کتاب‌ها دارای فصل‌های مجزا از هم هستند که ما باید آن‌ها را در ورد به اصطلاح فصل‌بندی کنیم. در حالت پیش‌فرض ورد، تمامی متن‌ها بصورت متناوب و پشت سرهم قرار می‌گیرند
در این صفحه، ما شما را با ابزار break یا فصل‌بندی که یکی از مهارت‌های مهم در صفحه‌آرایی و تنظیمات حرفه‌ای صفحات در نرم‌افزار ورد است، آشنا می‌کنیم تا بتوانید در کتاب‌هایی با تعداد صفحات بالا همچون کتاب‌های علمی، ادبی و … که نیاز است فصل‌های مختلف کتاب با عناوین و فصل‌های مختلف از هم جدا شوند، مطالعه و تفکیک آن به‌راحتی صورت بگیرد.
فصل‌بندی (break) چیست؟
فصل‌بندی کتاب یکی از مهم‌ترین مراحل در نگارش و تنظیم ساختار کتاب است که به خواننده کمک می‌کند محتوای کتاب را به صورت منظم و تدریجی دنبال کند. هر فصل باید بخشی از ایده‌ها، اطلاعات یا داستان کتاب را به شکلی مجزا و منسجم ارائه دهد. برای انجام فصل‌بندی مناسب، نیاز است به اصول و نکاتی توجه کنید که به شما کمک می‌کند کتاب خود را به‌گونه‌ای ساختاربندی کنید که هم برای خواننده جذاب باشد و هم هدف و پیام کتاب به درستی منتقل شود.
اصول فصل‌بندی کتاب
1. شناسایی بخش‌های اصلی کتاب
قبل از هر چیز، باید مشخص کنید که چه بخش‌هایی از کتاب شما محتوای اصلی را تشکیل می‌دهند. این بخش‌ها به عنوان پایه برای تقسیم‌بندی کتاب به فصل‌ها استفاده می‌شوند. ممکن است این بخش‌ها بر اساس:
- موضوعات مختلف: اگر کتاب شما علمی یا تحقیقی است، هر فصل می‌تواند به یک موضوع یا بخش خاص از تحقیق پرداخته شود.
- مراحل زمانی یا روایی: اگر کتاب داستانی یا تاریخی است، فصل‌ها می‌توانند به ترتیب زمان وقوع حوادث یا به ترتیب پیشرفت داستان سازمان‌دهی شوند.
- تحلیل و بررسی بخش‌های مختلف: در کتاب‌های پژوهشی، فصل‌بندی بر اساس تحلیل بخش‌های مختلف تحقیق و نتیجه‌گیری از آن‌ها می‌تواند صورت گیرد.
2. ساختار فصل‌ها
هر فصل باید شامل یک بخش مقدمه، بدنه و نتیجه‌گیری باشد. به طور معمول، ساختار فصل‌ها به این صورت تنظیم می‌شود:
- مقدمه فصل: در این بخش، خلاصه‌ای از موضوع یا هدف فصل ارائه می‌شود تا خواننده بداند چه چیزی را در این بخش مطالعه خواهد کرد.
- بدنه فصل: این قسمت اصلی‌ترین بخش فصل است که به توضیح، تحلیل و تشریح موضوعات پرداخته می‌شود.
- نتیجه‌گیری: هر فصل باید به نوعی جمع‌بندی شود که به خواننده کمک کند تا مطالبی که در این فصل یاد گرفته است را مرور و درک کند.
3. انتقال مناسب بین فصل‌ها
یکی از نکات مهم در فصل‌بندی کتاب، توجه به انتقال مناسب بین فصل‌ها است. هر فصل باید به طور طبیعی به فصل بعدی متصل شود تا خواننده احساس پیوستگی و تداوم در محتوا کند. این کار به درک بهتر و تجربه خواندن لذت‌بخش‌تر کمک می‌کند. می‌توانید با طرح یک سوال یا اشاره به موضوعی که در فصل بعدی بررسی خواهد شد، انتقال را تسهیل کنید.
4. تعداد و طول فصل‌ها
- تعداد فصل‌ها: تعداد فصل‌های کتاب بسته به موضوع و حجم مطالب متفاوت است. کتاب‌های غیرداستانی معمولاً بین 8 تا 12 فصل دارند، در حالی که کتاب‌های داستانی یا تاریخی می‌توانند تعداد بیشتری فصل داشته باشند.
- طول فصل‌ها: فصل‌ها باید طول مناسبی داشته باشند تا خواننده بتواند هر فصل را به راحتی مطالعه کند. فصل‌های خیلی طولانی ممکن است باعث خستگی خواننده شوند، در حالی که فصل‌های خیلی کوتاه ممکن است به نظر برسد که مطلب کافی ندارند.
5. نام‌گذاری فصل‌ها
نام هر فصل باید به وضوح محتوای آن را منعکس کند. نام‌گذاری فصل‌ها باید جذاب و توصیفی باشد تا خواننده بتواند با نگاهی به فهرست مطالب، درک کند که هر فصل چه چیزی را پوشش می‌دهد. اگر کتاب شما داستانی است، می‌توانید از نام‌های خلاقانه استفاده کنید که به موضوع داستان اشاره دارد.
6. تنوع در فصل‌ها
اگر کتاب شما طولانی است، می‌توانید از تنوع در ساختار فصل‌ها استفاده کنید تا خواننده احساس تکرار و یکنواختی نکند. مثلاً می‌توانید فصل‌هایی را به توضیح مفاهیم نظری اختصاص دهید و در فصل‌های دیگر مثال‌ها و موارد عملی یا داستان‌های مرتبط را بیان کنید.
7. تقسیم هر فصل به زیرفصل‌ها
برای سازمان‌دهی بهتر و ساده‌تر کردن مطالعه، می‌توانید هر فصل را به زیرفصل‌های کوچکتر تقسیم کنید. این زیرفصل‌ها به شما کمک می‌کنند تا مطالب را به بخش‌های کوچکتر و قابل مدیریت‌تر تقسیم کنید و خواننده بتواند راحت‌تر مطالب را دنبال کند.
8. استفاده از مقدمه و نتیجه‌گیری کلی
- مقدمه کتاب: قبل از فصل‌بندی اصلی کتاب، باید یک مقدمه کلی برای کتاب نوشته شود که به خواننده توضیح می‌دهد که موضوع کتاب چیست و چرا این موضوع اهمیت دارد.
- نتیجه‌گیری: در پایان کتاب، یک فصل یا بخشی برای نتیجه‌گیری کلی از مطالب ارائه شده در فصل‌های مختلف در نظر بگیرید. این بخش می‌تواند جمع‌بندی نهایی، توصیه‌ها یا نتایج حاصل از تحقیق یا داستان شما باشد.
9. پیوست‌ها و منابع
اگر کتاب شما حاوی مطالب تخصصی یا پژوهشی است، می‌توانید در پایان فصل‌بندی اصلی، بخش پیوست‌ها یا منابع را اضافه کنید که شامل توضیحات تکمیلی، جداول، نمودارها یا منابع علمی است که در کتاب استفاده شده‌اند.
کاربرد فصل‌بندی (break) در ورد
- ایجاد شماره صفحات مختلف در ورد
- تغییر سایز و یا تغییر جهت کاغذ در طول فایل
- ایجاد سربرگ‌های مختلف در یک فایل
- ایجاد کادرهای متفاوت در فایل
آموزش فصل‌بندی (break) در ورد
الف) آموزش فصل‌بندی بصورت دستی
1. در ابتدا یا انتهای صفحه مورد نظر کلیک کنید سپس بر روی سربرگ Layout کلیک کرده و از قسمت break گزینه next page را انتخاب کنید.
- Next Page: از این طریق فصل جدیدی در ابتدای صفحه بعد ایجاد می‌شود.
- Continues: از این طریق فصل جدیدی در همین صفحه ایجاد می‌شود.
- Odd Page & Even Page: از این طریق فصل جدیدی در ابتدای صفحات زوج یا فرد ایجاد می‌شود.
2. کل ورد ما در ابتدا یک فصل است و با انتخاب Next Page از قسمت Section Breaks، فصل جدید از صفحه بعد شروع می‌شود و فایل ورد ما به دو فصل یا Section تقسیم می‌شود.
3. برای مشاهده بهتر فصل ایجاد شده می‌توانید از سربرگ View، فصل Views گزینه Draft را انتخاب کنیم تا Section Break ایجاد شده در فایل ورد را ببینیم.
یا با ورود به قسمت Header یا دابل کلیک در قسمت بالای صفحه (سرصفحه) نیز می‌توان فصل ایجاد شده را مشاهده کرد.
ب) آموزش فصل‌بندی بصورت اتوماتیک
بهترین حالت برای فصل‌بندی استفاده از این تنظیمات در استایل‌ها است. به عنوان مثال زمانی که این تنظیمات را برای استایل سرفصل‌ها اعمال کنیم، می‌توانیم سرفصل‌ها را بطور خودکار در یک صفحه‌ی مجزا قرار دهیم. برای این کار ابتدا روی متن انتخابی کلیک کرده و مطابق تصویر، روی استایل موردنظر کلیک راست کرده و گزینه‌ی Modify را انتخاب کنید. دقت داشته باشید ما در اینجا از استایل مورد نظر برای عنوان فصل استفاده کردیم.
بعد از کلیک بر روی Modify، پنجره‌ی Modify Style برای شما باز می‌شود که شما با کلیک بر روی تب Format، پنجره‌ی آبشاری باز می‌شود که شما باید گزینه Paragrap را انتخاب کنید.
بعد از انتخاب Paragrap، مطابق تصویر پنجره‌ای برای شما باز می‌شود که شما باید تیک گزینه‌ی page break before را بزنید و روی دکمه‌ی ok کلیک کنید.
بعد از انجام تمامی این مراحل فصل شما بصورت اتوماتیک و خودکار در صفحه جدید قرار می‌گیرد.
نکته 1: جهت آموزش صفحه‌آرایی کتاب در ورد کلیک کنید.
نکته 2: جهت آموزش صفحه‌آرایی کتاب در ورد کلیک کنید.