توضیحات
معرفی کتاب: شیخ فخرالدین عراقی از چهره‌های برجسته شعر عرفانی در قرن هفتم هجری به شمار می‌آید و از دو دیدگاه عرفانی و ادبی، زبان و بیان آثار وی قابل تأمل می‌باشد. در این رساله ما در پی این بودیم که کارکرد سه عنصر استعاره، اسطوره و نماد را در غزلیات عراقی بررسی کنیم. در همین ابتدا جا دارد از زحمات و راهنمایی‌های بی‌دریغ استاد بزرگوارم، جناب آقای دکتر علی اکبر صیادکوه، عضو هیات علمی دانشگاه شیراز، تقدیر و تشکر نمایم. از مهم‌ترین نتایج به دست آمده از این تحقیق می‌توان به موارد زیر اشاره کرد: نماد: کارکرد نماد در غزلیات او بسیار گسترده است. در مجموع از ۳۱۲ غزل او ۶۴ غزل، عرفانی هستند که در تک‌تک ابیات آن‌ها نمادپردازی شده است. عراقی در نمادسازی بیشتر از دو نوع اصطلاح استفاده کرده است؛ اصطلاحات مربوط به خمریات مانند باده، می، جرعه، خمستان، شراب و غیره و اصطلاحات مربوط به اندام معشوق و انسان مانند لب، چشم، ابرو و غیره اصطلاحات دیگری مانند بحر، پیر، بت و بتکده و غیره نیز به صورت نمادین به کار رفته‌اند اما بسامد بالایی ندارند. نمادهای عرفانی او در زمان خود نمادهای زنده و پویایی بوده‌اند اما به مرور بر اثر کثرت استفاده و تقلید سایر شاعران به صورت کلیشه‌ای و تکراری درآمده‌اند. استعاره: از بین انواع استعاره، استعاره‌های مصرحه کاربرد چشم‌گیری دارند؛ او ۱۰۵ مورد انواع استعاره مصرحه به کار برده و از بین آن‌ها بیشتر به استعاره مصرحه مجرده التفات نشان داده است. استعاره‌های مکنیه اضافی کاربرد چندانی ندارند و تنها ۲۳ مورد می‌باشد. مکنیه اسنادی تنها سه مورد است؛ اما از استعاره‌های مکنیه، تشخیص را به دلیل کاربرد وسیع آن جداگانه بررسی کردیم و در ۱۶۸ مورد تشخیص‌های زیبایی یافتیم. واژگانی که جاندار انگاشته شده بیشتر عشق، خیال، بخت، دل و… بوده‌اند. سایر استعاره‌ها مثل استعاره در فعل و صفت (تبعیه) کارکرد چندانی ندارند. اسطوره: عراقی به اسطوره و حتی تلمیح، توجه چندانی نکرده است؛ تنها در ۲۸ مورد به داستان‌های پیامبران یا عشاق اسطوره‌ای اشاره کرده و از پیامبرانی چون سلیمان، ابراهیم، موسی، عیسی و یوسف (ع) یاد نموده و به عشاقی چون بیژن و منیژه، شیرین و فرهاد و وامق و عذرا توجه نموده اما از اساطیر حماسی ایرانی مانند رستم و اسفندیار هیچ یادی نکرده است.
کلید واژه‌ها: نگاهی به زندگی شیخ فخرالدّین عراقی، تأثیرپذیری عراقی از دیگر شاعران، اقتباس‌ها، سبک ادبی عراقی، دستورمندی زبان عراقی، غزل‌های عراقی، تعریف استعاره، ارکان استعاره، علاقه و قرینه در استعاره، انواع استعاره، دیدگاه رمانتیک‌ها درباره استعاره، مطالعات زبانشناختی استعاره، استعاره مصرّحه در غزلیات عراقی، تشخیص در شعر عراقی، استعاره در فعل (تبعیه)، استعاره تهکیمه، اهمیت زیبایی شناختی استعاره، نماد، نمادهای مرده و نمادهای پویا، رابطه بین نماد و استعاره، نماد و کنایه، بررسی اسطوره‌های غزلیات عراقی، داستان پیامبران، داستان عاشقان، اسطوره‌های تازه
نقد و بررسی‌ها
هنوز بررسی‌ای ثبت نشده است.