همخوانی رنگ‌ها در طراحی و چاپ یکی از مهم‌ترین عوامل برای ایجاد یک طرح موفق و جذاب است. استفاده هماهنگ از رنگ‌ها می‌تواند بر زیبایی بصری، تأثیرگذاری پیام و ارتباط عاطفی مخاطب با طرح تأثیر بگذارد. همچنین، در فرآیند چاپ، همخوانی صحیح رنگ‌ها به تضمین کیفیت نهایی و دقیق بودن رنگ‌ها در خروجی چاپی کمک می‌کند.

بهترین ترکیب رنگ در فتوشاپ، ایلوستریتور، ایندیزاین و سایر نرم‌افزارها زمانی به وجود می‌آید که ذهن طراح پر از ایده باشد و به کمک این نرم‌افزارها به مرحله اجرا برساند.

رنگ‌ها با افراد حرف می‌زنند و بدون شک  احساسات ما را تحت تأثیر قرار می‌دهند.

بهترین ترکیب رنگ وقتی پدیدار می‌شود که طراح روان‌شناسی رنگ را بداند. علاوه بر دانستن تأثیرات رنگ بر احساسات افراد و سلایق مختلف، در کنار آن پیشینه‌ی فرهنگی، نوع محصول و… را نیز باید در نظر بگیرد تا بتواند بهترین را خلق کند.

زمانی که با نرم‌افزار فتوشاپ به مرحله انتخاب رنگ می‌رسید حتی اگر مبتدی باشید خیلی سریع متوجه می‌شوید که یک رنگ کافی نیست باید چند رنگ را با یکدیگر ترکیب کنید تا بتوانید محصولی خاص تحویل کارفرما دهید.

چگونه بهترین ترکیب رنگ‌ها را داشته باشیم؟

• علاوه بر اینکه نیاز است طراح، روانشناسی رنگ بداند مستلزم است معنی رنگ‌ها را در کشورهای دیگر نیز بداند. مثلاً رنگ سفید در کشور ژاپن، کره نماد عزا است اما در کشور ما نماد پاکی است.
• باید بدانید بهترین ترکیب رنگ در فتوشاپ برای طراحی هر محصولی به اندازه لوگوی تجاری یک برند اهمیت دارد. اگر حساسیت کار را درک کنید در ترکیبات رنگ موفق‌تر می‌شوید زیرا توقع خود را از خروجی کار بالا می‌برید.
• اینکه محصولی که می‌خواهید طراحی و ترکیب رنگ آن را کامل کنید مضمون آن چیست و قرار است چه چیزی را به مخاطبش القا کند به شما کمک می‌کند تا در ترکیب رنگ‌ها بهتر عمل کنید و انتخاب درست‌تری داشته باشید.
• Color wheel یک روش کاملاً مؤثر برای شناخت بهتر رنگ‌های هماهنگ است. این ابزار به شما کمک می‌کند بهترین ترکیب رنگ در فتوشاپ را تشخیص دهید و اگر نیاز است تغییرات را انجام دهید این ابزار برای شما الهام‌بخش است. ثبات رنگ‌های انتخابی شما را تضمین می‌کند و یکی از مهم‌ترین ابزار طراحان گرافیک است.

همخوانی رنگ‌ها

قبل از اینکه شروع به کار کنید اگر فردی مبتدی هستید و اطلاعات کافی از رنگ‌ها ندارید باید به این مورد که کدام رنگ‌ها بهتر با هم ترکیب می‌شوند را بدانید. دانستن اینکه بهترین ترکیب رنگ در فتوشاپ کدام‌ها هستند یک مهارت محسوب می‌شود.

اولین گام این است که به‌صورت تئوری معانی رنگ‌ها را بدانید. اگر می‌خواهید حس خاصی در مخاطب ایجاد کنید با رنگ‌ها می‌توانید به هدفتان برسید. دانستن تئوری رنگ سبب می‌شود شما در هنگام ترکیب رنگ‌ها بدانید چه گزینه‌های برای یک بروشور، عکس، لوگو، کارت ویزیت و… مناسب است.

استفاده از رنگ‌های مناسب شما را سریع‌تر به هدفتان می‌رساند. دانستن اینکه چه رنگ‌های با یکدیگر همخوانی دارند مانند یک کلید است که می‌خواهد درب بسته را باز کند. همه ما می‌دانیم سه رنگ اصلی و پایه زرد، آبی و قرمز هستند که سایر رنگ‌ها از ترکیب این سه به وجود می‌آید. یعنی رنگ‌های ثانویه با ترکیب رنگ‌های اصلی پدید می‌آیند و در ادامه تعدادی از ترکیبات رنگ‌ها که با هم همخوانی بیشتری دارند را ذکر می‌کنم.

• رنگ زرد و رنگ طوسی: طوسی یک رنگ سرد و متعادل است که نماد قدرت و امید است. معمولاً برای اکثر طرح‌های پیچیده از این رنگ استفاده می‌شود. ترکیب طوسی با زرد بیانگر خوش‌بینی و امید می‌شود این دو ترکیب معانی لحظه را بهتر نشان می‌دهند و از لحاظ بصری بسیار گیرا است.
• رنگ مرجانی زنده و رنگ آبی: رنگ مرجانی زنده در میان رنگ‌ها خاص‌تر است زیرا از دل طبیعت آمده است. این رنگ را در هنگام غروب آفتاب و یا طلوع خورشید در آسمان می‌بینید، به‌کارگیری آبی تیره در کنار رنگ مرجانی اغواکننده است. بدون شک با دیدن این ترکیب حس آرامش توأم با انرژی برای شما پدیدار می‌شود.
• رنگ بنفش و رنگ گلبهی: بنفش رنگی قوی با مفاهیم قدرت، تجمل و خلاقیت است. این رنگ در کارت‌های ویزیت و در حوزه بازاریابی بسیار موفق است، زیرا جنب و جوش در آن وجود دارد. رنگ بنفش در کنار اکثر رنگ‌ها می‌نشیند، اما بهترین ترکیب آن گلبهی است زیرا خاص و کم‌رنگ بوده و با بنفش تعادل دارد.
• رنگ زرد تیره و سبز خاکی: این دو رنگ نشان‌دهنده زندگی و رشد هستند و با ترکیب زرد و سبز طراوت را شما انتقال می‌دهید. بسیاری از برندها در طراحی لوگو از این ترکیب استفاده می‌کنند.
• رنگ سفید و رنگ سیاه: رنگ سفید صلح و سیاه قوی و مسلط است. این دو رنگ تضاد قطبی دارند، این تضاد بسیار جذاب و کنار یکدیگر می‌نشینند. ترکیب این دو برای همه‌ی امور جذاب می‌شود.

اصول همخوانی رنگ‌ها در طراحی

1. چرخه رنگ:
   • چرخه رنگ یک ابزار کاربردی برای درک ارتباط بین رنگ‌ها است. این چرخه شامل رنگ‌های اصلی (قرمز، زرد، آبی)، رنگ‌های ثانویه (سبز، نارنجی، بنفش) و رنگ‌های ترکیبی است. استفاده از چرخه رنگ می‌تواند به شناسایی رنگ‌های مکمل، متضاد و هم‌خانواده کمک کند.
   • رنگ‌های مکمل رنگ‌هایی هستند که در چرخه رنگ مقابل یکدیگر قرار دارند (مثلاً قرمز و سبز). این رنگ‌ها در کنار هم تضاد ایجاد می‌کنند و جذابیت بصری بیشتری دارند.
   • رنگ‌های هم‌خانواده یا مشابه، رنگ‌هایی هستند که در چرخه رنگ کنار هم قرار دارند (مانند آبی و سبز). این رنگ‌ها معمولاً احساس هماهنگی و آرامش ایجاد می‌کنند.
2. استفاده از تضاد و تناسب رنگ‌ها:
   • تضاد رنگ‌ها می‌تواند به برجسته‌سازی عناصر مهم در طراحی کمک کند. رنگ‌های با تضاد بالا (مانند سیاه و سفید یا قرمز و آبی) برای جلب توجه مخاطب مفید هستند.
   • از طرف دیگر، تناسب رنگ‌ها به حفظ هارمونی و هماهنگی در طرح کمک می‌کند. استفاده از رنگ‌های مشابه یا مکمل به ایجاد طرحی دلپذیر و جذاب منجر می‌شود.
3. روانشناسی رنگ‌ها:
   • رنگ‌ها می‌توانند پیام‌های احساسی مختلفی را به مخاطب منتقل کنند. به عنوان مثال:
     • قرمز: انرژی، هیجان، عشق.
     • آبی: آرامش، اعتماد، استحکام.
     • سبز: طبیعت، رشد، سلامتی.
     • زرد: شادی، خوش‌بینی، روشنایی.
   • در طراحی و چاپ، انتخاب رنگ‌ها باید با توجه به احساسی که می‌خواهید به مخاطب منتقل شود انجام گیرد.
4. پالت‌های رنگی:
   • استفاده از یک پالت رنگی مشخص در طراحی می‌تواند به ایجاد هماهنگی و یکپارچگی در طرح کمک کند. این پالت می‌تواند شامل رنگ‌های اصلی و رنگ‌های مکمل باشد که در کنار هم به خوبی کار می‌کنند.
   • ابزارهای آنلاین مانند Adobe Color یا Coolors به طراحان کمک می‌کنند تا پالت‌های رنگی مناسبی بر اساس چرخه رنگ و قواعد هارمونی پیدا کنند.

5. رنگ‌های سرد و گرم:

   • رنگ‌ها به دو دسته کلی سرد (آبی، سبز، بنفش) و گرم (قرمز، نارنجی، زرد) تقسیم می‌شوند. رنگ‌های سرد معمولاً احساس آرامش و سکون ایجاد می‌کنند، در حالی که رنگ‌های گرم انرژی و تحرک را منتقل می‌کنند.
   • تعادل بین رنگ‌های سرد و گرم می‌تواند به ایجاد یک طراحی هماهنگ کمک کند.

اصول همخوانی رنگ‌ها در چاپ

1. مد رنگی CMYK و RGB:
   • در طراحی‌های چاپی از مد رنگی CMYK (سایان، ماژنتا، زرد و مشکی) استفاده می‌شود، در حالی که در طراحی‌های دیجیتال از RGB (قرمز، سبز، آبی) استفاده می‌شود.
   • هنگام طراحی برای چاپ، باید مد رنگی به CMYK تغییر داده شود تا رنگ‌ها در هنگام چاپ به درستی نمایش داده شوند.
   • در مد RGB ممکن است رنگ‌ها روشن‌تر و زنده‌تر به نظر برسند، اما در مد CMYK این رنگ‌ها کمی مات‌تر می‌شوند. بنابراین، انتخاب رنگ‌ها باید با در نظر گرفتن این تفاوت انجام شود.
2. کالیبراسیون رنگ:
   • یکی از چالش‌های چاپ، تفاوت رنگ‌هایی است که در صفحه نمایش دیده می‌شوند با آنچه که در چاپ نهایی می‌آید. کالیبراسیون صحیح صفحه‌نمایش و دستگاه چاپ می‌تواند به کاهش این اختلافات کمک کند.
   • استفاده از پروفایل‌های رنگی ICC و تنظیمات پیش‌فرض رنگ در نرم‌افزارهای طراحی (مانند Photoshop یا Illustrator) می‌تواند به حفظ دقت رنگ‌ها کمک کند.
3. استفاده از رنگ‌های ویژه (Pantone):
   • سیستم Pantone (پنتون) یک سیستم استاندارد رنگی است که برای چاپ‌های دقیق و حرفه‌ای استفاده می‌شود. رنگ‌های پنتون در چاپ کیفیت و تطابق رنگی بیشتری را فراهم می‌کنند.
   • اگر یک پروژه به دقت رنگ بالا نیاز دارد (مثلاً لوگوی برند)، استفاده از رنگ‌های پنتون می‌تواند به حفظ یکنواختی رنگ در چاپ‌های مختلف کمک کند.

4. کیفیت کاغذ و تأثیر آن بر رنگ‌ها:

   • نوع کاغذی که برای چاپ استفاده می‌شود تأثیر زیادی بر نمایش رنگ‌ها دارد. کاغذهای براق ممکن است رنگ‌ها را زنده‌تر و درخشان‌تر نشان دهند، در حالی که کاغذهای مات رنگ‌ها را نرم‌تر و طبیعی‌تر نمایش می‌دهند.
   • انتخاب صحیح کاغذ بر اساس نوع طراحی و پیام مورد نظر بسیار مهم است.

درجه‌بندی و تنظیم رنگ در فتوشاپ

خود نرم‌افزار فتوشاپ پیشنهادهای رنگ دارد که ایده ساز برای طراحان است که عبارت است از:

Hue and Saturation

شما می‌توانید با کلیک کردن بر روی تصویر، رنگ را برای تنظیم کردن انتخاب کنید. این ابزار خیلی خلاقیت ندارد اما کمک‌کننده است برای زمانی که تردید دارید کدام رنگ را می‌خواهید تنظیم کنید. در قسمت پایین پنل اسلایدرهای محدوده رنگ انتخابی کمک می‌کند تا بهتر و دقیق‌تر رنگ مناسب را انتخاب کنید و در صورت نیاز آن را اصلاح کنید.

Selective Color

زمانی که برای کنترل درجه‌بندی رنگ اکثر لایه‌های تنظیماتی دیگر را تحت شعاع قرار می‌دهد با این ابزار می‌توانید تغییرات کلی‌تر بر روی هایلات‌ها، تن‌های میانی و سایه‌ها را ایجاد کنید. با این ابزار کنترل عمیق‌تر رنگ‌ها را می‌توانید داشته باشید. این ابزار در فتوشاپ یکی از بهترین‌ها برای طراحان وسواسی است.

Apply Image 

با این ابزار می‌توانید اعمال درجه‌بندی‌های رنگ‌ها را به‌صورت هایلات‌ها و یا سایه‌ها استفاده کنید. این ابزار از دو نمونه قبلی بهتر است زیرا در اصلاح ماسک بیشتری می‌توانید ایجاد کنید.

ترکیب رنگ‌ها در فتوشاپ

در این نرم‌افزار شما سه براش دارید که برای شما این امکان را فراهم می‌سازند تا رنگ‌ها را با یکدیگر ترکیب کنید. با براش ابزار، اسماج و میکسر بسته به اهدافی که دارید بهترین ترکیب رنگ در فتوشاپ را می‌توانید خلق کنید. برای به تحقق رسیدن این امر باید مراحل آن را گام به گام انجام دهید.

• حالت ترکیبی به شما این امکان را می‌دهد که رنگ‌های یک لایه را با لایه‌های زیر ترکیب کنید. به این صورت حالت‌های ترکیب رنگ زیادی را می‌توانید به‌وجود بیاورید. هر کدام از این ترکیبات رنگ‌های خاصی را ایجاد می‌کنند و تصویر شما متفاوت‌تر می‌شود.
• هنگامی‌که در حالت ترکیب رنگ‌ها هستید توجه کنید برخی از ترکیبات رنگ‌های اصلی عکس شما را حفظ می‌کنند و برخی دیگر در لایه بافت نشان می‌دهند.
• تصاویر را به‌عنوان لایه باز انتخاب کنید یعنی عکس اصلی و یک تصویر را در فتوشاپ باز کنید. در این صورت حالت ترکیبی به‌صورت پیش‌فرض و یا نرمال است. لایه بافت را با کلیک بر روی دکمه مورد نظر در چند رنگ متفاوت می‌توانید ببینید و کاهش شفافیت و قدرت رنگ تغییرات را می‌توانید حاصل کنید. با استفاده از ابزار براش می‌توانید ترکیب رنگ خود را با توجه به دانشی که دارید پدید بیاورید.

نکته: جهت آشنایی با روان‌شناسی رنگ کلیک کنید.

در مورد چاپ و نشر کتاب بیشتر بدانید…

صفحه اصلی وب‌سایت انتشارات کتیبه نوین