جلد شومیز (Paperback) نوعی از جلد کتاب است که با استفاده از کاغذ یا مقوای نازک و انعطاف‌پذیر تولید می‌شود. این نوع جلد برخلاف جلد سخت که از مواد محکم‌تر و ضخیم‌تر ساخته می‌شود، سبک‌تر و انعطاف‌پذیرتر است و برای کتاب‌های عمومی و مقرون‌به‌صرفه‌تر استفاده می‌شود.
جلد شومیز چیست؟
معادل انگلیسی این جلد Paperback book یا Softcover نام دارد.
این جلد از جنس مقوایی نرم و نازک بوده و صفحات یک کتاب را با چسب به یکدیگر وصل می‌کند. جلد شومیز در مقایسه با سایر جلدها (گالینگور، سخت و غیره) ارزان‌تر و حمل آن راحت‌تر است. به همین خاطر انتخاب مناسبی برای کتاب‌های جیبی محسوب می‌شود. اکثر ناشران در تلاش‌اند تا نسخه‌های ابتدایی بسیاری از کتاب‌های مدرن به‌ویژه داستان‌های تخیلی را در جلد شومیز (کاغذی) منتشر کنند و بعد از مطمئن شدن از پرفروش بودن کتاب و داشتن سوددهی بالا، جلد آن را در چاپ‌های بعدی تغییر دهند.
در گذشته جلد گالینگور نسبت به سایر جلدها بیشتر کاربرد داشته است. اما در حال حاضر کاربرد جلد شومیز بیشتر بوده و در مقایسه با سایر مدل‌ها، کاربرد بیش‌تری در صنعت چاپ دارد.
جلد شومیز، یکی از انواع جلدهای کتاب است و جنس آن از نوعی کاغذی ضخیم میباشد. همین‌طور صفحات کتاب را به‌جای بخیه زن، با چسب به یکدیگر متصل می‌کند. برای جلد کردن یک کتاب با هزینه‌ای پایین، بهتر است از نوع شومیز استفاده کنید. این نوع جلد به‌خاطر مقرون‌به‌صرفه و سبک‌تر بودن، بیشتر برای کتاب‌های درسی، دانشگاهی و همین‌طور کتاب‌های کودک استفاده می‌شود.
کتاب‌هایی که با جلد شومیز پوشانده شده‌اند؛ در اثر گذشت زمان، دچار آسیب‌دیدگی یا چروک می‌شوند. جلد شومیز با کاهش دادن وزن کتاب، حمل آن را برای خوانندگان راحت‌تر می‌کند و این یکی از مزایای این نوع جلد است. طی دهه‌های ۱۸۳۰ و ۴۰، ناشران نسخه‌های ارزان کتاب‌ها را با جلد شومیز منتشر کردند. جلد شومیز به دلیل کوچک‌تر، سبک‌تر و ارزان‌تر بودن نسبت به سایر جلدهای کتاب، محبوب‌تر است.
جنس این جلد، مقوایی نرم و نازک (250 گرمی یا 300 گرمی) بوده که توسط یک سلفون (مات یا براق) پوشانده شده است.
معمولاً از این جلد کتاب زمانی استفاده می‌شود که نویسنده یا ناشر قصد دارد قیمت تمام‌شده چاپ را پایین بیاورد و باقیمت مناسب به دست مصرف‌کننده برسد.
این جلد معمولاً وزن سبکی دارد و برای کتاب‌های داستانی، کتاب‌های کودک، کتاب‌های دانشگاهی و درسی و … مورداستفاده قرار می‌گیرد.
تاریخچه پیدایش جلدهای شومیز
پیشینه پیدایش جلد شومیز به جنگ جهانی دوم بر می‌گردد که در آن زمان با آتش زدن کتاب‌ها توسط نازی‌ها، متفقین کتاب‌هایی را برای مطالعه در اختیار سربازان خود قرار می‌دادند. برای حمل ساده این کتاب‌ها از جلدهای کاغذی استفاده می‌شد. جلد شومیز نیز نخستین بار توسط آمریکایی‌ها ابداع شده و در سال‌های بعد از جنگ نیز توسط انتشارات مشهور آمریکایی از آن استفاده می‌شد.
انجمن کتابخانه‌های آمریکا در زمان جنگ، دست به تهیه تعداد زیادی کتاب ارزان‌قیمت با جلد کاغذی زد و آن‌ها را بین سربازان متفقین پخش کرد. کتاب‌هایی که یکی از اصلی‌ترین خصوصیت آن‌ها، سبک بودن و داشتن جلد کاغذی بود و همین امر حمل و نقل آن‌ها را برای سربازان بسیار راحت کرده بود.
پس از پایان جنگ جهانی نیز انتشارات مشهوری مثل پنگوئن انتشار کتاب‌های خود را با این نوع جلد ادامه داد که با استقبال وسیعی از کتاب‌خوانان روبرو شد. پس از گذشت سال‌ها، کتاب‌هایی با جلد شومیز یا همان جلد کاغذی به تجارتی پرسود در صنعت چاپ تبدیل شد و طرفداران فراوانی پیدا کرد.
خاک خوب اثر پرل باک، نخستین کتابی بود که با جلد شومیز انتشار یافت و مربوط به سال ۱۹۳۸ میلادی است. همین‌طور اولین کتاب جلد شومیز در دنیای انگلیسی زبان، در ژوئن ۱۸۶۰ چاپ شد.
ویژگی‌های جلد شومیز
- سبک و قابل حمل: به دلیل سبک بودن، این نوع کتاب‌ها به راحتی قابل حمل هستند و به‌ویژه برای کتاب‌های سفری و خواندن در حرکت مناسب‌اند.
- هزینه تولید کمتر: جلد شومیز به دلیل استفاده از مواد نازک‌تر و سبک‌تر هزینه تولید کمتری دارد، به همین دلیل قیمت نهایی این نوع کتاب‌ها اغلب کمتر از کتاب‌های با جلد سخت است.
- انعطاف‌پذیری: جلد شومیز نرم و انعطاف‌پذیر است که به راحتی خم می‌شود، اما در مقایسه با جلد سخت از استحکام کمتری برخوردار است.
- مناسب برای چاپ انبوه: بسیاری از رمان‌ها، کتاب‌های درسی، و کتاب‌های عمومی به دلیل هزینه پایین تولید، به صورت شومیز چاپ می‌شوند.
کاربردهای جلد شومیز
- رمان‌های عمومی: بیشتر رمان‌های معمولی و داستان‌های پرفروش پس از چاپ اولیه با جلد سخت، به صورت جلد شومیز نیز منتشر می‌شوند تا دسترسی به آن‌ها آسان‌تر و قیمت مناسب‌تری داشته باشند.
- کتاب‌های درسی و آموزشی: بسیاری از کتاب‌های درسی و آموزشی که نیاز به تجدید چاپ مکرر دارند، به صورت جلد شومیز چاپ می‌شوند تا دانش‌آموزان و دانشجویان بتوانند به‌طور گسترده‌تری به آن‌ها دسترسی داشته باشند.
- کتاب‌های کم‌حجم و سبک: کتاب‌هایی که حجم کمتری دارند یا برای مخاطبان گسترده‌تری نوشته شده‌اند، معمولاً به صورت شومیز چاپ می‌شوند تا از نظر اقتصادی به‌صرفه باشند.
- مجلات و نشریات: بسیاری از مجلات و نشریات با جلد شومیز منتشر می‌شوند، زیرا به چاپ سریع و توزیع گسترده نیاز دارند.
نحوه انتخاب جلد کتاب (جلد نرم یا جلد سخت)
کتاب‌ها انواع و اقسام مختلف جلدها را دارند که شامل جلد شومیز یا کاغذی، جلد گالینگور یا سخت و.. است. باید بتوانید یک انتخاب هوشمندانه برای چاپ کتاب داشته باشید.
اگر به دنبال چاپ کتاب یا خرید کتاب هستید؛ بهتر است قبل از اقدام، به عواملی مثل بودجه، نوع کاربری، هدف از چاپ یا خرید کتاب و… توجه ویژه‌ای داشته باشید. زیرا با توجه به این موارد می‌توانید تصمیم بگیرید که کدام نوع جلد مناسب شما است.
اگر اقتصادی و به‌صرفه بودن برای شما در اولویت قرار دارد؛ جلد شومیز یا جلد نرم مناسب بوده و اگر ماندگاری بالا برای شما اهمیت دارد؛ جلد سخت را انتخاب کنید. برای چاپ هر یک از این مدل‌ها می‌توانید با مشاورین انتشارات کتیبه نوین در ارتباط باشید و سؤالات خود را از طریق بخش نظرات با ما در میان بگذارید.
مزایا و معایب جلد شومیز
جلد شومیز مزایا و معایبی نیز دارد که در زیر به آن اشاره می‌کنیم:
مزایا جلد کتاب شومیز
- سبک و نرم
- به راحتی قابل حمل است
- قیمت پایین و مقرون‌به‌صرفه
- امکان دریافت شکل‌های فانتزی (مانند: لبه‌گرد و…)
معایب جلد کتاب شومیز
- مستعد پارگی و چین‌وچروک
- مقاومت کم در برابر رطوبت و آب
تفاوت جلد شومیز با جلد گالینگور
همان‌طور که در بالا ذکر کردیم جلد شومیز یکی از انواع جلد است که به جلد نرم نیز شناخته می‌شود؛ طرف مقابل این نوع جلد، جلد سخت و گالینگور است.
همان‌طور که از نام این دو جلد پیداست اولین تفاوت در نوع کاغذ مورد استفاده در آن‌ها است.
جلد سخت و گالینگور از مقوای با گرماژ بالا تولید می‌گردد برعکس جلد نرم که برای تولید آن از مقوای با گرماژ پایین استفاده خواهد شد.
تفاوت دیگر آن‌ها در نحوه صحافی و ته دوزی‌شان است؛ در جلد نرم از دوخت استفاده نمی‌شود و برای متصل کردن کتاب‌ها از چسب گرم یا سرد استفاده می‌کنند. درنتیجه ماندگاری و استحکام کتاب‌های جلد شومیز کمتر از جلد سخت و گالینگور است.
برخلاف جلد نرم که ارزان و به‌صرفه است، استفاده از جلد سخت پرهزینه بوده و از نظر چاپ و قیمت نهایی به‌صرفه نخواهد بود.
نکته دیگر این‌که عموماً جلد سخت و گالینگور یک رویه یا به‌اصطلاح ژاکت با جنس چرم، مخمل، پارچه طرح‌دار و غیره دارد.
نکته: جهت آشنایی با انواع جلد کتاب کلیک کنید.