‌های جوهرافشان، تصاویری را که از ذوب شدن پودر رنگ روی کاغذ به وجود می آیند ایجاد کنند. اگر چه این روش به اندازه روش جوهرافشان دیجیتالی نشده است و واسطه‌های متعدد آنالوگ بین مخزن رنگ و سطوح چاپی وجود دارد ولی به واسطه سرعت بالا، مصارف صنعتی پیدا کرده و از کارآمدترین سیستم‌های چاپ دیجیتال به ویژه در ابعاد متوسط (Medium Format) به شمار می آید. این دستگاه‌ها درترکیب با یک اسکنر به عنوان دستگاه‌های کپی یا لیزری برای عموم شناخته شده‌اند.

۲- روش دیجیتال مرکبی
این شیوه که به جای پودر رنگ (تونر) از مرکب‌های رنگی استفاده می کند، برای کارهای پرتیراژ کاربرد مناسبی دارد. خروجی این دستگاه‌ها دارای کیفیت بسیار بالایی است ولی پیچیدگی تکنولوژی در این نوع دستگاه‌ها باعث شده است که از گستردگی سیستم‌های تونری برخوردار نباشند. این تکنولوژی سال‌ها، تنها در اختیار کمپانی Indigo قرار داشت پس از آن فعالیت‌های بسیاری برای گسترش آن صورت گرفت ولی محدودیت اصلی این دستگاه‌ها قیمت بالای آن و همچنین ابعاد کار چاپی است که از SRA3 بالاتر نرفته است از دیگر مزایای منحصر به فرد این پرنیترها می توان به امکان استفاده از رنگ‌های اسپات (Spot) به صورت کانال‌های رنگی مجزا و یا چاپ ۶ رنگ HI-FI اشاره کرد.

روش دیجیتال نوری یا پرتوی:
از دیگر شیوه‌های پرکاربرد چاپ دیجیتال، چاپ نوری است. در این روش تصویر مورد نظر را از طریق تابش شعاع‌های نوری روی کاغذهای ویژه و حساس به نور – مشابه کاغذ عکاسی- ایجاد کرده و پس از مرحله ظهور ، تثبیت می نمایند. دستگاه‌های این شیوه که به Photo Lab معروفند در لابراتورهای عکاسی کاربرد فراوان داشته و از کیفیت چاپی بسیار بالایی برخوردارند.در این شیوه سرمایه‌گذاری اولیه -شامل هزینه دستگاه، بالا بوده ولی هزینه چاپ به نسبت کیفیت بسیارخوب آن مناسب است. هم‌ اکنون دستگاه‌های نوری با کیفیتی در ابعاد بسیار بزرگ ورقی ۱۵۰*۱۵۰ سانتیمتر و نیز رول به عرض ۹۰ سانتیمتر تولید شده است. از مشکلات اصلی این دستگاه‌ها دو مرحله‌ای بودن چاپ و ظهور است که در دستگاه‌های امروزی به صورت اتوماتیک در داخل دستگاه انجام می شود. داروهای ظهور نیز هماند شیوه‌های چاپ عکس بسته به میزان مصرف بایستی هر چند یکبار تعویض شود.

روش چاپ Direct Imaging:
به ماشین‌هایی اطلاق می­ شود که محمل چاپی در درون آنها ایجاد شده و از جانب شرکت‌های پرس‌تک و هایدلبرگ به آنها نام DI نهاده شده است. این ماشین‌ها در واقع چاپگرهای افستی هستند که سیستم تهیه پلیت در دل آنها جاسازی شده است. سیستم تهیه پلیت در این چاپگرها درست مشابه تهیه پلیت در پیش از چاپ افست به روش دیجیتال (کامپیوتر به پلیت) است. کلیه عملیات چاپ در این دستگاه‌ها به صورت اتوماتیک انجام شده و تنها از طریق کامپیوتر راهبری می شود اطلاعات ورودی به چاپگر به صورت فایل کامپیوتری است. به دلیل وجود همین واسطه تصویری، استفاده از این روش برای چاپ‌هایی با تیراژ کم مقرون به صرفه نبوده و برای چاپ تک برگ- برخلاف سایر روش‌های چاپ دیجیتال- کاملا غیراقتصادی است. در این شیوه همچون روش‌های قبلی نمی توان از قابلیت‌های منحصر به فرد چاپ دیجیتال مانند چاپ اطلاعات متغیر استفاده کرد – محمل چاپی ثابتی مانند پلیت برای کل سفارش وجود دارد- در عین حال امکان استفاده از کاغذهای چاپ به روش افست وجود دارد.

روش حرارتی (Thermal):
در این شیوه که از کاغذ حساس به حرارت استفاده می شود، حرارت ناشی از لیزر و یا ماتریس­های حرارتی با ایجاد فعل و انفعالات شیمیایی بر روی سطح کاغذ حساس، ایجاد رنگ و تصویر می کند. استفاده از این شیوه در دستگاه‌های کوچک تک رنگ مرسوم است که متداول‌ترین آنها دستگاه‌هایی فکس می باشند. گفتنی است استفاده عمومی از روش حرارتی به دلیل جایگزینی روش‌های نوین روز به روز رو به کاهش است.

روش تصعید رنگ (Dye-Sublimation):
این شیوه که از کیفیت و سرعت مناسبی برخوردار است از درون چاپ حرارتی زاده شده است. در این دستگاه‌ها مواد رنگی بر روی سلفون‌هایی قرار دارد که پرتوهای گوناگون مانند لیزر و یا ماتریس‌های حرارتی،‌ رنگ را از روی نوارهای سلفون بخار کرده و بر روی کاغذ ثبت می کند. کیفیت چاپی مطلوب این شیوه، استفاده از آن را در لابراتوارهای عکاسی به منظور چاپ عکس متداول کرده است. ابعاد چاپی به طور معمول کوچک‌ است و اگر چه قیمت‌های اولیه این دستگاه‌ها بالا نیست ولی هزینه تمام شده این روش چاپ به دلیل مواد مصرفی- سلفون‌های رنگی گران قیمت- بالا است. در این روش امکان چاپ روی کاغذهای متنوع وجود داشته و در گذشته از آن برای چاپ پوسترهای تبلیغاتی فضای باز، در تیراژ و ابعاد متوسط استفاده بسیاری شده است.

۲. چاپ افست

چاپ افست نوعی از چاپ است که نوشته و عکس را بر سطح لاستیکی یک استوانه (سیلندر) گردان برمی گرداند و سپس آن را با فشار استوانه دیگر روی کاغذ چاپ می‌کنند. ماشین معمولی چاپ افست دارای سه استوانه‌است . در چاپ افست نخست آن چه را که باید چاپ شود بر روی صفحه‌ای فلزی به نام زینک منتقل می‌کنند، سپس این صفحه را با مواد شیمیایی طوری حساس می‌کنند که فقط نوشته‌ها و تصاویر آن، مرکب چاپ را به خود می‌گیرد. زینک را به دور نخستین استوانه می‌پیچند؛ طرح آن بر اثر فشار روی پوشش لاستیکی استوانه دوم برمی گردد. کاغذ سفید که متوالیاً به دور استوانه سوم می‌پیچد مطالب را از روی پوشش لاستیکی استوانه دوم می‌گیرد. سرعت کار ماشین‌های چاپ افست بیش از چاپ مسطح (حروفی) می‌باشد. این نوع چاپ معمولاً برای چاپ ۱۰۰۰ نسخه کتاب به بالا استفاده می‌شود. چاپ افست، چهار رنگ و ترکیبی از چهار رنگ اصلی آبی، قرمز، زرد و مشکی (Cyan, Magenta, Yellow, blacK) هستند که اصطلاحاً CMYK  گفته می‌شود. از ترکیب این چهار رنگ اصلی می‌توان تمامی رنگ‌های موجود را ساخت. فایلی که برای چاپ افست فرستاده می‌شود حتماً باید از RGB  به CMYK تبدیل شود. در نهایت فایل CMYK به لیتوگرافی داده شده و به ازائ هر رنگ فوق یک زینک از دستگاه بیرون می‌آید (برای طرح‌های ۴ رنگ، ۴ زینک و برای طرح‌های ۲ رنگ ۲ زینک و برای متون داخلی کتاب یک زینک) و برای چاپ به چاپخانه ارسال می‌گردد. در نظر داشته باشید که در زمان طراحی یک حاشیه برای کار در نظر بگیرید چون معمولاً نیم سانتیمتر از اطراف کار در زمان برش حذف می‌شود.

چاپ دیجیتال با سایر روشهای چاپ مثل چاپ افست دارای تفاوت اساسی است. برخی از این تفاوت‌ها به شرح زیر است:
• به دلیل حذف مراحل پیش از چاپ شامل لیتوگرافی، فرآیند چاپ دیجیتال کوتاه تر است.
• در چاپ دیجیتال هزینه چاپ به تعداد نسخه‌های چاپی ارتباطی ندارد و برای هر برگ چاپ شده مقدار ثابتی است.
• در این روش میزان مواد باطله شامل کاغذ و مواد شیمیایی کمتر است چون نیازی به رسیدن به رنگ و یا تنظیمات حین چاپ وجود ندارد.
• چاپ دیجیتال در هر دور چاپ می تواند تصویر و متن متفاوتی را چاپ کند چون در این روش از پلیت استفاده نمی شود.

تعریف نوع کتاب:

• تألیف: زمانی از این عنوان برای کتاب استفاده می‌شود که نویسنده شخصاً حاصل تحقیق و پژوهش خود را به کتاب تبدیل کند، یعنی مطالب نو و دست اول باشد.
• ترجمه: نویسنده کتابی را از زبانی به زبان دیگر ترجمه می‌کند (ذکر اطلاعات مربوط به کتاب اصلی الزامی است)
• گرد آوری: نویسنده مطالب کتاب‌ها، مقالات و متون نویسندگان دیگر را با کسب اجازه و ذکر منبع در یک مجموعه جمع‌آوری می‌کند.
• تألیف و ترجمه: نویسنده ترکیبی از کار تألیف و ترجمه را انجام می‌دهد.

روش‌های اخذ مجوز چاپ کتاب

همانطور که میدانید دریافت مجوز کتاب یک سری مراحل اداری دارد که به دو روش زیر صورت می‌گیرد:

1. توسط یک ناشر که براساس قراردادهای متفاوتی که بین ناشر و صاحب اثر منعقد می‌شود دربرگیرنده هزینه خواهد بود.
2. توسط خود صاحب اثر که به روش ناشر مؤلف معروف بوده. این روش شاید از نظر هزینه در ظاهر اندکی کمتر باشد ولی با در نظر گرفتن زمانهایی که بایستی در راه وزارت ارشاد و کتابخانه ملی و خانه کتابخانه جهت رفت آمد از دست داد و اینکه زمان ارائه مجوز به ناشر از زمان ارائه مجوز به مؤلف کمتر بوده این روش به دوستان توصیه نمی‌گردد.

توجه: توقف صدور مجوز ناشر-مولف به دلیل خلاء قانونی و برخی سوء استفاده‌ها: مدیر کل اداره کتاب وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در گفت‌وگو با خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، با اعلام این خبر گفت: با توجه به اینکه  صدور مجوز نشر به مولفان به شکل ناشر-مولف جایگاه قانونی ندارد، تا اطلاع ثانوی صدور این نوع مجوز متوقف شده است.

جهت کسب اطلاعات بیشتر سایت انتشارات کتیبه نوین و منوی صحت انجام کار ناشر را مطالعه فرمایید.

اندازه قلم و فونت استاندارد کتاب:

• برای کتاب‌های فارسی اولویت استفاده شامل فونت B lotus, B nazanin, B zar, B mitra می‌باشد و اندازه قلم ۱۳ استاندارد است و در صورت استفاده از کلمات لاتین از فونت Times new roman و اندازه قلم ۱۰٫۵ استفاده می‌کنیم. در ضمن اندازه قلم پاورقی می‌بایست برای فارسی ۱۰٫۵ و برای لاتین ۸٫۵ انتخاب شود.
• برای کتاب‌های انگلیسی از فونت Times new roman و اندازه قلم ۱۱٫۵ استفاده می‌شود.
• از آنجا که برنامه ویندوز تنها فونت های استاندارد خود را دارد و برخی نویسندگان تمایل استفاده از فونت های دیگر را نیز دارند، انتشارات کتیبه نوین مجموعه کاملی از تمامی فونت های مفید را جمع آوری کرده که شما عزیزان می توانید از کلید زیر به صورت رایگان آنها را دانلود فرمایید.

ترتیب قرار گرفتن مطالب در کتاب:

• بسم‌الله
• صفحه سفید
• صفحه عنوان کتاب (شامل نام کتاب، نویسندگان، سال چاپ)
• صفحه شناسنامه کتاب (فیپا در بالای صفحه و مشخصات کتاب در پایین صفحه قرار می‌گیرد)
• صفحه تقدیم به
• صفحه سپاسگزاری
• پیشگفتار (در صورتی که پیشگفتار به صورت کلی گفته شده باشد)
• صفحه فهرست مطالب
• صفحه فهرست جدول‌ها، نمودارها، شکل‌ها
• پیشگفتار (در صورتی که پیشگفتار در مورد محتوای کتاب باشد)
• مقدمه
• فصل اول و …..
• پیوست یا ضمیمه
• منابع
• کتاب واژه

نکته ۱: در چاپ افست (تیراژ ۱۰۰۰ نسخه به بالا) تعداد کل صفحات کتاب می بایست مضربی از ۸ باشد (به دلیل استفاده از زینک)، و به ازاء تعداد صفحات کمتر از مضرب ۸، صفحه سفید به کتاب اضافه می شود که جز تعداد صفحات کتاب در نظر گرفته نمی شود. به عنوان مثال به کتاب ۸۵ صفحه ای ۳ صفحه سفید اضافه می شود.

نکته ۲: در چاپ دیجیتال (تیراژ محدود)، صفحه سفیدی به کار اضافه نمی شود مگر اینکه تعداد صفحات فرد باشد که در این صورت یک صفحه سفید به کتاب اضافه می شود.

نکته ۳: سعی شود که تعداد کل صفحات کتاب زوج باشد.

انواع قطع کتاب:

به اندازه طول و عرض کتاب قطع گفته می‌شود. هدف از آن رواج اندازه‌های مختلف برای کتاب، به‌منظور استفاده آسان‌تر یا متناسب با نوع کاربرد کتاب است. در سال‌های آغازین پیدایش چاپ، قطع رایج کتاب‌های چاپی همانند نسخه‌های خطی بود. ولی، به‌تدریج، چاپ‌کنندگان کتاب دریافتند که استفاده از اندازه‌های مختلف در بهبود کار مؤثر خواهد بود. از میان انواع قطع‌های کتاب، قطع وزیری، رحلی، رقعی و جیبی از معروف‌ترین و پراستفاده‌ترین قطع‌ها می‌باشد با این حال در ذیل انواع قطع کتاب‌ها و اندازه استاندارد آن‌ها را جهت اطلاع نویسندگان بیان می‌کنیم.

• وزیری: که استاندارد آن ۲۴*۱۷ سانتیمتر است و بیشتر برای کتاب‌های دانشگاهی و علمی استفاده می‌شود. (B5)
• رقعی: که استاندارد آن ۲۱*۱۴٫۸ سانتیمتر است و جنبه عمومی دارد و معمولاً در کتاب‌های داستان استفاده می شود. (A5)
• رحلی: اندازه رحلی کوچک  ۲۹٫۷*۲۱، رحلی متوسط ۵۰*۳۰ سانتیمتر و  اندازه بزرگ آن ۶۰*۳۰ سانتیمتر است که به آن اندازه مدیران نیز می‌گویند. قطع رحلی بیشتر برای مجلات و کتاب‌های نفیس استفاده می‌شود. رحلی کوچک همان (A4) می باشد.
• خشتی: در واقع هر اندازه‌ای که مربع باشد را خشتی گویند، اما تقریباً استاندارد آن ۲۲*۲۲ سانتیمتر است. و معمولاً برای کتاب‌های هنری و کودک استفاده می‌شود.
• سلطانی یا تیموری: استاندارد آن ۴۰*۳۰  و برای کتاب‌های نفیس استفاده می‌شود.
• جیبی یا بغلی: استاندارد این قطع ۷*۵ سانتیمتر می‌باشد.
• نیم وزیری: استاندارد این قطع ۱۷*۱۲ سانتیمتر یا ۱۲*۱۷ سانتی متر می‌باشد. (B6)
• نیم رقعی: استاندارد این قطع ۱۰٫۵*۱۴٫۸ سانتیمتر می‌باشد. (A6)
• نیم ورقی: استاندارد این قطع ۳۴*۲۲ سانتیمتر می‌باشد. (B4)
• نیم ربعی: استاندارد آن ۱۸*۱۰ یا ۱۷*۹ سانتیمترمی باشد.
• پالتویی: استاندارد این قطع ۲۱٫۵*۱۰٫۵ سانتیمتر می‌باشد.
• بیاضی: قطع بیاضی کوچک در ابعاد ۲۲*۲۹ سانتی متر و قطع بیاضی بزرگ در ابعاد ۲۴ *۳۴ سانتیمتر است. (B4)
• حمایلی: استاندارد این قطع ۱۲*۶ سانتیمتر می‌باشد.
• جانمازی: استاندارد این قطع ۱۲*۷ سانتیمتر می‌باشد و معمولاً برای قرآن‌ها و کتاب‌های ادعیه کوچک که در داخل جانماز قرار داده شوند، استفاده می‌شود.

نکته: ابعاد گفته شده، ابعاد کتاب بعد از برش می‌باشد لذا در زمان طراحی می‌بایست به هر طرف کار نیم سانتیمتر اضافه کرد و همچنین عطف کتاب را نیز در نظر گرفت.

چند نمونه از صفحه بندی و قطع های پر کاربرد کتاب

صفحه بندی کتاب به قطع وزیری:

اغلب کتاب‌های معمول که می‌بینید، قطع وزیری هستند. کتاب‌های درسی مدارس و دانشگاه‌ها به قطع وزیری هستند. در صفحه آرایی برای قطع وزیری اندازه متن، میزان فرورفتگی متن، حاشیه‌های چهار طرف صفحه، فاصله خطوط از همدیگر و موارد دیگر بر اساس قطع وزیری انتخاب می‌گردد تا علاوه بر زیباسازی و خوانایی کتاب، از اسراف و دورریز کاغذ نیز جلوگیری گردد. صفحه‌آرایی و صفحه‌بندی کتاب به قطع وزیری عموماً باید توسط صفحه‌آراها و ویراستاران انتشاراتی انجام شود، چراکه آنها از تمام استانداردهای لازم و تعریف شده چاپ کتاب انتشارات آگاه بوده و در هنگام صفحه‌بندی کتاب به قطع وزیری به کار می‌برند.

صفحه بندی کتاب به قطع رقعی:

صفحه‌بندی کتاب به قطع رقعی برای کتابهایی که از اندازه معمول کمی کوچکتر هستند، انجام شده و اغلب زمانیکه متن کتاب و یا تعداد صفحات کتاب کم است می‌توان از این قطع برای بهتر دیده شدن کتاب استفاده نمود. صفحه‌بندی کتاب به قطع رقعی نقش مهمی در جذب مخاطب دارد، زیرا قطع رقعی بیشتر برای چاپ رمان، داستان و به‌طورکلی کتبی که محتوامحور بوده و کمتر از تصاویر در آن‌ها استفاده شده، به کار می‌رود، بنابراین رعایت نکاتی مانند اندازه قلم، فواصل مناسب خطوط و حواشی متن از صفحه بسیار لازم و ضروری است و چنانچه صفحه‌بندی کتاب به قطع رقعی به خوبی و دقت لازم انجام نگیرد، موجب خستگی چشم و دل‌زدگی خواننده خواهد شد.

صفحه بندی کتاب به قطع رحلی:

صفحه‌بندی کتاب به قطع رحلی اغلب برای کتابهایی بصورت قرآن‌های بزرگ یا کتاب‌های رفرنس خارجی یا حافظ دیده می‌شود و از کتاب‌های معمولی کمی بزرگترند. صفحه‌بندی کتاب به قطع رحلی به دو صورت تک‌ستونی و دو ستونی بسته به محتوای کتاب متغیر و قابل‌اجرا است، مثلاً اگر کتاب موردنظر یک رفرنس یا مرجع باشد، حجم زیادی مطلب و محتوا را باید در آن جای داد، بنابراین چنانچه صفحه‌بندی کتاب به قطع رحلی دو ستونی و با قلم ریزتر انتخاب شود، وزن کلی کتاب و حجم آن کمتر و همچنین هزینه چاپ نیز به مقدار قابل‌توجهی کاهش می‌یابد، اما برای کتب شعری مانند شاهنامه که حاوی مینیاتور و تصاویر بوده و یا قرآن مجید که نیاز به تذهیب و زیباسازی ظاهری و همچنین گنجاندن متن اصلی به همراه معنی و گاهی تفسیر آن در هر صفحه است، روش صفحه‌بندی کتاب به قطع رحلی برای صفحه‌بند متفاوت بوده و حتی به یک طراح و نقاش نیز در حین صفحه‌آرایی کتاب نیاز پیدا می‌کند و البته هزینه صفحه‌بندی کتاب هم بالاتر می‌رود.

صفحه بندی کتاب به قطع پالتویی و جیبی:

صفحه‌بندی کتاب به قطع پالتویی و جیبی دارای وجه اشتراک زیادی باهم هستند و با قلم ریزتر و فاصله خطوط کم انجام می‌شوند، چراکه دامنه کاربرد صفحه‌بندی کتاب به قطع پالتویی و جیبی مناسب کتب با محتوای کم‌حجم جهت شیک بودن و یک سری کتاب‌هایی که نیاز به حمل‌ونقل آسان با وزن سبک را دارند، می‌باشد مانند ادعیه، تقویم، سررسید و … البته صفحه‌بندی کتاب به قطع پالتویی نسبت به صفحه‌بندی کتاب به قطع جیبی مقرون به‌صرفه‌تر است، چراکه با توجه به بلندی و ارتفاع بیشتر این سایز به عرض آن، حجم مطالب بیشتری را می‌توان در یک صفحه جای داد. در انجام صفحه‌بندی کتاب به قطع پالتویی و جیبی باید به زیباسازی کتاب و سلیقه خواننده توجه بیشتری کرد، زیرا به دلیل کوچکی سایز جیبی و پالتویی بهتر است مطالب زیادی در یک صفحه قرار نگیرد در غیر اینصورت باعث تورفتگی و درهم‌رفتگی شدید شده و کیفیت پایین کار موجب آزار مخاطب در هنگام مطالعه شده و میزان فروش را پایین می‌آورد.

صفحه بندی کتاب به قطع خشتی:

صفحه‌بندی کتاب به قطع خشتی به دو دلیل نیاز به ظرافت و زیبایی منحصربه‌فرد بیشتری دارد: اول آنکه شکل ظاهری قطع خشتی طول و عرض مساوی مربع یا همان خشت را تشکیل داده و دومین علت، کاربرد قطع خشتی برای کتاب شعر و موارد خاص است، از همین رو باید صفحه‌بندی کتاب به قطع خشتی را بسیار تمیز با نهایت خوانایی و درعین‌حال سادگی برای خوانندگان انجام داد.

جهت کسب اطلاعات بیشتر در زمینه صفحه بندی و صفحه آرایی کلیک کنید.

عطف کتاب:

اطلاعاتی که معمولاً در عطف کتاب نوشته می‌شود از بالا به پایین به ترتیب شامل نام کتاب، نویسندگان کتاب و آرم انتشارات می‌باشد. در کتاب‌هایی که عطف آن‌ها نیم سانتیمتر یا کمتر باشد از نوشتن اطلاعات گفته شده صرف نظر می‌شود. برای کتاب‌هایی با کاغذ تحریر ۷۰ گرمی، سایز عطف کتاب نیم سانتیمتر به ازاء هر ۱۰۰ صفحه می‌باشد، مثلاً اگر کتاب شما ۲۰۰ صفحه باشد می‌بایست یک سانتیمتر برای عطف در نظر گرفت.

نکته: حداقل تعداد صفحات کتاب برای کتاب‌های بزرگسالان، ۴۶ صفحه و برای کتاب کودکان ۱۲ صفحه می‌باشد و در صورتی که تعداد صفحات از این تعداد صفحه کمتر باشد، آن فایل به عنوان کتاب پذیرفته نمی‌شود.

آشنایی با مدهای رنگی و فرمت های گرافیکی:

فتوشاپ دارای مدهای رنگی پایه‌ای است که می‌توان در انواع تصاویر و برای انواع کاربردها نظیر چاپ، صفحه نمایش، وب و… به کار برد. از جمله RGB (red, green, blue) و CMYK (cyan, magenta, yellow, Black) و Grayscale . هر رنگ از شش عدد تشکیل می‌شود که هر رقم در سیستم شانزده شانزدهی (هگزا دسیمال) بوده و هر دو رقم نیز میزان یک رنگ را نشان می‌دهد. مثلاً ۳#F1C1C رنگی را در مد RGB نشان می‌دهد که میزان رنگ ۶۳ درصد قرمز،۲۸ درصد سبز و ۲۸ درصد آبی در آن به کار رفته است و یا رنگی را در مد CMYK نشان می‌دهد که میزان رنگ سبز پسته‌ای آن ۴۹ درصد، رنگ قرمز متمایل به نارنجی آن ۷۸ درصد، رنگ زرد آن ۶۹ درصد و رنگ سیاه آن نیز ۶۹ درصد می‌باشد. اگر بر روی پالت رنگ در پایین نوار ابزار فتوشاپ کلیک کنید و سپس در سمت چپ پنجره ظاهر شده با کلیک کردن روی نقاط مختلف رنگ، قادر خواهید بود تا میزان رنگ را در مدهای گوناگون در ستون سمت راست آن ببینید و یا در سیستم هگزادسیمال در کادر پایین پنجره کد رنگ را مشاهده نمایید.

از طرف دیگر هر رنگ دارای تعداد متغیری رنگ در هر کانال رنگی است که افزایش آن افزایش کیفیت و لذا افزایش حجم تصویر را در پی خواهد داشت که توجه به این امر در کاربردهای گوناگون رنگ‌ها باید مد نظر قرار بگیرد. این دو مد رنگی عبارت از ۸ و ۱۶ Bits\Channel می‌باشند که از منوی Image\Mode قابل دسترس می‌باشند.

مدهای رنگی:

به طور کل در فتوشاپ هشت مد رنگی را به شرح زیر در اختیار کاربر قرار می‌دهد که از منوی Image\Mode در دسترس می‌باشد:

1. RGB Color mode
2. CMYK Color mode
3. Lab Color mode
4. Bitmap mode
5. Grayscale mode
6. Duotone mode
7. Indexed Color mode
8. Multichannel mode

در ادامه به شرح هر یک از مدهای رنگی می‌پردازم.

RGB Color mode .1

این مد رنگ در واقع برای شدت رنگ در دامنه صفر (سیاه) تا ۲۵۵ (سفید) برای پیکسل‌هایی طراحی شده است که از سه رنگ قرمز، سبز و آبی ترکیب شده و به وجود آمده‌اند. زمانی که میزان هر سه رنگ یکسان باشد رنگی خاکستری را به وجود می‌آورد. تصاویر دارای مد رنگی RGB دارای سه رنگ و یا سه کانال رنگی می‌باشند که تکثیر پی در پی آن‌ها باعث تولید رنگ‌های روی صفحه نمایش می‌گردد. سه کانال رنگ به ۲۴ بیت (۸ bits x 3 channels) ترجمه می‌شود که شامل اطلاعات رنگ برای هر پیکسل می‌باشد. با این ۲۴ بیت می‌توان بالای ۷/۱۶ میلیون رنگ را ایجاد نمود. با ۴۸ بیت (۱۶ bits per channel) بیشتر رنگ‌ها باز تولید شده و یا تکرار می‌شوند. این مد رنگی بیشتر برای نمایش صفحه مونیتور به کار می‌رود. این بدین معناست که حتی اگر تصویر شما از مد رنگ غیر نمایشی باشد بازهم آن را تبدیل به مد RGB می‌کند که قابل نمایش بر روی مونیتور باشد. هر چند که RGB مد رنگی استانداردی می‌باشد اما بازهم کیفیت رنگ مورد نمایش به سخت‌افزار و کارت گرافیک شما بستگی دارد و لذا فتوشاپ با توجه به سخت‌افزاری که سکوی نمایش می‌باشد این تنظیمات را تغییر داده و بهترین و نزدیک‌ترین نمایش رنگ را انتخاب می‌نماید.

 CMYK Color mode .2

در فتوشاپ، مد CMYK که کوتاه شده Cyan Magenta Yellow Black (آبی متمایل به سبز، سرخ، زرد و مشکی) می‌باشد، در واقع با تخصیص درصدهای متفاوت مقادیر گوناگون جوهر (رنگ) برای هر پیکسل به دست می‌آید. روشن‌ترین رنگ شامل پایین‌ترین درصدها و تیره‌ترین رنگ‌ها از تخصیص بالاترین درصدها به دست می‌آید زیرا میزان غلظت رنگ در این حالت بیشتر خواهد بود. به عنوان مثال قرمز روشن محتوی ۲% cyan, 93% magenta, 90% yellow, 0% black می‌باشد. میزان رنگ سفید نیز با تخصیص صفر درصد به تمام جوهرها به کار می‌رود. از مد CMYK زمانی استفاده نمایید که قصد دارید حداکثر کیفیت را از تصویرتان به دست آورید که این امر برای چاپ بیشتر مد نظر می‌باشد. تبدیل از مد RGB به CMYK به تفکیک رنگ‌ها منجر می‌شود و بنابراین می‌توانید در مد RGB تصویری را ویرایش نموده و سپس آن را به مد CMYK تبدیل نمایید. در مد RGB می‌توانید افکت‌هایی را به تصویر اعمال نمایید که در مد CMYK این کار ممکن نیست. اگر کاربر حرفه‌ای فتوشاپ باشید متوجه شده‌اید که در مد CMYK بسیاری از افکت‌ها غیرفعال می‌باشند اما در مد RGB تمام آن‌ها فعال می‌گردند لذا می‌توانید از این امکان یعنی کار در مد RGB و سپس تبدیل به مد CMYK استفاده نمایید. شما همچنین قادر خواهید بود تا مستقیماً بر روی تصاویر دریافتی از اسکنر و یا سیستم‌های تصویری با کیفیت بالا در مد CMYK کار نمایید. هر چند که CMYK مد استانداردی به شمار می‌رود اما باز هم کیفیت ترکیب جوهرها بستگی به کیفیت دریافت و چاپ تصاویر و تجهیزات لازم دارد. فتوشاپ سعی می‌کند که نزدیک‌ترین حالت به بهترین کیفیت را برای تصاویر در مد CMYK انتخاب نماید.

 Lab Color mode .3

Lab یک مد رنگی واسط در فتوشاپ می‌باشد که هنگام تبدیل رنگی از یک مد به مد دیگر ایجاد می‌شود.Lab Color Lab Color در واقع از سه جوهر lightness (L) که در دامنه صفر تا صد قابل تغییر می‌باشد،Green-red axis (a) و blue-yellow axis (b) که در دامنه ۱۲۷+ تا ۱۲۸- متغیرند تشکیل شده است. در پالت رنگی فتوشاپ جزء a  و جزء b در دامنه ۱۲۰+ تا ۱۲۰- قابل مقیاس دهی می‌باشند. شما می‌توانید از مد Lab برای کار بر روی تصاویر CD های عکس، ویرایش درخشندگی و روشنایی و میزان رنگ تصاویر استفاده نموده و سپس تصاویر را میان چند سیستم منتقل نموده و یا توسط چاپگرهای PostScript سطح ۲ و سطح ۳ چاپ نمایید. برای چاپ تصاویر مد Lab توسط سایر ابزارهای  PostScript می‌توانید آن را ابتدا به مد CMYK تبدیل نمایید.

 Bitmap mode .4

این مد رنگی در واقع دو جوهر سیاه و سفید را برای تولید رنگ‌هایی برای پیکسل‌های یک تصویر ترکیب می‌کند. تصاویر موجود در این مد را bitmapped 1-bit images می‌نامند زیرا عمق بیت آن‌ها یک می‌باشد. استفاده از رنگ‌های ایمن برای وب نیز از این دست رنگ‌ها محسوب می‌شود زیرا حجم کمتری را در پی داشته و در عین حال سرعت بارگزاری صفحات وب را افزایش می‌دهد این در حالی است که کیفیت این دست تصاویر به نسبت سایر مدهای رنگی نظیر CMYK پایین‌تر است.

۵. Grayscale mode

مد Grayscale بالای ۲۵۶ درجه رنگ را برای خاکستری تدارک می‌بیند. هر پیکسل رنگ در مد Grayscale روشنایی‌ای در دامنه صفر (سیاه) تا صد (سفید) را ایجاد می‌نماید. همچنین درصدهای گوناگون جوهر سیاه نیز در حوزه تعریف مد  Grayscale قرار می‌گیرند. تصاویر سیاه و سفید به طور خودکار در مد Grayscale تعریف می‌شوند. همانند سایر مدهای رنگی با وجود استاندارد بودن درصدهای رنگ و ایجاد پیکسل‌های رنگی از این درصدها اما بازهم رنگ هر پیکسل به کیفیت ابزارها و سیستم‌های اسکن و چاپ دارد اما فتوشاپ سعی می‌کند بهترین ترکیب را در نظر بگیرد.  شما قادر خواهید بود تا تمام تصاویر را به مد Grayscale تبدیل نمایید که کیفیت بالایی نیز خواهد داشت و برای امور چاپ به صورت سیاه و سفید کاربرد فراوانی دارد.

Duotone mode . 6

مد Duotone که در واقع  با ایجاد دامنه‌های گوناگون رنگی از یک تا چهار یعنی monotone, duotone (two-color), tritone (three-color), and quadtone (four-color) به ایجاد رنگ‌های سفارشی کمک می‌کند. در امور چاپ برای ایجاد تصاویر تک رنگ، دو رنگ، سه رنگ و چهار رنگ قابل استفاده می‌باشد. به بیان دیگر فتوشاپ به شما این اجازه را می‌دهد تا با خلق تصاویر در وضعیت‌های چهارگانه این مد، و ویرایش رنگ‌ها و تبدیل به این وضعیت‌ها آن‌ها را برای چاپ‌های تک رنگ، دو رنگ، سه رنگ و چهار رنگ مورد استفاده قرار دهید. Monotones که در واقع همان رنگ خاکستری بوده که فاقد جوهر سیاه می‌باشد. سایر وضعیت‌ها نیز ترکیبات گوناگونی از جوهرهای رنگی می‌باشد.

Indexed Color mode .7

تصاویر موجود در مد Indexed Color با استفاده از ۲۵۶ رنگ تصاویری با عمق رنگ ۸ بیت را ایجاد می‌نمایند. با تبدیل به این مد، فتوشاپ جدول رنگ‌ها را ایجاد می‌نماید که هر رنگ موجود در تصویر به رنگی در این جدول اشاره می‌کند و از این رو شاخص دار یا Indexed Color خوانده می‌شود. اگر رنگی در تصویر باشد که در جدول وجود ندارد  ، نرم‌افزار سعی می‌کند تا نزدیک‌ترین رنگ ممکنه را به این رنگ بیابد. این مد با کاهش حجم فایل کیفیت را حفظ می‌نماید  زیرا به جای تخصیص کانال‌های رنگ برای رنگ‌های متفاوت تصویر، یک جدول رنگ موجود است که هر رنگ توسط شاخصی به مدخلی از این جدول اشاره می‌کند. در این حالت فقط باید جدول ذخیره شود که به مراتب حجم بسیاری کمتری را نسبت به زمانی که هر تصویر به شخصه کانال‌ها رنگی خود را نگه می‌دارد اشغال خواهد نمود.  برای ویرایش تصاویر در این مد نیز می‌توانید ابتدا تصویر را به مد RGB برده و سپس به مد Indexed Color برگردانید.

 Multichannel mode .8

که ۲۵۶ سطح رنگ از خاکستری را در هر کانال رنگ خود به کار می‌برد. این مد رنگی برای چاپ ویژه به کار می‌رود.

فرمت های گرافیکی:

Bitmap:

این سـاختار گـرافیکی بـا تـقـسیم تـصویر به تعدادی پیکسل‌های ریز و سپس تخصیص رنگ به هر پیکـسل و تنظیم شدت رنگ و سـایه آن کار می‌کند. اگر چه هر پیکسل تنها می‌تواند یک رنـگ و شـدت آن را نمـایش دهد اما یـک تصویر می‌تواند شـامل صـدها و هزاران پیکسل باشد. گرافیک Bit map دارای یک مشکل اسـاسی اسـت و آن ایـن اسـت کـه چـنانچه بـخواهید انـدازه یـک فـایل Bit map را بـزرگ کـرده و یا کـوچک کنید، وضـوح و کیفیت آن تغـییر می‌کـند و حتی موجـب به‌هم‌ریختگی تصویر می‌شود. برنامه‌هایی کـه بـرای تـغـیـیر انـدازه تصاویر Bit map اسـتفاده می‌کـنـیـد یـکـی از ایـن دو شـیـوه را بـرای ایــن مـنـظـور به کار می‌گیرند، شیـوه اول از طریق کشیدگی پیکسل‌ها در هنـگام بـزرگ کـردن انـدازه تـصـاویـر عـمـل می‌کـند، بـدون اینکه تعـداد پیکسل‌ها را در کـل تـصویـر تغیـیر دهـد امـا ایـن شـیوه ممـکن اسـت لبه‌های تیز و دندانه‌دار در تصویر ایجاد کند.

TIFF:

یک قالب گرافیکی غیر فشرده دیگر از نوع Bit map است که به‌طور گسترده‌ای توسط برنامه‌های گرافیکی پشتیبانی می‌شود و از هر انـدازه، وضوح و یا عمق رنگ پشتیبانی می‌کـند، از ایـن رو عـرضه کـنندگان اسـکنر از توسعه‌دهندگان اصلی و عمده TIFF هستند. اکـثر برنامه‌های گرافیکی از جمله PowerPoint و Adobe Photoshop می‌تـوانـنـد فـایل‌های خود را تحت این قالب ذخیره کنند. اما فراموش نکنید که TIFF به عنوان یک قالب غیر فشرده به فضای زیادی، حتی بیشتر از نوع BMP، برای ذخیره شدن نیاز دارد به خصوص اگر روی تصاویری با درجه وضوح بالا کار می‌کنید.

 GIF و JPEG:

اگر در صفحات وب گشت‌وگذار کنید تصاویری را با پسوندهای JPEG ، JPG و GIF خواهید دید. هر دو قالب از فشرده‌سازی استفاده می‌کنند و نتیجه اینکه فایل‌های ایجاد شده کوچک‌تر بوده و سـریع‌تر دریافت و بـارگذاری می‌شوند. نوع GIF‌ در ابتدا توسط قـالـب نـوع JPEG هـمانـند GIF فـایل‌های گـرافیکی را فـشرده می‌سازد و در برخی مـواقع حـجم فـایل را تـا ۵۰ درصـد کـاهش می‌دهـد، امـا اینـکه یـک تـصـویـر تـا چـه حـد فـشرده می‌شــود بستگی بـه نــوع و شــرایـط تـصـویـر اولــیـه دارد و در شــرایــط مـخـتلف متفاوت اســت. فـایل‌هـای فـشـرده JPEG مـقــداری از رنــگ خـود را طـی فـرآیـنـدی که فـشـرده‌سـازی تــقلـیـلی نام دارد از دسـت می‌دهـنـد. یـعنی در ایـن حـالـت، شـمـا کـیـفیت تـصـویـر را با حـجم کـوچک‌تر مبـادله می‌کنید. امـا بسیـاری از برنامه‌های گرافیکی امکان کنترل مقدار فشرده‌سازی تصویر را برای کاربر فراهم می‌کنند.

PNG:

امروزه فرمت PNG فرمت پیش‌فرض فایل‌های تصویری برای عکس‌هایی است که به وسیله کامپیوترهای مکینتاش ایجاد می‌شوند و تقریباً تمام مرورگرها قادر به باز کردن آن‌ها هستند. به علاوه،‌ هر برنامه ویرایش تصویر، فرمت مختص به خود را ارائه می‌دهد. کیفیت در فرمت تصویری PNG خوب بوده و در عین حال حجم تصویر هم تا حد زیادی کاهش یافته است .

:PSD 

برنامه فتوشاپ از فرمت PSD استفاده می‌کند. این فرمت باعث کاهش اطلاعات تصویر نمی‌شود و لایه‌ها را حفظ می‌کند، بنابراین موقع کار روی پروژه می‌توانید دقیقاً به محلی که پـروژه را رهـا کرده بودید، برگردید. البته این گـونه فرمت‌ها معمولاً دربرنامه‌هایی به جز برنامه سازنده آن باز نمی‌شوند این امر شمـا را مجبور می‌کند که در نهایت فایل‌ها به فرمت JPEG ذخیره کنید.

GIF:

که در آن می‌توان تعداد رنگ‌های مورد استفاده در ذخیره‌سازی را تعیین کرد و بیشتر برای لوگوها و تصاویری با تعداد رنگ‌های کم کاربرد دارد, از دیگر قابلیت‌های این نوع فایل قابلیت ذخیره سازی فایل به صورت Transparent (بدون رنگ زمینه) می‌توان نام برد.

صنعت چاپ و نشر

چاپ و صنعت چاپ

واژ‌ه چاپ و صورت قدیمی‌تر آن «چهاپ» را برگرفته از واژ‌ه مغولی چاو دانسته‌اند که به معنای «فشردن سطحی بر سطح دیگر» است. چاپ در لغت به‌معنای نقش، اثر، مُهر و نشان آمده است و در متون مختلف کلمات طبع، باسمه، و تافت به‌عنوان مترادف آن به‌کار رفته است. چاپ در اصطلاح، به عمل، فن، و صنعت تکثیر صورت و نقش‌های دوبعدی مانند حروف، ارقام، خط‌ها، تصویرها، و… به‌ وسیله انداختن اثر این نقش‌ها بر کاغذ، پارچه، یا مواد دیگر، به‌ویژه چاپ مواد خواندنی، با تصویر یا بدون تصویر بر روی کاغذ گفته می‌شود. در تعریفی دیگر، چاپ مجموع عملیاتی است که متن خام را به اثر درخور انتشار مانند کتاب، مجله، روزنامه، و جز آن تبدیل کند. چاپ بر روی کاغذ شناخته شده‌ترین کار چاپی است. امروزه با پیشرفت تکنیک‌های چاپ این عمل روی مواد سلولزی، نایلونی، پارچه ای، چرمی، مواد شیمیای، فلزی، شیشه‌ای با اشکال صاف یا ناهموار، مقعر یا محدب و… صورت می‌گیرد. چاپخانه نیز در لغت به‌معنای محل چاپ کردن و در متون مختلف کلمات مطبعه، دارالطباعه، و باسمه‌خانه به‌عنوان مترادف آن به‌کار رفته است. چاپخانه مؤسسه یا کارگاهی است که از عهد‌ه انجام کارهای چاپی بر روی کاغذ و سایر اشیا از طریق انواع چاپ برآید و به تعبیری دیگر، محلی است که چاپ کتاب، نشریات، و مانند آن در آنجا انجام می‌گیرد. امروزه، چاپ به عنوان یک فرآیند انبوه صنعتی در نظر گرفته می شود که بخش اساسی صنعت نشر و بخش مهمی از فعالیت‌های اداری و حکومتی زا شامل می‌شود.

از مهمترین رخدادهای تاریخ، اختراع حروف چاپی مستقل و دستگاه چاپ بوده‌است که به تصور غالب،‌ اولین بار، یوهانس گوتنبرگ (۱۴۶۸-۱۳۹۷) آلمانی در سال ۱۴۵۶ میلادی آن را اختراع کرد؛ اما در حقیقت اختراع فن چاپ به قرن‌ها پیش از گوتنبرگ برمی‌گردد.

اختراع چاپ در چین

آسوریان چند هزار سال پیش از میلاد بر خشت‌هایی از گل‌ رس مُهر می‌زدند. انگشترهای خاتم نیز که در زمان باستان استفاده می شد بر همین اساس کار می کرد، چاپ باسمه نیز قرن‌ها قبل از گوتنبرگ در چین شناخته شده بود، در دوران حکومت سلسله تانگ در چین (۹۰۶-۶۱۸)، قدیمی‌ترین نمودهای صنعت چاپ دیده شده است. در این دوره، نقش‌ها بر روی صفحه‌ای چوبی حکاکی، و بعد بر روی پارچه چاپ می‌شد. اولین اشاره به چاپ، در سال ۵۹۳ و یک فرمان حکومتی چینی است که در آن، امپراتور ون‌تی، دستور می‌دهد تصاویر و متون بودایی را چاپ کنند. این متون را اول بر قطعه‌ای کاغذ نازک می‌نوشتند و بعد آن را بر صفحه‌ای چوبی می‌چسباندند و متن را بر روی چوب حکاکی می‌کردند تا یک «زینک» چوبی بسازند و از آن برای چاپ متن استفاده کنند. این شیوه زمان زیادی می‌برد، چرا که هر صفحه از کتاب باید بر یک صفحه چوبی جداگانه حکاکی می‌شد. قدیمی‌ترین کتاب چاپی که تا کنون پیدا شده‌است، یک متن مذهبی بودایی است که در سال ۸۶۸ چاپ شده، این متن در غار دون‌هوانگ در جاده ابریشم کشف شده است. در قرن نهم، کتاب‌های چاپی با تیراژ بالا در شو (ایالت چچوان امروز) عرضه شد و دلالان خصوصی امکان خرید آن‌ها را داشتند. کمی بعد، فن چاپ به ایالت های دیگر نیز گسترش یافت و در اواخر قرن نهم، در تمام چین رواج یافت. کتاب‌هایی نظیر کتاب‌های کنفوسیوسی، متون بودایی، فرهنگ‌های لغت، کتاب‌های ریاضیات و… در این دوران چاپ شده است. این فن به سرعت پیشرفت کرد و در سال ۱۰۰۰ میلادی، کتاب‌های صحافی شده به سبک امروز، جانشین تومارها شد. در سال ۱۰۴۱ میلادی، کیمیاگری چینی به نام بی‌شنگ، حروف مستقل چاپی را اختراع کرد این حروف بر روی سفال مرطوب حکاکی می‌شد و بعد از پختن در کوره، دوام زیادی می‌یافت و سرعت حروفچینی و تکثیر متون را بسیار بالا می برد حروف دستی و حروف قلعی که پس از آن ایجاد شد، هیچ یک رواج نیافت، بر عکس حروف چوبی متداول شد. در اوایل قرن ۱۱، اختراع حروف چاپی مستقل باعث رواج کتاب‌های ارزان‌تر چاپی در دوران سلسله‌ی سونگ (۱۲۷۹-۹۶۰) در چین شد.

چاپ در کره

اعتبار اختراع حروف چاپی فلزی و صنعتی شدن چاپ، از آنِ حکومت کره است که اولین بار در سال ۱۲۴۱ میلادی به آن شاره می‌شود. در سال ۱۳۹۲، ۶۴ سال قبل از دستگاه چاپ گوتنبرگ، دولت کره، وزارت چاپ را تأسیس کرد که وظیفه داشت حروف چاپی فلزی را با فن ریخته‌گری تولید کند. کارخانه‌ی ریخته‌گری دولت کره، در سال ۱۴۰۳، یک قلم مفرغی شامل صدها هزار کاراکتر داشت و تا پایان قرن پانزدهم، ده‌ها قلم کره‌ای دیگر نیز اختراع شد. احتمال دارد که مارکوپولو که در قرن سیزدهم به چین رفت، کتاب‌های چاپی را دیده باشد و او یا مسافران دیگر جاد‌ه ابریشم، ‌این دانش را به اروپا آورده باشند که بعدها الهام‌بخش یوهان گوتنبرگ برای اختراع ماشین چاپ شد، چون غربیان نیز قبل از گوتنبرگ با چاپ آشنایی داشتند.

ابداع گوتنبرگ

در ۱۴۵۲، گوتنبرگ آلمانی به اید‌ه چاپ متحرک تحقق بخشید. وی در کارگاهش فن‌آوری ساخت ورق، جوهر با پایه روغنی و پرس را برای چاپ یک کتاب گرد هم آورد و دستگاه چاپ را اختراع کرد. در واقع او فن‌آوری‌هایی را که سال‌ها قبل برایشان فکر و تلاش شده بود، به ثمر رساند. گوتنبرگ، چاپگر آلمانی، نخستین کسی بود که برای هر حرف، قطعه فلزی جداگانه‌ای درنظر گرفت. وی قطعه‌ها را برای ترکیب کلمات مناسب کنار هم قرار داد، بر آنها مرکب مالید، و بر ورق‌های کاغذ فشرد و به این ترتیب چاپ نوین را ایجاد کرد. وی حروف را ابتدا از جنس چوب، سپس از سرب، و بعدها از آلیاژ سرب، قلع، و آنتیموان ساخت وی نسبت فلزات آلیاژ را به گونه‌ای انتخاب کرد که حروف بیش از حد سخت و نرم نباشند.

گوتنبرگ روزانه بین ۳۰۰ تا ۵۰۰ برگ چاپ می‌کرد. نخستین کتابی که او به این شکل پدید آورد کتاب مقدس ۴۲ سطری بود. کتاب‌هایی که در آن زمان به‌چاپ می‌رسید به اینکونابولا معروف است. ابداع گوتنبرگ ظرف مدتی حدود ۴۰ سال در عمده کشورهای اروپایی و در شهرهایی مانند ونیز، فلورانس، پاریس و لیونرواج یافت و چاپخانه‌هایی با این روش به‌وجود آمد. در فاصله سال‌های ۱۴۶۰- ۱۴۷۰ چاپخانه‌هایی در آلمان و سایر کشورهای اروپایی پدید آمد. در نیم‌قرن نخست پس از کار گوتنبرگ، حدود چهل‌هزار کتاب به چاپ رسید و شمارگان مجموع آنها از ۱۲ میلیون نسخه فراتر رفت. در پایان قرن پانزدهم در اروپا، بیش از ۲۰۰ چاپخانه در ۶۹ شهر فعالیت مستمر داشت. از جمله چاپخانه‌های مهم آن دوره می‌توان به چاپخانه آنتون کابرگر در شهر نورنبرگ اشاره کرد که تعداد ماشین‌های چاپ آن ۲۴ دستگاه بود و صدها نفر در آن چاپخانه کار می‌کردند. از دیگر خدمات گوتنبرگ می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• ابداع روش چاپ پیچشی به کمک روغن زیتون که تا سالها در آسیا و اروپا به کار می رفت
• توسعه روش بلوکی چاپ که پس از بازگشت مارکو پولو از آسیا ابداع شده بود
• توسعه روش ساخت کاغذ به تعداد زیاد که از چین وارد اروپا شده بود
• توسعه روشهای ساخت مرکب
• توسعه روش منگنه و قالب بندی کتاب که اجازه چاپ کتابهای قطور را می داد

دستگاه چاپ گوتنبرگ، هزینه‌های بسیار زیادی داشت و درنتیجه بیشتر مورد توجه ثروتمندان آن دوران بود.
۳۰۰ سال پس از اختراع دستگاه چاپ گوتنبرگ، یک نمایشنامه‌نویس آلمانی به نام آلوئیس زنه فلدر، چاپ سنگی یا لیتوگرافی را در سال ۱۷۹۶ میلادی اختراع کرد. هر سنگی که متن یا تصویر با این روش روی آن نقش می‌بست، برای چاپ حدود ۷۵۰ نسخه عملکرد مطلوب داشت و پس از آن نقش روی سنگ قابل چاپ نبود.

ورود صنعت چاپ به ایران

دربار‌ه شروع چاپ سنگی در ایران روایات متعددی وجود دارد، اما روایت قوی‌تر این است که چاپ سنگی را برای نخستین بار میرزا صالح شیرازی در تبریز راه‌اندازی کرد. میرزا صالح که از سوی دولت ایران برای فراگیری هنرهای جدید به اروپا رفته بود، در بازگشت یک دستگاه چاپ سنگی با خود به تبریز آورد که آن را در سال ۱۲۲۵ هجری قمری راه انداخت. چاپخانه سنگی در مدت کوتاهی در تهران، اصفهان و سپس سایر شهرهای ایران تاسیس شد و بیش از ۵۰ سال تنها روش چاپ در ایران بود و تا اواخر دور‌ه قاجار، هر چه در ایران چاپ می‌شد، به روش چاپ سنگی بود. البته هشت سال قبل از ورود چاپ سنگی به ایران چاپ سربی راه‌اندازی شده بود، ولی به علت هزینه و زحمت زیاد آن، پس از ورود چاپ سنگی، کنار گذاشته شد ولی بعدها در اواخر دور‌ه قاجار دوباره استفاده از حروف سربی رایج گردید.

پیشرفت‌های صنعت چاپ از زمان گوتنبرگ تا قرن بیستم

حدود ۱۴۹۰ میلادی روش‌های مختلف اسیدکاری روی صفحات فلزی شکل گرفت. سال ۱۵۵۰ اولین لنز توسط کاردون ایتالیایی ساخته شد. آلومیس زنه فلدر در سال ۱۷۹۶ روش لیتوگرافی را ابداع نمود. وی به مخترع چاپ سنگی شهرت دارد.

• حدود سال ۱۷۹۹ تا ۱۸۰۰ اوبی رو در پاریس نخستین دستگاه کاغذسازی را اختراع نمود که در سال ۱۸۲۰ دستگاه‌های کامل‌تری ساخته شد.
• در سال ۱۸۱۱ نخستین ماشین سیلندری لترپرس که با نیروی بخار کار می کرد توسط کونیک مخترع آلمانی ساخته شد.
• در سال ۱۸۱۸ با همکاری باور ماشین چاپ سیلندی مضاعف عرضه گردید که پشت و روی کاغذ در این دستگاه به چاپ می رسید.
• در سال ۱۸۲۲ ویلیام چرچ اولین ماشین حروفچینی را به ثبت رسانید.
• در سال ۱۸۲۵ نیس فورنیس تهیه فرم چاپ روی صفحه های فلزی از جمله مس را به روش فتومکانیکی ابداع کرد وبا ساخت پرس دستی نمونه هایی تکثیر نمود.
• در سال ۱۸۴۴ ریچارد هو در ایالات متحده ماشین چاپ رتاتیو را به ثبت رسانید فرم چاپ به صورت مدور، دور سیلند بسته می‌شد.
• در سال ۱۸۵۰ ژیلوت اسیدکاری روی فلز را تکامل بخشید.
• در سال ۱۸۵۱ اسکات آرشر روش کلودیوم مرطوب (شیشه نگاتیو) را ارایه کرد.
• در سال ۱۸۵۹ هنری جیمز در انگلستان با روش فتوشیمی گرافی کلیشه زیر را ساخت.
• در سال ۱۸۶۶ در ایالات متحده اولین ماشین چاپ با کاغذ رول به ثبت رسید.
• در سال ۱۸۷۰ اولین دوربین نوسانی ریلی توسط موس ساخته شد.
• در سال ۱۸۷۴ کارل کلیچ اهل چک با استفاده از نوعی کاغذ کاربن، تهیه فرم را بهبود بخشید.
• در سال ۱۹۱۰ اولین ماشین هلیوگراور با استفاده از تیغه دکتر بلید شروع به کار کرد.
• در سال ۱۹۱۲ ماشین چاپ پشت و رو زن‌افست توسط کاسپار هرمان طراحی و ساخته شد (کاغذ به صورت لوله‌ای).
• در سال ۱۹۱۲ شرکت رولند ماشین چاپ افست با سه سیلندر مساوی را تولید کرد.
• در سال ۱۹۵۰ سیستم حروفچینی منوفتو (تکامل یافته منوتایپ) اختراع شد.
• در سال ۱۹۶۵ دکتر هل با ارائه سامانه ای نوین و ساخت دستگاه اسکنر تحول بزرگی در حروفچینی و فتولیتوگرافی به وجود آورد.
• در سال ۱۹۷۶ اشعه لیزر در دستگاه‌های فتولیتوگرافی و حروف‌چینی به کار گرفته شد.

لیتوگرافی کتاب

بعد از اخذ مجوز و طراحی جلد، فایل نهایی می‌بایست برای چاپ آماده گردد. انتشارات کتاب فایل نهایی را ابتدا به لیتوگرافی و سپس به چاپخانه می‌فرستد. لیتوگرافی فرایندی است که ما طی آن صفحه هایی فلزی از جنس آلومینیوم موسوم به زینک را میسازیم. از این صفحه ها در چاپخانه برای استفاده در دستگاه چاپ افست برای انجام عملیات چاپ بر روی کاغذ استفاده مینماییم. بنابر این لیتوگرافی یک مرحله ی واسطه ای در چاپ افست است . فایلهای طراحی شده ابتدا در لیتوگرافی تبدیل به صفحات فلزی شده و سپس این صفحات به چاپخانه انتقال داده میشوند تا در آنجا بوسیله ی آنها عملیات چاپ بر روی کاغذ صورت بگیرد.

در لیتوگرافی ابتدا فایلها به چهار رنگ اصلی تقسیم می شوند و سپس تصویر مربوط به هر رنگ با نوعی پلیمر مخصوص بر روی صفحه ی فلزی چاپ می شود . جنس سطح این ورقه ی فلزی از موادی پوشانیده شده است که به هیچ عنوان مرکب چاپ را به خود جذب نمیکند. در عوض جنس مواد پلیمری که طرح را بر روی زینک چاپ می کنند جاذب مرکب می باشد. از همین خاصیت در چاپ استفاده می شود.برای ساخت زینک از دستگاهی به نام ایمیج ستر (ImageSetter) استفاده می شود. این دستگاه هر چهار فایل تفکیک شده از فایل اصلی را با رنگ مشکی بر روی طلق شفاف پرینت می گیرد. در حقیقت دستگاه ایمیج ستر چیزی جز یک پرینتر سیاه و سفید بزرگ لیزی با قابلیت پرینت بر روی طلق شفاف نیست. البته دقت چاپ و رزولوشن پرینت در این دستگاه فوق العاده بالاست. پس از اینکه این طلق ها آماده شد آنها را بر روی زینک های خام چسبانده و با گیره های مخصوصی فیکس می کنند. سطح زینک خام از ماده ی پلیمری جاذب مرکب پوشانده شده است و در طی فرایند ساخت زینک قسمت های اضافی از روی سطح آن برداشته می شود تا فقط بخشهای طرح باقی بماند. در حقیقت عملیات چاپ بر روی زینک برعکس حالت معمول انجام می شود. لازم به ذکر است برای قسمت‌های سیاه و سفید کتاب (متون کتاب یا لایی کتاب) یک زینک و برای جلد ۴ زینک تهیه می‌شود.

نکته: در صورتی که در طرح جلد از رنگ طلایی و نقره‌ای استفاده شود برای جلد می‌بایست از ۵ زینک استفاده شود.

چاپ و چاپخانه

چاپ صنعتی چیست؟

مسلما شما هم این روزها زیاد چاپ صنعتی را می شنوید، همانطور که می دانید با پیشرفت علم و تکنولوژی و حضور فناوری های جدید، صنعت چاپ هم دستخوش تغییرات بزرگی شده است و روز به روز درحال گسترش و وسیع شدن می باشد. لازم است بدانید: روش های متنوع و مختلفی در صنعت چاپ وجود دارد که هر یک برای کاری، کاربرد داشته و مورد استقاده قرار می گیرد. در واقع چاپ صنعتی برای تمامی کارهای تبلیغاتی، جلد مجلات و کتاب ها به کار رفته و رتبه خوبی هم در این زمینه ها به خودش اختصاص داده است. در واقع چاپ به فرایندی گفته می شود که صرفا نقش تبلیغاتی نداشته و به منظور زیباتر شدن محصولات به کار گرفته می شود و عملکرد یک محصول را ارتقاء می دهد. از این رو چاپ تنها پروسه و یا فرآیندی است که هنوز نتوانسته جایگزینی پیدا کند و امروزه در سطح شهر چاپخانه ها و مراکز بیشماری را در زمینه چاپ فوری و چاپ خواهید دید.

چاپ صنعتی چه کاربردی دارد؟

چاپ صنعتی به معنای استفاده از فناوری های چاپ در فرایند چاپ است و در بسیاری از کارهای تبلیغاتی مورد استفاده قرار می گیرد. در واقع می توان گفت: چاپ صنعتی همچون چاپ دیجیتال در موارد متعددی کاربرد داشته و نقش پررنگی را در این صنعت ایفا می کند. چاپ صنعتی برای تولید انواع کتاب ها و مجلات با تیتراژهای بسیار بالا مورد استفاده قرار می گیرد.

کاربردهای چاپ صنعتی

امروزه چاپ صنعتی به دلایل کاربردهایی که دارد، توانسته مخاطبان خودش را پیدا کند و در زمینه های مختلف چاپی به کار رود. از این رو، چاپ بر روی محصولات الکترونیکی، انواع بسته بندی‌های شخصی، چاپ های تزئینی مانند: چاپ بر روی شیشه، چاپ بر روی چوپ و یا فلز و دیگر محصولاتی که نیازمند چاپ های اختصاصی باشند، از جمله کارهایی هستند که به چاپ صنعتی ارتباط پیدا می کنند. همچنین جالب است بدانید: یکی از خصوصیات بارز چاپ صنعتی، ایسنت که امکان چاپ سه بعدی بر روی بسته بندی ها را نیز فراهم می کند که فوق العاده خواهد بود و بسیار مورد استقبال قرار می گیرد.

انواع چاپ صنعتی

چاپ صنعتی در انواع چاپ افست، دیجیتال، چاپ تامپو، چاپ سیلک، چاپ افست، چاپ فلکسو و چاپ سیلک اسکرین تقسیم می شود که مسلما شما با این چاپ ها به نوعی آشنایی دارید. به عنوان مثال برای چاپ کتاب، کارت ویزیت از چاپ افست استفاده می کنند و یا برای چاپ عکس از چاپ سیلک بهره مند می شوند.

چاپخانه

چاپخانه نیز در لغت به‌معنای محل چاپ کردن و در متون مختلف کلمات مطبعه، دارالطباعه، و باسمه‌خانه به‌عنوان مترادف آن به‌کار رفته‌است. چاپخانه مؤسسه، مجتمع یا کارگاهی است که از عهده انجام کارهای چاپی بر روی کاغذ و سایر اشیاء از طریق انواع چاپ برآید و به تعبیری دیگر، محلی است که چاپ کتاب، نشریات، و مانند آن در آنجا انجام می‌گیرد. امروزه، چاپ به عنوان یک فرایند انبوه صنعتی در نظر گرفته می‌شود که بخش اساسی صنعت نشر و بخش مهمی از فعالیت‌های اداری و حکومتی را شامل می‌شود.

چاپخانه کارگاهی است که در آن کارهای چاپی (مانند چاپ کتاب، ژورنال و…) بر روی کاغذ و چیزهای دیگر انجام می‌شود. چاپ را در اصطلاح، انتقال مطالب شامل نوشته‌ها، تصاویر، اعداد و علائم بر رو یک حامل فرم و انتقال آن بر روی یک سطح چاپ شونده و تکثر آن به شمارگان زیاد می‌گویند.

ناظر چاپ

ناظر چاپ مسئول انجام درست مراحل مختلف چاپ برای دستیابی به بیشترین حد کیفیت است. از آنجایی که چاپ انواع گوناگونی دارد و هر نوع از آن نیز مراحل مختلفی دارد، پس نمی توان برای همه ناظران چاپ یک دستور ثابت در نظر گرفت.

به دلیلی کاربرد زیاد چاپ افست نسبت به چاپ های دیگر مانند چاپ دیجیتال و چاپ هلیوگراور و چاپ اسکرین، در صنعت نشر کتاب و روزنامه و ارتباط تنگاتنگ آن با طراحان گرافیک و عکاسان ، آگاهی از وظایف ناظر  (ناظر چاپ) اهمیت بیشتری دارد.

نظارت بر چاپ از چه مرحله ای آغاز می شود و وظیفه ناظر چاپ چیست؟

ممکن است تصور کنید که کار ناظر چاپ از هنگام چاپ و در چاپخانه آغاز می شود، اما چنین نیست و کار نظارت بر چاپ از زمان طراحی گرافیک محصول و خرید محصول چاپی اعم از خرید کاغذ شروع می شود و تا زمان تحویل محصول چاپی و رسیدن آن به دست مشتریان و مراکز فروش ادامه دارد. یکی از عواملی که در کیفیت نهایی محصول چاپی بسیار اهمیت دارد ، کیفیت کاغذ و دستگاه چاپ و حتی ماشینچی که قرار است کار را چاپ کند ، است.

از مهمترین نکاتی که ناظر چاپ باید به آنها توجه کند می توان به موارد زیر اشاره کرد:

کاغذ و مقوا : کاغذ و مقوا از مهم ترین سطوح چاپ شوندۀ مورد استفاده در چاپ افست هستند، برخی از ویژگی های این مواد (رنگ ، جنس و …)، تأثیر مستقیمی بر کیفیت چاپ دارند و ناظر چاپ علاوه بر شناخت این ویژگی ها باید به تأثیر آن ها بر چاپ توجه کافی داشته باشد. این ویژگی ها شامل اندازه کاغذ، راه و بیراه، جرم و ضخامت و انواع کاغذهای مورد استفاده در چاپ و درخشش و سفیدی و بازتاب آن ها هستند.

اندازه کاغذ: کاغذ به سبب کاربرد گسترده ای که در زندگی انسان دارد در سراسر جهان تولید می شود. تمام کاغذهای تولید شده، نخست در یک عرض معین و طول نامشخص به صورت «رول» تولید می شوند. بخشی از این کاغذها به همان صورت رول شده در چاپ افست رول، برای کارهای پرشمار مانند روزنامه مورد استفاده قرار میگیرند و بخش دیگری از آن ها توسط تولیدکنندگان کاغذ در اندازه های استاندارد به صورت ورق و در بسته های ۱۰۰ تا ۵۰۰ تایی که به آن «بند» میگویند به بازار عرضه می شود. کاغذها اندازه های گوناگونی دارند اما از یک استاندارد بین المللی و ملی پیروی میکنند. با توجه به اینکه قوانین «سازمان استاندارد ملی ایران» از استاندارد جهانی (ISO) استفاده میکند. بنابراین اندازه بیشتر کاغذهای ارائه شده در بازارهای کاغذ ایران، مطابق با استاندارد جهانی اندازه کاغذ است. اما با توجه به سابقه دیرین تولید کتاب در ایران، بیشتر محصولات چاپی مانند کتاب و مجله در اندازه های رایج در ایران تولید می شوند. این اندازه های رایج نیز برای کاهش دور ریز کاغذ و سایر هزینه ها، با اندازه های استاندارد جهانی کاغذ تا حدودی مطابقت داده شده اند.

وظایف ناظر چاپ به شرح زیر است:

• نظارت بر مرحله تهیه کاغذ و مقوا
• نظارت بر مرحله فرم بندی و تهیه زینک
• چک کردن رنگ ها قبل از چاپ
• چک کردن خط تا
• چک کردن شماره صفحات کتاب و گرفتن تاییدیه مشتری
• چک کردن رنگ ها در نرم افزارهای طراحی مانند فتوشاپ و کورل و ایلیستریتور
• شناخت مواردی مانند ترام یا اورپرینت یا زاویه های ترام و درصد ترام
• شناخت انواع کاغذ ها
• چک کردن رنگ ها و روی هم خوردگی ها در موقع چاپ کتاب و …
• شناخت انواع پوشش ها
• نظارت و شناخت بر صحافی
• چک کردن بسته بندی
• تحویل کار به مشتریان

سرپرست چاپخانه

هدف سرپرست چاپ‌خانه مدیریت و سرپرستی فعالیت‌های تولید محصولات چاپی است. همکاری در ارائه طرح‌های مناسب به منظور استفاده بهینه از دستگاه‌ها و تجهیزات چاپ و نظارت بر عمل‌کرد کارکنان از وظایف اوست.

1. سرپرستی و مدیریت فعالیت‌های چاپ
2. همکاری در ارائه طرح‌های مناسب به منظور استفاده بهینه از دستگاه‌ها و تجهیزات چاپ
3. نظارت بر فعالیت کارکنان و ایجاد هماهنگی در فعالیت‌های چاپ‌خانه
4. برآورد مقدار و تعیین نوع لوازم مورد نیاز؛ مانند کاغذ، برگ موم، و…
5. بررسی وسایل جدید چاپ و اظهار نظر درباره استفاده از آن‌ها
6. راهنمایی کارکنان و آموزش آن‌ها هنگام کار

انواع چاپ

۱. چاپ دیجیتال

این نوع چاپ در اصل همان پرینت است و این روش که تا ۵۰۰ جلد مقرون به صرفه بوده با استفاده از دستگاه های دیجیتال چاپ صورت می گیرد که رزولوشن چاپ بین ۶۰۰ تا ۲۴۰۰ دی پی آی با توجه به نوع و مدل دستگاه متفاوت می باشد، لذا کیفیت چاپ مطلوب و در برخی موارد در حد چاپ افست می باشد. مطلب دیگری که در این نوع چاپ حائز اهمیت می باشد این است که متن داخلی کتاب توسط خود دستگاه به صورت کامل چاپ و مرتب گردید و ترتیبی توسط دست انسان و یا دستاگاه های ثانویه صورت نگرفته و خطایی در ترتیب صفحات نخواهیم داشت. دقت کنید که در چاپ کتاب با تیراژ پایین (زیر ۲۰۰ جلد) به دلیل اینکه چاپ دیجیتال انجام می شود و چاپ دیجیتال هزینه بالایی دارد فروش کتاب در این روش صرفه اقتصادی ندارد و در تیراژهای خیلی پایین ممکن است هزینه انجام شده بر روی هر جلد حتی از قیمت پشت جلد هم بیشتر شود. به همین دلیل چاپ با این روش برای اساتیدی که نیاز به تعداد محدود کتابشان برای تامین نیاز دانشجویان خود دارند و یا افرادی که می خواهند رزومه خود را تقویت کنند مناسب است. چاپ دیجیتال معمولاً شامل چاپ حرفه ای در تیراژهای پائین توسط نشر رومیزی و دیگر منابع دیجیتال است که توسط چاپگرهای لیزی و چاپگرهای لارج فرمت و یا جوهرافشان حرفه ای انجام می‌شود. با توجه به این که چاپ دیجیتال دارای هزینه بیشتری برای چاپ هر صفحه در مقایسه با روشهای سنتی مثل افست است ولی این قیمت بالاتر معمولا با صرفه جویی در هزینه های دیگری چون تهیه پلیت های چاپ انجام می‌شوند در تیراژهای کم تعداد جبران پذیر است. چاپ دیجیتال امکان چاپ سریع پس از تقاضا در تیراژ کم را فراهم آورده و امکان تغییر طرح و محتویات آن در هر برگ چاپی را در اختیار می‌گذارد. همچنین در چاپ دیجیتال صرفه جویی در نیروی انسانی و توان رو به گسترش ماشین های چاپ دیجیتال در بالا بردن کیفیت چاپ، پایین آمدن هزینه تمام شده چاپ هر برگ چاپی و بالا رفتن تیراژ در چاپ دیجیتال به این معناست که چاپ دیجیتال در حال رقابت با چاپ افست و حتی پیشی گرفتن از آن می باشد. منظور از چاپ دیجیتال در بازار ، چاپ تونری به وسیله ی انواع چاپگرهای لیزری حرفه ای روی انواع کاغذ می باشد.

چرا چاپ دیجیتال؟

در چاپ دیجیتال به دلیل حذف پلیت و چاپ مستقیم از کامپیوتر روی کاغذ و امکان کالیبراسیون دستگاه امکان چاپ در تیراژ محدود حتی یک نسخه با هزینه پایین وجود دارد به همین دلیل این روش چاپ دیجیتال برای مصارفی مثل تهیه نمونه و یا چاپ محصولات کم تعداد و سریع کاربرد زیادی دارد. از سال ۲۰۱۰ فناوری‌های نوین در چاپ دیجیتال به کار گرفته شد که با استفاده از تکنولوژی نانو در جوهر و همچنین تغییر سیتم پاشش جوهر، چاپگرهای دیجیتال جوهرافشان توانستند بسیاری از محدودیت‌ها را در زمینه سرعت و هزینه تولید را کنار بزنند. در چاپ دیجیتال با توجه به وجود امکان چاپ در تیراژ محدود شما می‌توانید هر نسخه از محصول چاپی خود را متفاوت با نسخه قبلی چاپ کنید.

انواع روش­های چاپ دیجیتال:

شیوه‌های چاپی که از تکنولوژی دیجیتال بهره می برند بسیار متنوع و در صنایع مختلف گسترده است. اما به طور کلی انواع روش‌های چاپ دیجیتال بر اساس نوع و تکنولوژی دیجیتال مورد استفاده در آنها، به گروه‌های زیر تقسیم می شوند:

روش جوهرافشان:

در مجموعه روش‌های چاپ دیجیتال، شیوه جوهرافشان آشناترین و با کیفیت‌ترین این شیوه‌ها به شمار می رود. ماشین‌آلات این شیوه از تنوع بالایی برخوردار بوده و از انواع پرینترهای رومیزی تا ابعاد عریض ۵ متر را شامل می شوند. نحوه کار سیستم جوهرافشان به این صورت است که اطلاعات دیجیتال را توسط مرکب‌های مایع به طور مستقیم روی کاغذ می نشاند. از آنجا که در این تکنولوژی نیازی به محمل میانی برای انتقال تصاویر نیست و مرکب بطور مستقیم توسط یک هد روی سطح چاپی انتقال می یابد، این روش به عنوان اصیل‌ترین روش چاپ دیجیتال- تکنولوژی دیجیتال تا آخرین مرحله قبل از انتقال مرکب روی سطح، به کار گرفته شده است- محسوب می شود. نازل رنگ‌پاش این دستگاه به طور کامل دیجیتالی عمل کرده و تنها از دو فرمان بپاش و نپاش پیروی می کند در نتیجه عوامل تاثیرگذار روی کیفیت چاپی به حداقل خود یعنی، نوع و جنس کاغذ همچنین شرایط اقلیمی موجود کاهش می یابد. به همین جهت است که خروجی چاپ به روش جوهرافشان بیشتر از سایر شیوه‌های چاپی که عوامل مختلفی روی کیفیت چاپ آنها تاثیرگذار است -مانند محمل چاپی، تعادل آب و مرکب و …- قابل کنترل و نزدیک به استانداردهای مد نظر است.از آنجا که سرعت چاپ در این شیوه پایین است، امکان به کارگیری این شیوه در تیراژهای بالا موجود نیست با این حال تولیدکنندگان دستگاه‌های دیجیتال آینده درخشانی را برای روش جوهرافشان پیش‌بینی می کنند. مهم‌ترین فن‌آوری‌های چاپ دیجیتال جوهرافشان، سیستم‌های پیوسته (Continues tone) و سیستم‌های جوهرافشان با پاشش مرکب بر اساس تقاضا (Drop on Demand) است.

روش الکتروفتوگرافی:

در این شیوه از دو نوع مرکب جامد پودری (تونر) یا مایع (شیوه دیجیتال مرکبی) استفاده می شود.

۱-روش تونری

اساس این شیوه از طریق باردار کردن درام چرخانی توسط شعاع نور لیزر، تشکیل تصویر به وسیله مرکب‌های پودری با نام تونر که قابلیت باردار شدن دارند و ذوب شدن این تونرها روی سطح کاغذ، شکل می گیرد. این مراحل را می تواند در ۵ بخش تصویرنگاری، مرکب‌زنی، انتقال تونر، تثبیت تونر و پاکسازی درام، خلاصه کرد. سیستم‌های تونری قادرند با سرعتی بالاتر از سیستم‌های جوهرافشان، تصاویری را که از ذوب شدن پودر رنگ روی کاغذ به وجود می آیند ایجاد کنند. اگر چه این روش به اندازه روش جوهرافشان دیجیتالی نشده است و واسطه‌های متعدد آنالوگ بین مخزن رنگ و سطوح چاپی وجود دارد ولی به واسطه سرعت بالا، مصارف صنعتی پیدا کرده و از کارآمدترین سیستم‌های چاپ دیجیتال به ویژه در ابعاد متوسط (Medium Format) به شمار می آید. این دستگاه‌ها درترکیب با یک اسکنر به عنوان دستگاه‌های کپی یا لیزری برای عموم شناخته شده‌اند.

۲- روش دیجیتال مرکبی

این شیوه که به جای پودر رنگ (تونر) از مرکب‌های رنگی استفاده می کند، برای کارهای پرتیراژ کاربرد مناسبی دارد. خروجی این دستگاه‌ها دارای کیفیت بسیار بالایی است ولی پیچیدگی تکنولوژی در این نوع دستگاه‌ها باعث شده است که از گستردگی سیستم‌های تونری برخوردار نباشند. این تکنولوژی سال‌ها، تنها در اختیار کمپانی Indigo قرار داشت پس از آن فعالیت‌های بسیاری برای گسترش آن صورت گرفت ولی محدودیت اصلی این دستگاه‌ها قیمت بالای آن و همچنین ابعاد کار چاپی است که از SRA3 بالاتر نرفته است از دیگر مزایای منحصر به فرد این پرنیترها می توان به امکان استفاده از رنگ‌های اسپات (Spot) به صورت کانال‌های رنگی مجزا و یا چاپ ۶ رنگ HI-FI اشاره کرد.

روش دیجیتال نوری یا پرتوی:

از دیگر شیوه‌های پرکاربرد چاپ دیجیتال، چاپ نوری است. در این روش تصویر مورد نظر را از طریق تابش شعاع‌های نوری روی کاغذهای ویژه و حساس به نور – مشابه کاغذ عکاسی- ایجاد کرده و پس از مرحله ظهور ، تثبیت می نمایند. دستگاه‌های این شیوه که به Photo Lab معروفند در لابراتورهای عکاسی کاربرد فراوان داشته و از کیفیت چاپی بسیار بالایی برخوردارند.در این شیوه سرمایه‌گذاری اولیه -شامل هزینه دستگاه، بالا بوده ولی هزینه چاپ به نسبت کیفیت بسیارخوب آن مناسب است. هم‌ اکنون دستگاه‌های نوری با کیفیتی در ابعاد بسیار بزرگ ورقی ۱۵۰*۱۵۰ سانتیمتر و نیز رول به عرض ۹۰ سانتیمتر تولید شده است. از مشکلات اصلی این دستگاه‌ها دو مرحله‌ای بودن چاپ و ظهور است که در دستگاه‌های امروزی به صورت اتوماتیک در داخل دستگاه انجام می شود. داروهای ظهور نیز هماند شیوه‌های چاپ عکس بسته به میزان مصرف بایستی هر چند یکبار تعویض شود.

روش چاپ  Direct Imaging:

به ماشین‌هایی اطلاق می­ شود که محمل چاپی در درون آنها ایجاد شده و از جانب شرکت‌های پرس‌تک و هایدلبرگ به آنها نام DI نهاده شده است. این ماشین‌ها در واقع چاپگرهای افستی هستند که سیستم تهیه پلیت در دل آنها جاسازی شده است. سیستم تهیه پلیت در این چاپگرها درست مشابه تهیه پلیت در پیش از چاپ افست به روش دیجیتال (کامپیوتر به پلیت) است. کلیه عملیات چاپ در این دستگاه‌ها به صورت اتوماتیک انجام شده و تنها از طریق کامپیوتر راهبری می شود اطلاعات ورودی به چاپگر به صورت فایل کامپیوتری است. به دلیل وجود همین واسطه تصویری، استفاده از این روش برای چاپ‌هایی با تیراژ کم مقرون به صرفه نبوده و برای چاپ تک برگ- برخلاف سایر روش‌های چاپ دیجیتال- کاملا غیراقتصادی است. در این شیوه همچون روش‌های قبلی نمی توان از قابلیت‌های منحصر به فرد چاپ دیجیتال مانند چاپ اطلاعات متغیر استفاده کرد – محمل چاپی ثابتی مانند پلیت برای کل سفارش وجود دارد- در عین حال امکان استفاده از کاغذهای چاپ به روش افست وجود دارد.

روش حرارتی (Thermal):

در این شیوه که از کاغذ حساس به حرارت استفاده می شود، حرارت ناشی از لیزر و یا ماتریس­های حرارتی با ایجاد فعل و انفعالات شیمیایی بر روی سطح کاغذ حساس، ایجاد رنگ و تصویر می کند. استفاده از این شیوه در دستگاه‌های کوچک تک رنگ مرسوم است که متداول‌ترین آنها دستگاه‌هایی فکس می باشند. گفتنی است استفاده عمومی از روش حرارتی به دلیل جایگزینی روش‌های نوین روز به روز رو به کاهش است.

روش تصعید رنگ  (Dye-Sublimation):

این شیوه که از کیفیت و سرعت مناسبی برخوردار است از درون چاپ حرارتی زاده شده است. در این دستگاه‌ها مواد رنگی بر روی سلفون‌هایی قرار دارد که پرتوهای گوناگون مانند لیزر و یا ماتریس‌های حرارتی،‌ رنگ را از روی نوارهای سلفون بخار کرده و بر روی کاغذ ثبت می کند. کیفیت چاپی مطلوب این شیوه، استفاده از آن را در لابراتوارهای عکاسی به منظور چاپ عکس متداول کرده است. ابعاد چاپی به طور معمول کوچک‌ است و اگر چه قیمت‌های اولیه این دستگاه‌ها بالا نیست ولی هزینه تمام شده این روش چاپ به دلیل مواد مصرفی- سلفون‌های رنگی گران قیمت- بالا است. در این روش امکان چاپ روی کاغذهای متنوع وجود داشته و در گذشته از آن برای چاپ پوسترهای تبلیغاتی فضای باز، در تیراژ و ابعاد متوسط استفاده بسیاری شده است.

۲. چاپ افست

چاپ افست نوعی از چاپ است که نوشته و عکس را بر سطح لاستیکی یک استوانه (سیلندر) گردان برمی گرداند و سپس آن را با فشار استوانه دیگر روی کاغذ چاپ می‌کنند. ماشین معمولی چاپ افست دارای سه استوانه‌است. در چاپ افست نخست آن چه را که باید چاپ شود بر روی صفحه‌ای فلزی به نام زینک منتقل می‌کنند، سپس این صفحه را با مواد شیمیایی طوری حساس می‌کنند که فقط نوشته‌ها و تصاویر آن، مرکب چاپ را به خود می‌گیرد. زینک را به دور نخستین استوانه می‌پیچند؛ طرح آن بر اثر فشار روی پوشش لاستیکی استوانه دوم برمی گردد. کاغذ سفید که متوالیاً به دور استوانه سوم می‌پیچد مطالب را از روی پوشش لاستیکی استوانه دوم می‌گیرد. سرعت کار ماشین‌های چاپ افست بیش از چاپ مسطح (حروفی) می‌باشد. این نوع چاپ معمولاً برای چاپ ۱۰۰۰ نسخه کتاب به بالا استفاده می‌شود. چاپ افست، چهار رنگ و ترکیبی از چهار رنگ اصلی آبی، قرمز، زرد و مشکی (Cyan, Magenta, Yellow, blacK) هستند که اصطلاحاً CMYK  گفته می‌شود. از ترکیب این چهار رنگ اصلی می‌توان تمامی رنگ‌های موجود را ساخت. فایلی که برای چاپ افست فرستاده می‌شود حتماً باید از RGB  به CMYK تبدیل شود. در نهایت فایل CMYK به لیتوگرافی داده شده و به ازائ هر رنگ فوق یک زینک از دستگاه بیرون می‌آید (برای طرح‌های ۴ رنگ، ۴ زینک و برای طرح‌های ۲ رنگ ۲ زینک و برای متون داخلی کتاب یک زینک) و برای چاپ به چاپخانه ارسال می‌گردد. در نظر داشته باشید که در زمان طراحی یک حاشیه برای کار در نظر بگیرید چون معمولاً نیم سانتیمتر از اطراف کار در زمان برش حذف می‌شود.

چاپ دیجیتال با سایر روشهای چاپ مثل چاپ افست دارای تفاوت اساسی است. برخی از این تفاوت‌ها به شرح زیر است:

• به دلیل حذف مراحل پیش از چاپ شامل لیتوگرافی، فرآیند چاپ دیجیتال کوتاه تر است.
• در چاپ دیجیتال هزینه چاپ به تعداد نسخه‌های چاپی ارتباطی ندارد و برای هر برگ چاپ شده مقدار ثابتی است.
• در این روش میزان مواد باطله شامل کاغذ و مواد شیمیایی کمتر است چون نیازی به رسیدن به رنگ و یا تنظیمات حین چاپ وجود ندارد.
• چاپ دیجیتال در هر دور چاپ می تواند تصویر و متن متفاوتی را چاپ کند چون در این روش از پلیت استفاده نمی شود.

 صحافی کتاب

صحافی یا جلد کردن کتاب، به عمل تا و ترتیب فرم‌های چاپ شده متن کتاب، جلدگذاری و در نهایت برش کتاب گفته می‌شود. فرم‌های چاپ شده متن کتاب، بوسیله دستگاه تاکن بر اساس قطع کتاب تا می‌شود و سپس فرم‌ها بوسیله ماشین صحافی ترتیب می‌شوند (مثال: یک کتاب ۱۶۰ صفحه‌ای رقعی، دارای ۱۰ فرم چاپی ۱۶ صفحه‌ای است که باید مرتب شوند: فرم یک، فرم دو، …، فرم ده) و سپس بستگی به نوع صحافی با ماشین صحافی که می‌تواند چسب، مفتول زن، دوخت و جلدسازی باشد به جلد متصل می‌شوند. لازم به ذکر است که متون داخلی هر ۸ یا ۱۶ صفحه روی یک برگ چاپ می‌شود. ابتدا کاغذهای متون را برای تا شدن به دستگاه تاشو می‌فرستند. در مرحله بعد جلد کتاب تا می‌خورد و خط عطف بر روی آن اعمال می‌گردد. در مرحله بعد جلد کتاب به متون داخلی چسبیده می‌شود. بعد از خشک شدن چسب عمل برش انجام می‌گیرد و کتاب آماده می‌گردد. بعد از چاپ متون و جلد کتاب می‌بایست مراحل زیر برای صحافی و آماده شدن کتاب انجام گیرد:

مراحل صحافی. صحافی به‌طور کلی سه مرحله دارد:

۱. ترکیب‌بندی:

ترکیب‌بندی عبارت است از یکجا و کنار هم گذاشتن صفحات کتاب به‌ترتیب شماره صفحه. این مرحله از چهار عمل، تشکیل می‌شود:

الف) تا کردن. در این عمل که با دست یا ماشین انجام می‌گیرد، اوراق بزرگ چاپی که چند صفحه بر پشت و روی آن چاپ شده است طوری تا می‌شوند که صفحات پشت سر هم قرار گیرند، ورق تاخورده را یک فرم چاپی می‌نامند و معمولا مضربی از ۴ است؛

ب) لَت گذاشتن. منظور از آن، گذاشتن بعضی صفحات رنگی مخصوص، نقشه یا تصاویر خارج از متن، بین صفحات یک فرم است. این کار با دست انجام می‌گیرد؛

ج) مرتب کردن. در صحافی کنار هم گذاشتن فرم‌های متعدد یک کتاب را به‌گونه‌ای که صفحات کتاب به‌دنبال هم قرار گیرند، مرتب کردن می‌گویند. این عمل، در صحافی ماشینی به‌وسیله ماشین‌های ترتیب انجام می‌گیرد؛

د) دوختن. پس از مرتب کردن فرم‌ها، ته فرم‌های هر جلد باید به یکدیگر دوخته شود. این کار به دو روش ته‌دوزی و کناره‌دوزی انجام می‌گیرد. البته کتاب‌های ارزان قیمت را اساسآ ته‌دوزی نمی‌کنند، بلکه بسیاری از آنها را به کمک ماشین مخصوص، به طریقه ته‌چسب، صحافی می‌کنند. بعضی اوقات نیز فرم‌های یک کتاب را فقط با کوک فلزی می‌دوزند و با چسب به جلد می‌چسبانند.

۲. شکل‌بندی: در شکل‌بندی کتاب نیز چهار عمل صورت می‌گیرد:

الف) کوبیدن. دوختن فرم‌های کتاب باعث می‌شود در محل عطف تورم پیدا شود. برای از بین بردن این تورم فرم‌ها را تحت‌فشار قرار می‌دهند؛

ب) چسب زدن. برای جلوگیری از شل شدن کوک‌ها در روش ته‌دوخت، لایه‌ای از چسب مخصوص بر سطح عطف کتاب می‌کشند؛

ج) لب بریدن. لبه‌های ناهموار فرم‌های کتاب را پس از دوختن و کوبیدن با ماشین برش می‌برند تا تمامی نسخه‌های کتاب قطع یکسان پیدا کنند؛

د) گردسازی، پشت‌کوبی، و آستربندی. در این مرحله ابتدا سطح عطف کتاب محدّب می‌شود، سپس یک تکه پارچه با سریشم به سطح عطف کتاب چسبانده می‌شود که آن را آستر می‌نامند. در صحافی دستی شیرازه‌ها را به عطف می‌دوزند، ولی در صحافی ماشینی شیرازه‌ها را تنها برای تزیین به دو سر عطف می‌چسبانند.

۳. جلدبندی:

جلدبندی شامل سه مرحله است:

الف) جلدسازی. معمولا جلد کتاب‌ها از مقوا و پارچه یا از کاغذ ضخیم ساخته می‌شود. برای این کار، ابتدا ورقه‌های بزرگ مقوا را به‌وسیله ماشین برش در اندازه مطلوب بریده، سپس روی پارچه یا کاغذ ضخیمی که سطح درونی آن چسب خورده، چسبانده می‌شوند و در عین حال باریکه‌هایی از کاغذ ضخیم نیز به‌صورت عطف در فاصله میان هر دو قطعه مقوا بر پارچه زیرین می‌چسبد. سپس لبه‌های اضافی پارچه به طرف توی جلد برگردانده و بر سطح داخلی، دو قطعه مقوا می‌چسبانند؛

ب) چاپ جلد. درج عنوان، نام نویسنده، و دیگر اطلاعات کتابشناختی و بعضی تزیینات روی جلد و عطف کتاب را چاپ جلد می‌نامند. این کار با چاپ به روش عادی و یا به روش طلاکوبی صورت می‌گیرد. در روش اخیر از حروف مخصوص و یا کلیشه و ورقه‌های نازک طلایی یا رنگی استفاده می‌شود؛

ج) جلدگذاری. در این مرحله به سطح دو آستر بدرقه کتاب و پارچه مشبک عطف کتاب چسب می‌زنند و فرم‌های به هم متصل شده را داخل می‌گذارند و با وارد کردن فشار، عطف فرم‌ها را به عطف جلد، و آستر بدرقه‌ها را به سطح داخلی جلد می‌چسبانند. سپس کتاب‌ها را چند ساعت زیر پرس می‌گذارند تا خشک شوند.

انواع صحافی:

• صحافی نرم
• صحافی سخت

 انواع صحافی نرم:

• صحافی شومیز یا ته چسب (گرم – سرد)
• صحافی مفتولی

 انواع صحافی سخت:

• صحافی گالینگور
• صحافی سلفونی

انواع صحافی از چند منظر قابل دسته بندی است که عبارت است از:

۱) از نظر اجرا:

• دستی یا سنتی: برای آثار هنری و نفیس و آثاری با شمارگان کم
• ماشینی یا مدرن : معمولآ برای کتاب های متن (Text)

الف ) صحافی دستی یا سنتی ؛ در این روش کتابها به وسیلۀ دست شکافته می شود . اگر ورقهای پاره شده ای وجود داشته باشد به وسیلۀ چسب ، و با کاغذ همرنگ کاغذ کتاب وصالی می شود . سپس اوراق ، ته دوزی و یا به اندازۀ سوزن ، اره می شود و با سوزن و نخ، دوخته و پس از آن آستر می گردد . آنگاه پشت دوخته شده سر پشم زده می شود که به هم بچسبد بعد از خشک شدن اضافات سه بره بریده می شود تا کتاب صاف گردد . بعد از آن عطف کتاب و گرد کرده آنگاه زیر پرس بسته و سفت می گردد بعد به اندازه کتاب مقوا را بریده و روی مقوا روکشی از چرم یا جنس دیگری به رنگهای مختلف ، جلد می شود . بعد از جلد شدن ، آستر می گردد و پس از چسباندن آستر به جلد اصلی و خشک شدن آن به وسیله دست ، طلاکوبی می شود . کتابهای خطی به وسیله دست صحابی می شوند .

ب ) صحافی ماشینی ؛ در این نوع کتابها به وسیله دستگاههای مخصوصی صحافی می  شود که عموماً ویژه کتابهای چاپی می باشند . به این صورت که ابتدا ، کتابها به قسمت ماشین تاکنی حمل می شود ، پس از تاشدن ، داخل خانه¬های ماشین ، چیده می شود و به وسیله فوتکهایی که در ماشین هست ، فرمها تکفیک می شود . بعد روی هم انباشته شده ، در ماشین دیگر قرار می گیرد و ته آن چسب می  خورد و جلد می شود. صحافی عطف کتاب عطف کتاب را به صورت ته چسب و با پفراژ و منگنه، و یا به شکل مفتول دوزی و یا ته دوزی صحافی می گردد .

۲) از نظر نوع جلد:

• جلد سخت ( hard cover – hard bound ): جلد های سخت به جلد کتابخانه ای هم معروفند (library binding) از این جلد برای کتاب های مرجع و کتاب های قطور استفاده می شود. شامل یک مقوا با پوشش سلفون یا سایر پوشش ها مثل چرم یا پارچه اند.
• جلد نرم ( soft cover – soft bound ) : به جلد نرم ، جلد کاغذی ( paper back ) یا جلد شومیز هم می گویند. جلد نرم معمولآ کاغذ گلاسه ای با وزن ۲۵۰ گرم است.

۳) از نظر روش اتصال:

• ته چسب : جلد های کاغذی یا شومیز معمولآ ته چسبند. برای اتصال کاغذ ها به عطف و استحکام آن از چسب استفاده می شود. به همین اساس ازچسب گرم یا سرد استفاده می شود.استحکام و کیفیت چسب گرم بهتر از چسب سرد است. چسب گرم از قطعات چسب جامد پلی وینیل استات ( pva ) تشکیل شده که با حرارت دادن ان در مخزن مخصوص به وصرت جامد در می آید . سیستم چسب گرم به دلیل خشک شدن سریع نسبت به دیگر سیتم ها ترجیح داده میشود . هرچند که امکان گرد کردن عطف کتاب شبیه به انچه که در مورد استفاده از چسب سرد صورت می گیرد و جود ندارد . البته ماشین های چسب گرم اخیراً از انعطا پذیری بیشتری بر خوردار شده اند و همان ویژگی های کار با چسب سرد را فراهم می کند و چسب سرد با آب حل می شود و برای خشک کردن آن نیاز به سیتم خشک کن و یا هوای گرم می باشد . نفوذ چسب سرد در بین فرم ها نسبت به چسب گرم بهتر انجام می شود .
• ته دوخت : جلدهای سخت در روش ته دوز فرم های چاپ شده از چتد نقطه با نخ به هم دوخته می شود.
• مفتولی ( فنری ): در این روش از فنر برای اتصال استفاده می شود.
• منگنه: که برای مجلات کم حجم وکتاب های کودکان وجزوات درسی و…… مورد استفاده قرار میگیرد.ته چسب – فرمهای چاپی با چسب های گرم یا سرد به یکدیگر وصل میشوند.ته فنر – معمولا برای تک نسخه ها وشمارگان محدود به کار میروند.ته دوخت – کتابها واثار چاپی پر حجمی را که بخواهند با پوشش ضخیم و پر دوام نگه دارند را ته دوزی میکنند.

بسته بندی کتاب

پس از چاپ کتاب شما  و شرینگ و تسمه کشی آنها در بسته بندی های مخصوص و کارتن های مقاومی به شما تحویل می گردد که این امر کمک شایانی در نگهداری و مراقبت از کتاب ها به شما می کند. همچنین باعث عدم آسیب رسیدن به کتاب در طول مدت نگهداری و ارسال های پستی می شود. ضمنا کمک شایانی در سهولت ارسال و انتقال به کتابفروشی ها و مراکز پخش کتاب می نماید.

نشر دیجیتال

نویسندگان گرامی که تمایل دارند همراه با چاپ کتاب خود CD مرتبط با کتاب را نیز در اختیار خوانندگان قرار دهند، می‌بایست مجوز CD را به صورت جداگانه از مرکز فناوری و رسانه‌های دیجیتال وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی دریافت کنند. روند گرفتن این نوع مجوز به سادگی امکان‌پذیر بوده و خود نویسنده می‌تواند شخصاً و به عنوان یک فرد حقیقی (ناشر مؤلف) اقدام به این کار نماید. روند انجام کار به این صورت است که ابتدا به سایت  www.nashr.saramad.ir وارد می‌شوید و در منوی راهنمای مجوز فعالیت‌های فرهنگی دیجیتال و سپس در قسمت متقاضی حقیقی (ناشر مؤلف) مراحل خواسته شده را طی می‌نمایید. پس از اخذ مجوز CD آن را به انتشارات کتاب مربوطه تحویل می‌دهید که در روی جلد کتاب عنوان همراه با CD نوشته شود و قیمت CD با قیمت کتاب جمع شود که در نهایت قیمت کل کتاب مشخص شود.