DPI (Dots Per Inch) یا “نقاط در هر اینچ” یک واحد اندازه‌گیری است که میزان دقت و وضوح چاپ را در دستگاه‌های چاپگر و پرینترها نشان می‌دهد. این اصطلاح نشان‌دهنده تعداد نقاطی است که یک چاپگر یا دستگاه چاپگر می‌تواند در یک اینچ از سطح چاپ قرار دهد.

به عبارت دیگر، DPI تعداد نقاط رنگی‌ای است که یک چاپگر می‌تواند در هر اینچ از کاغذ یا هر سطح چاپی قرار دهد تا تصویر یا متن مورد نظر را ایجاد کند. این مقدار به‌طور مستقیم با کیفیت و وضوح چاپ در ارتباط است.

چرا دی‌پی‌آی (DPI) در چاپ مهم است؟

دقیقاً مانند مانیتورهای رایانه، چاپگرها محتوا را براساس رزولوشن مشخص تولید می‌کنند؛ اما به جای پیکسل، چاپگرها نقطه‌هایی از رنگ‌های مختلف تولید می‌کنند که متن و تصاویر را بر روی کاغذ چاپ می‌کنند. هرچه دی‌پی‌آی بالاتر باشد، اثر چاپ واضح‌تر بوده و کیفیت بالاتری خواهد داشت.

اهمیت DPI زمانی نمایان می‌شود که اثر چاپی بتواند محتوای خود را به شکلی تأثیرگذار به مخاطب نشان دهد. اگر شما کاتالوگی را در دست دارید که تصاویر روی آن از کیفیت پایینی برخوردار است، اغلب آن محصول را بی‌ارزش دانسته و کاتالوگ را به گوشه‌ای می‌اندازید! اما اگر کیفیت تصاویر بالا باشد، به‌طوری‌که بتوانید جزئیات طرح را مشاهده کنید، محتوا را درک کرده و از دیدنش لذت می‌برید.

لازم به یادآوری است که کیفیت چاپ بالاتر، احتمالاً باعث کاهش سرعت چاپ می‌شود. بهتر است تعیین کنید که محصول چاپی شامل چه مواردی است. اگر در درجه اول اسناد متنی را چاپ می‌کنید، مدلی با DPI پایین‌تر اما سرعت بالا، می‌تواند باعث صرفه‌جویی در وقت و منابع شما شود. چاپ عکس و سایر گرافیک‌ها -به‌ویژه آن‌هایی که عکس محور هستند- سرعت چاپ را کاهش می‌دهند اما با سطح مناسب دی‌پی‌آی می‌تواند کیفیت خیره‌کننده و واضحی را ارائه دهند.

چگونه DPI بر چاپ تأثیر می‌گذارد؟

• DPI بالا: اگر چاپگر دارای DPI بالا باشد، می‌تواند نقاط کوچکتری را در یک اینچ از سطح چاپ قرار دهد. این امر باعث می‌شود که تصاویر دقیق‌تر، واضح‌تر و با جزئیات بیشتری چاپ شوند. به همین دلیل برای چاپ تصاویری که نیاز به دقت بالا دارند، مثل عکس‌های حرفه‌ای، تصاویر گرافیکی پیچیده، یا متون دقیق، معمولاً از DPI بالا استفاده می‌شود.
• DPI پایین: چاپگرهایی که دارای DPI پایین هستند، قادرند نقاط بزرگتری را در سطح چاپ قرار دهند. در این صورت، کیفیت چاپ کاهش می‌یابد و تصاویر به‌طور معمول پیکسلی و بی‌کیفیت به نظر می‌رسند. برای چاپ‌هایی که نیاز به جزئیات بالا ندارند یا در چاپ‌های روتین و کم‌اهمیت‌تر استفاده می‌شوند، معمولاً از DPI پایین‌تر (مثل DPI 72 یا DPI 150) استفاده می‌شود.

کاربرد DPI در چاپگرها

1. چاپگرهای جوهرافشان:
   • چاپگرهای جوهرافشان معمولاً از DPI بالا برای چاپ عکس‌ها و تصاویر گرافیکی استفاده می‌کنند. این چاپگرها می‌توانند تا DPI 2400 یا بیشتر نیز چاپ کنند، که این مقدار برای چاپ عکس‌ها با جزئیات دقیق و بدون خش یا پیکسل بسیار مهم است.
2. چاپگرهای لیزری:
   • چاپگرهای لیزری به‌طور معمول برای چاپ متون و اسناد به کار می‌روند. این چاپگرها معمولاً دارای DPI 600 یا 1200 هستند که برای چاپ متن‌های واضح و دقیق کافی است.
3. چاپگرهای صنعتی:
   • در چاپ‌های صنعتی یا تجاری، مثل چاپ افست یا چاپ دیجیتال با تیراژ بالا، DPI بالا برای چاپ‌های دقیق‌تر و حرفه‌ای‌تر استفاده می‌شود. در اینجا، DPI 1200 یا بیشتر برای چاپ با جزئیات بالا و دقت بیشتر در رنگ‌ها کاربرد دارد.

تأثیر DPI در کیفیت چاپ

هر چه DPI چاپگر بالاتر باشد، دقت چاپ بیشتر و جزئیات بیشتری در تصویر نمایان می‌شود. این به ویژه در چاپ تصاویر گرافیکی پیچیده، تصاویر رنگی و عکس‌ها بسیار اهمیت دارد. برای مثال:

1. چاپ عکس:
   • برای چاپ عکس‌های حرفه‌ای، معمولاً از DPI 300 یا بالاتر استفاده می‌شود تا تصویر نهایی بدون هیچ گونه پیکسل یا تار شدن قابل مشاهده باشد.
2. چاپ متن:
   • برای چاپ متون یا اسناد، معمولاً DPI 600 برای چاپگرهای لیزری و DPI 1200 برای چاپگرهای جوهرافشان استفاده می‌شود. این میزان از دقت برای چاپ متون واضح و خوانا کافی است.
3. چاپ رنگی:
   • برای چاپ تصاویر رنگی پیچیده، مانند در مجلات یا بروشورها، معمولاً از DPI 300 استفاده می‌شود تا تمام رنگ‌ها با دقت و جزئیات مناسب چاپ شوند.

رابطه DPI با کیفیت چاپ و اندازه تصویر

1. وضوح تصویر و سایز:

   • اگر تصویر شما دارای PPI بالا باشد (مثلاً PPI 300)، چاپگر با DPI 300 می‌تواند جزئیات تصویر را به‌خوبی بازتولید کند. اگر پیکسل‌های تصویر دیجیتال کوچک‌تر و دقیق‌تر باشند، چاپگر می‌تواند جزئیات بیشتری را در همان اندازه چاپ بازسازی کند.
   • اگر اندازه تصویر کوچک باشد اما DPI بالا، چاپگر هنوز قادر خواهد بود جزئیات دقیق را بازتولید کند.

2. کیفیت در اندازه‌های مختلف:

   • برای چاپ تصاویر بزرگ (مثلاً بنرها یا پوسترها) که در فاصله دور دیده می‌شوند، DPI پایین‌تر نیز می‌تواند کافی باشد. برای مثال، چاپ بنرها ممکن است با DPI 150 انجام شود، زیرا بیننده از فاصله دور تصویر را می‌بیند و جزئیات ریز آن چندان قابل توجه نیست.
   • اما برای چاپ تصاویر کوچک (مثلاً کارت‌های ویزیت یا کتاب‌ها)، DPI بالا ضروری است، زیرا در این صورت جزئیات تصویر به‌طور دقیق‌تری قابل مشاهده خواهد بود.

تأثیر DPI در چاپ‌های مختلف

• چاپ افست:
  • در چاپ افست که برای چاپ‌های تیراژ بالا و حرفه‌ای استفاده می‌شود، معمولاً از DPI 150 تا 200 استفاده می‌شود. این مقدار برای تولید چاپ‌هایی با کیفیت قابل قبول برای تیراژ بالا مناسب است.
• چاپ دیجیتال:
  • برای چاپ‌های دیجیتال، DPI 300 یا بالاتر برای به دست آوردن کیفیت عالی توصیه می‌شود. در این چاپ‌ها، معمولاً از DPI بالاتر برای بازتولید دقیق رنگ‌ها و جزئیات استفاده می‌شود.

انواع دی‌پی‌آی (DPI) در چاپ

بیایید چند استاندارد و دستورالعمل استفاده از دی‌پی‌آی در خدمات چاپ را مرور کنیم:

۱. تصاویر با رزولوشن پایین (72 DPI)

تصاویر با ۱۵۰ DPI و کمتر، برای چاپ با کیفیت پایین در نظر گرفته می‌شوند. تصاویر با وضوح پایین پس از چاپ، تار بوده و پیکسل پیکسل نشان داده می‌شوند. برای اهداف تجاری، تصاویر با وضوح پایین برای اسکن اسناد متنی و ذخیره فایل‌ها به‌صورت دیجیتالی مناسب هستند.

ارتباطات داخلی (رَد و بَدل کردن فایل دیجیتالی یا ذخیره اطلاعات در کامپیوتر) را می‌توان با وضوح پایین تولید کرد؛ اما هر چیزی که به یک مدل فیزیکی تبدیل شود (چاپ یک محصول)، باید بالاتر از ۱۵۰ DPI  باشد.

۲. تصاویر با رزولوشن متوسط (150 DPI)

تصاویر با وضوح متوسط، بین ۲۰۰ تا ۳۰۰ DPI هستند. استاندارد صنعت چاپ برای عکس‌ها و تصویر با کیفیت مطلوب معمولاً ۳۰۰ DPI است. برای چاپ کتاب، چاپ مجله، چاپ کاتالوگ و چاپ بروشور به ۳۰۰ DPI نیاز است. اگر به کیفیت و رزولوشن کمتر توجه شود، ممکن است بتوان با کیفیت ۲۵۰ DPI نیز کنار آمد. یک قانون کلی می‌گوید: «در صورت تردید در مورد انتخاب دی‌پی‌آی مناسب، دی‌پی‌آی بالاتر را انتخاب کنید».

۳. تصاویر با رزولوشن بالا (300 DPI)

بیشتر افراد ۶۰۰ DPI و بالاتر را نشانه تصویری یا اثر چاپی با وضوح بالا می‌دانند. تصاویر با وضوح بالا، برای ذخیره‌سازی به حافظه بیشتری احتیاج داشته و فرآیند چاپ و اسکن طولانی‌تری دارند. بسیاری از چاپگرهای شرکتی نمی‌توانند تصاویر با کیفیت و با وضوح بالا را تولید کنند. خدمات چاپ حرفه‌ای در چاپخانه اغلب بهترین راه‌حل برای تصاویر با وضوح بالا هستند.

مثال: یک عکس 8×10 اینچی با رزولوشن 300 نقطه در اینچ دارای رزولوشن 2400 در 3000 پیکسل است که برای چاپ‌های باکیفیت با جزئیات واضح حتی در صورت بزرگ‌شدن بسیار زیاد، کافی خواهد بود.

البته در نظر داشته باشید که تنظیمات با وضوح بسیار بالا معمولا فقط در صورتی ضروری هستند که قصد دارید عکس‌های خود را به میزان قابل توجهی بزرگ کنید یا به چاپ‌های بسیار دقیق مانند پوسترها یا بیلبوردهای با فرمت بزرگ نیاز دارید.

یک عکس 8×10 اینچی با وضوح 600DPI  دارای 4800 در 6000 پیکسل است. در این حالت حتی زمانی که چندین بار بیشتر از اندازه اصلی خود بزرگ شده باشد، بدون از دست دادن جزئیات یا وضوح، چاپ‌های فوق‌العاده واضحی را تولید می‌کند.  کافی است تا به کارشناسان شبکه چاپ سفارش و نوع کاربرد محصول خود را اطلاع دهید تا بهتر از آنچه را که مدنظر دارید، برای شما به ارمغان آورد.

توجه: اگر محصولی چاپی به صورتی طراحی می‌شود که قرار است مانند کاتالوگ در دست افراد دیده شود، دی‌پی‌آی باید بالا باشد. اگر طرح از راه دور نمایش داده شود (پوسترها و بیلبوردهای خیابانی) بهتر است از DPI پایین‌تر استفاده شود.

هرچه ناظر دورتر باشد، وضوح پایین‌تر نیاز است؛ اما به یاد داشته باشید، وقتی صحبت از دی‌پی‌آی می‌شود، بیشتر بهتر از کمتر است. پس بهتر است درحالی‌که فاصله بیننده را نیز در نظر می‌گیرید، به وضوح بالاتر متمایل شوید.

انتخاب دی‌پی‌آی (DPI) مناسب

هنگام انتخاب DPI مناسب برای یک پروژه، مهم است که دستگاه یا چاپگر خروجی خود را در نظر بگیرید. چاپگرها و دستگاه‌های مختلف به رزولوشن‌های متفاوتی نیاز دارند تا تصاویری با کیفیت تولید کنند. به‌عنوان مثال اگر در حال چاپ عکس روی یک چاپگر جوهرافشان هستید، به وضوح بالاتری نسبت به چاپگر لیزری نیاز دارید. درک الزامات دستگاه خروجی یا چاپگر شما می تواند به اطمینان حاصل شود که تصاویر شما هنگام چاپ بهترین ظاهر را دارند.

مهم است که قبل از انتخاب رزولوشن DPI، الزامات فرمت فایل پروژه خود را درک کنید. فرمت‌های مختلف فایل برای اندازه و وضوح تصویر نیازهای متفاوتی دارند. به‌عنوان مثال برخی از پروژه‌های مبتنی‌بر وب، ممکن است به وضوح کمتری نیاز داشته باشند، درحالی‌که پروژه‌های چاپی ممکن است به وضوح بالاتر نیاز داشته باشند.

دانستن نوع فرمت فایلی که نیاز دارید، می تواند به تعیین این‌که کدام رزولوشن DPI برای نیازهای پروژه شما مناسب است کمک کند.

در نهایت هنگام انتخاب رزولوشن DPI برای یک پروژه، دانستن مخاطبان هدف شما ضروری است. اگر برای مخاطبان مسن‌تر با فناوری‌های کمتر پیشرفته‌تر مانند گوشی‌های هوشمند یا تبلت‌ها محتوا تولید می‌کنید، استفاده از رزولوشن‌های پایین‌تر ممکن است مناسب‌تر از استفاده از موارد بالاتر باشد، چراکه این دستگاه‌ها نمی‌توانند تصاویر با وضوح بالا را بدون کاهش کیفیت یا سرعت بارگذاری به‌خوبی نمایش دهند.

از سوی دیگر، اگر مخاطبان جوان‌تری را با دسترسی به سرعت اینترنت سریع‌تر و فناوری بهتر هدف قرار می‌دهید، استفاده از کیفیت‌های بالاتر برای ارائه تصاویر واضح‌تری که از وب‌سایت‌ها و برنامه‌های مدرن انتظار دارند، سودمندتر خواهد بود.

هر تصویر چاپی از میلیون‌ها نقطه کوچک جوهری تشکیل شده است. با تنظیم DPI شما در واقع برای پرینتر خود تعیین می‌کنید که در هر اینچ مربع از تصویر، چند نقطه جوهری بگذارد. درک درست DPI از آنجا اهمیت دارد که دو عامل بسیار مهم را در چاپ کنترل می‌کند:

1. کیفیت چاپ: به عبارت ساده، هر چه DPI بالاتر باشد کیفیت چاپ هم بالاتر است. اکثر پرینترهای خوب خانگی می‌توانند تصاویری با حداکثر 300dpi  تحویل‌تان بدهند. اما برای پرینترهای حرفه‌ای‌تر این مقدار بالاتر است.
2. ابعاد چاپ: هر پیکسل در یک تصویر دیجیتالی معادل یک نقطه در تصویر چاپی است. بنابراین اگر شما تصویری به عرض 1800 پیکسل را با 300dpi  چاپ کنید، تصویر چاپی شما عرضی معادل شش اینچ خواهد داشت. با چاپ همین عکس در 180 dpi، عرض آن به ده اینچ می‌رسد.

تغییر دی‌پی‌آی (DPI) تصویر

فتوشاپ یکی از قدرتمندترین نرم‌افزارهای ویرایش تصویر است که به صورت گسترده در سراسر جهان مورد استفاده قرار می‌گیرد. شکی نیست که این برنامه قابلیت‌های مرتبط با تغییر DPI عکس را هم در اختیار کاربران خود می‌گذارد. نحوه انجام این کار در ادامه توضیح داده شده است.

1. نرم‌افزار فتوشاپ را اجرا کرده و سپس فایل تصویر مورد نظر را درون آن باز نمایید.
2. در نوار بالایی برنامه، روی گزینه Image کلیک کنید و سپس از منوی باز شده، گزینه Image Size را انتخاب نمایید.
3. اگر قصد دارید اندازه یا رزولوشن (تعداد پیکسل‌ها) تصویر را تغییر دهید، تیک گزینه Resample را مانند تصویر پایین بزنید؛ اما در صورتی که نمی‌خواهید تعداد پیکسل‌های تصویر دستخوش تغییرات شود، تیک گزینه گفته شده را بردارید.
4. حالا باید مقدار DPI مورد نظر خود را در کادر قرار گرفته مقابل عبارت Resolution وارد نمایید.
5. پس از اعمال تغییرات گفته شده، روی گزینه OK کلیک نمایید تا ذخیره شوند.

در مورد چاپ و نشر کتاب بیشتر بدانید…

صفحه اصلی وب‌سایت انتشارات کتیبه نوین