برای انتخاب بهترین کتاب برای ترجمه به نکات زیر توجه کنید:
1. علاقه فردی
اولین نکته‌ای که در انتخاب کتاب جهت ترجمه باید به آن توجه نمایید علاقه فردی است. چراکه اگر انسان به کاری علاقه داشته باشد راه رسیدن به موفقیت را به‌راحتی پیدا می‌کند.
باید علایق خود را بدانید و بر اساس آن برای انتخاب کتاب جهت ترجمه خوب اقدام نمایید. آیا به کتاب‌های علمی علاقه دارید یا به داستان‌ها و رمان‌ها؟ اگر به دنبال انتخاب کتاب علمی جهت ترجمه در زمینه تخصص خود هستید باید بدانید به کدام مبحث از تخصص خود علاقه دارید و می‌خواهید در آن زمینه ترجمه کنید.
2. انتخاب بازار هدف
شما باید بدانید که دوست دارید پس از انجام ترجمه کتابتان چه مخاطبانی آن را مطالعه کنند. باید بدانید برای چه کسانی ترجمه می‌کنید. سطح ترجمه شما باید چگونه باشد. آیا خوانندگان کتاب شما قشر دانشگاهی و اساتید هستند یا اینکه برای کودک و نوجوان ترجمه می‌کنید؟ همه این موارد باید قبل از انتخاب کتاب روشن شوند تا یک انتخاب هوشمندانه داشته باشید.
3. انتخاب انتشارات مناسب جهت چاپ کتاب
بله، پیش از اینکه متن یا کتاب مورد نظرتان را انتخاب کنید باید بدانید که می‌خواهید آن را در کجا منتشر کنید. آیا انتشارات خاصی مدنظر شماست؟ دانستن این مطلب از آنجا اهمیت دارد که هر انتشاراتی مطالب خاصی را ترجمه می‌کند و مخاطبان خاصی دارد.
این درست که ممکن است بعد از انجام ترجمه انتشارات مورد نظر شما کار را قبول نکند یا مجبور شوید کارتان را به انتشارات دیگری بسپارید، اما در هر حال، به‌خصوص در مورد کارهای اول و دوم، بهتر است هنگام انتخاب کتاب انتشاراتی را مد نظر داشته باشید.
4. انتخاب کتاب پرفروش جهت ترجمه
خوشبختانه امروزه آنقدر لیست کتاب‌های پرفروش تهیه می‌شود که انتخاب از بین آن‌ها یکی از آسان‌ترین کارها است. نشریاتی چون نیویورک‌تایمز، انتشاراتی چون بارنز اند نوبلز، و کتاب‌فروشی‌هایی چون آمازون همگی فهرست کتاب‌های پرفروش یا Best Seller دارند که اگر معیارتان برای انتخاب کتاب پرفروش بودن باشد کارتان را بسیار راحت می‌کنند.
فقط توجه داشته باشید که این فهرست‌ها فقط در اختیار شما نیست و همه نویسندگان و مترجمان دیگر هم به آن دسترسی دارند و اگر صرفاً با مراجعه به یکی از این فهرست‌ها کتابتان را انتخاب کنید احتمال زیادی دارد که یکی از چندین مترجم آن باشید.
5. انتخاب کتابی که جایزه دریافت کرده است
کتاب‌های جایزه‌گرفته همیشه لزوماً جزو پرفروش‌ترین‌ها نیستند اما حتماً شناخته‌شده‌ترین هستند.
استفاده از لیست کتاب‌هایی که جایزه گرفته‌اند یا نامزد دریافت جایزه شده‌اند حداقل این مزیت را دارد که می‌دانید کتاب خوبی را ترجمه می‌کنید که اهل مطالعه حتماً نامش را شنیده‌اند و بنابراین بخشی از فروشتان تضمین می‌شود.
البته نوع جایزه هم در این میان اهمیت دارد، چون ممکن است نام بعضی از این جوایز به‌گوش خواننده ایرانی نخورده باشد و در نتیجه مزیت‌تان را از دست بدهید. فهرست برخی از معتبرترین جوایز ادبی به شرح زیر است:
- جایزه نوبل ادبیات
- جایزه بوکر
- جایزه پولیتزر
- جایزه ادبی کاستا
- جایزه بین‌المللی ادبیات نوئستات
- جایزه هوگو
- جایزه کتاب اول گاردین
- جایزه ملی کتاب
6. انتخاب کتاب پیشنهاد شده انتشارات برتر جهان
خیلی از شخصیت‌های برجسته‌ی دنیای ادبیات، نشریات، سایت‌های ادبی، روزنامه‌ها و انتشارات هر از چندگاهی فهرست «کتاب‌هایی که باید پیش از مرگ خواند» را اعلام می‌کنند.
این فهرست‌ها گاهی لیست‌هایی با تعداد مشخص هستند که به‌صورت منظم منتشر می‌شوند و گاهی فهرست‌هایی که در یک مصاحبه به آن‌ها اشاره می‌شود.
برخی مواقع هم کتاب‌های این فهرست‌ها ویژگی مشترک خاصی دارند؛ مثلاً، مربوط به یک زمینه‌ی خاص هستند یا انتشارات خاصی آن‌ها را ترجمه کرده یا متعلق به یک سال خاص هستند.
در هر صورت، این فهرست‌ها می‌توانند محل رجوع خوبی برای انتخاب کتاب جهت ترجمه باشند.
از جمله معروف‌ترین این فهرست‌ها می‌توان به لیست سالانه بهترین کتاب‌های گاردین، لیست‌های goodreads، نیویورکر، نیویورک‌تایمز، و غیره اشاره کرد.
اگر بتوانید کتابی بیابید که بین این سه فهرست، یعنی پرفروش‌ها، جایزه‌گرفته‌ها، و توصیه‌شده‌ها مشترک باشد به هدف زده‌اید و کتابی پیدا کرده‌اید که فروشش تا حد زیادی تضمین شده است. حالا تنها کاری که باید انجام دهید این است که ترجمه کتاب خیلی خوبی ارائه کنید.
7. انتخاب کتاب‌هایی که نویسنده مشهور دارند
یکی از امن‌ترین روش‌ها برای انتخاب کتاب جدید جهت ترجمه رفتن به سراغ نویسنده‌های مشهور است.
در عرصه ادبیات، وقتی یک نویسنده مشهور می‌شود، ساده‌ترین کار در انتخاب کتاب برای ترجمه این است که به سراغ سایر کتاب‌های همان نویسنده بروید و آن‌ها را ترجمه کنید.
8. انتخاب کتابی که قبلاً ترجمه نشده باشد
باید به دنبال کتاب‌های جدیدالنشری باشید که ویژگی‌های ذکرشده در بخش‌های بالا را داشته باشد. برای اینکه بدانید کتاب موردنظر قبلاً ترجمه شده یا خیر می‌توانید با استفاده از نام نویسنده در سایت کتابخانه‌ی ملی جستجو کنید.
برای این جستجو از عنوان کتاب استفاده نکنید چون ممکن است مترجمی کتاب را با عنوان متفاوتی ترجمه کرده باشد. در صورت عدم وجود نام کتاب در سایت کتابخانه‌ی ملی باز هم احتمال دارد مترجمی کتاب را در دست ترجمه داشته باشد که برای اطلاع از آن می‌توانید از انتشارات یا جستجوی اینترنتی و پرس‌وجو در حوزه‌ی مربوطه کمک بگیرید.
نکته: جهت کسب اطلاعات بیشتر منوی ترجمه کتاب‌های عمومی و تخصصی را مطالعه فرمایید.