اطلاعات مندرج در صفحه فیپا

• سرشناسه: در قسمت سرشناسه نام نویسنده اصلی کتاب همراه با سال تولد ایشان می‌آید.
• عنوان و نام پدیدآور: در این قسمت نام کتاب و نام تمامی نویسندگان نوشته می‌شود.
• مشخصات نشر: در این قسمت آدرس انتشارات کتاب، نام انتشارات کتاب و سال چاپ کتاب می‌آید.
• مشخصات ظاهری: شامل تعداد صفحات کتاب و در صورت وجود جدول، تصویر، نمودار می‌باشد.
• شابک یا (ISBN): شماره شابک یا (ISBN) کتاب در این قسمت درج می‌گردد.
• موضوع: موضوع کتاب و کلمات کلیدی کتب را شامل می‌شود.
• شناسه افزوده: درصورتی‌که کتاب بیش از یک نویسنده داشته باشد نام بقیه نویسندگان به‌صورت جداگانه در شناسه افزوده نوشته می‌شود.
• رده‌بندی کنگره، رده‌بندی دیویی و شماره کتاب‌شناسی ملی: این مشخصات مربوط به کدهای ثبت کتاب در کتابخانه ملی و مرکز فیپا می‌باشد.

1. سرشناسه

سرشناسه در صفحه فیپا به بخشی اطلاق می‌شود که برای شناسایی و فهرست‌نویسی صحیح و دقیق یک کتاب یا اثر علمی در سیستم‌های مختلف فهرست‌نویسی کتابخانه‌ای استفاده می‌شود. سرشناسه به‌طور کلی به نام و اطلاعات شناسایی نویسنده، مترجم، مؤلف گروهی، ناشر، یا حتی عنوان کتاب اشاره دارد و هدف آن است که اثر را از سایر آثار مشابه متمایز کرده و امکان جستجو و ارجاع دقیق به آن را فراهم کند.

سرشناسه معمولاً در بخش‌های مختلف صفحه فیپا بسته به نوع اثر متفاوت است. به‌عنوان‌مثال، اگر کتاب دارای نویسنده واحد باشد، سرشناسه شامل نام کامل نویسنده است، اما اگر کتاب چند نویسنده یا مؤلف داشته باشد، سرشناسه می‌تواند شامل نام تمام نویسندگان باشد.

2. عنوان کتاب

عنوان به نام اصلی و کامل کتاب اطلاق می‌شود که برای شناسایی و ارجاع به آن استفاده می‌شود. عنوان کتاب می‌تواند شامل موارد زیر باشد:

• عنوان اصلی: عنوان اصلی که به‌طور دقیق محتوای کتاب را توصیف می‌کند.
• عنوان فرعی: در صورتی که کتاب دارای عنوان فرعی باشد (که معمولاً به توضیح یا تفصیل بیشتری درباره محتوای کتاب می‌پردازد)، این عنوان در کنار عنوان اصلی قرار می‌گیرد.

3. نام پدیدآور (نویسنده، مترجم یا مؤلف)

نام پدیدآور به شخص یا اشخاصی اطلاق می‌شود که اثر را ایجاد کرده‌اند. این افراد می‌توانند شامل نویسندگان، مترجمان، مؤلفان گروهی یا حتی ناشران باشند. بسته به نوع اثر، نام پدیدآور می‌تواند یک یا چند نفر باشد. معمولاً در صفحه فیپا، نام پدیدآور به‌طور کامل و دقیق ذکر می‌شود.

در این بخش می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• نویسنده (پدیدآور): اگر کتاب توسط یک نویسنده تألیف شده باشد، نام نویسنده در این قسمت ذکر می‌شود.
• مترجم: در صورتی که کتاب ترجمه شده باشد، نام مترجم در این بخش ذکر می‌شود.
• مؤلفان گروهی: اگر کتاب توسط چند نفر نوشته شده باشد، معمولاً نام تمامی نویسندگان به ترتیب آورده می‌شود.
• ناشر (در موارد خاص): در برخی موارد، به‌ویژه اگر اثر توسط یک ناشر خاص منتشر شده باشد که به عنوان مؤلف یا پدیدآورنده شناخته شود (مثل مجموعه آثار یک ناشر خاص)، نام ناشر به‌عنوان پدیدآور ذکر می‌شود.

4. مشخصات نشر

مشخصات نشر در صفحه فیپا به اطلاعاتی اشاره دارد که به شناسایی دقیق ناشر و مشخصات مرتبط با انتشار کتاب کمک می‌کند. این بخش برای فهرست‌نویسی صحیح کتاب و ارجاع به ناشر اصلی کتاب ضروری است. مشخصات نشر معمولاً شامل اطلاعات زیر است:

• نام ناشر

این بخش شامل نام کامل ناشر کتاب است که کتاب را منتشر کرده است. ممکن است در برخی موارد، ناشر به‌صورت فردی یا گروهی (در صورت وجود یک مؤسسه یا انتشارات خاص) ذکر شود.

• محل نشر (شهر و کشور)

در این قسمت، محل دقیق نشر کتاب (شهر و کشور) ذکر می‌شود. این اطلاعات معمولاً به‌ویژه برای کتاب‌های بین‌المللی یا ترجمه‌شده اهمیت دارد تا شفافیت بیشتری درباره‌ محل انتشار کتاب فراهم شود.

• سال نشر

سالی که کتاب منتشر شده است در این بخش درج می‌شود. این تاریخ به‌ویژه برای شناسایی نسخه‌های مختلف کتاب و تعیین ترتیب انتشار آن‌ها اهمیت دارد.

5. مشخصات ظاهری

مشخصات ظاهری در صفحه فیپا به اطلاعاتی اشاره دارد که ویژگی‌های فیزیکی و ظاهری کتاب را توصیف می‌کنند. این بخش به‌ویژه برای فهرست‌نویسی کتاب‌ها و شناسایی ویژگی‌های خاص کتاب در سیستم‌های کتابخانه‌ای، پایگاه‌های داده، فروشگاه‌های آنلاین و سایر منابع استفاده می‌شود. هدف از درج مشخصات ظاهری، کمک به شناسایی و تمایز کتاب‌ها از یکدیگر است.

اطلاعاتی که در بخش مشخصات ظاهری در فیپا درج می‌شود:

• تعداد صفحات
  این بخش تعداد کل صفحات کتاب را ذکر می‌کند. این عدد به شناسایی حجم و طول کتاب کمک می‌کند و برای جستجوگرها، کتابخانه‌ها و مراکز توزیع کتاب مفید است.
• نوع جلد
  در این بخش، نوع جلد کتاب (سخت، نرم، جلد گالینگور و غیره) ذکر می‌شود. نوع جلد در تعیین قیمت و ویژگی‌های فیزیکی کتاب مؤثر است و برای مخاطب مشخص می‌کند که آیا کتاب در قالب جلد سخت منتشر شده یا نرم.
• ابعاد کتاب
  ابعاد کتاب به اندازه‌های فیزیکی آن اشاره دارد و معمولاً شامل طول و عرض کتاب است. این اندازه‌ها می‌توانند به شکل سانتی‌متر یا اینچ بیان شوند.

6. شابک

شابک (ISBN) یا International Standard Book Number، یک شناسه منحصر به فرد ۱۳ رقمی است که برای شناسایی هر کتاب و اثر چاپی در سطح بین‌المللی استفاده می‌شود. در صفحه فیپا، شابک برای هر کتاب درج می‌شود تا به‌طور دقیق کتاب را از دیگر آثار مشابه متمایز کرده و شناسایی آن را در پایگاه‌های داده، کتابخانه‌ها و سیستم‌های فروش کتاب آسان‌تر کند.

7. موضوع

موضوع در صفحه فیپا به زمینه یا محتوای اصلی کتاب اشاره دارد که به‌طور دقیق، محتوای کتاب را دسته‌بندی و توصیف می‌کند. این بخش به شناسایی محتوای کتاب در سیستم‌های کتابخانه‌ای، پایگاه‌های داده، و هنگام جستجو در منابع مختلف کمک می‌کند.

انواع موضوع در فیپا:

1. موضوع اصلی کتاب
   این بخش شامل عنوان اصلی یا کلیدی است که کتاب به آن پرداخته و محتوا بر اساس آن دسته‌بندی می‌شود. این موضوع ممکن است شامل یک رشته علمی، حوزه تخصصی یا یک مبحث خاص باشد.
2. موضوع فرعی (در صورت وجود)
   اگر کتاب دارای چندین مبحث مرتبط یا جنبه‌های مختلفی از یک موضوع باشد، موضوع فرعی نیز ذکر می‌شود. این موضوعات فرعی برای توصیف جزئیات بیشتر و محتوای دقیق‌تر کتاب کاربرد دارند.

8. شناسه افزوده

شناسه افزوده در صفحه فیپا به اطلاعات اضافی یا شناسه‌هایی اطلاق می‌شود که برای شناسایی دقیق‌تر و جامع‌تر یک کتاب یا اثر منتشر شده به کار می‌روند. این شناسه‌ها می‌توانند شامل نام افراد، گروه‌ها، ناشران، یا سازمان‌هایی باشند که به‌طور غیرمستقیم در تولید و انتشار کتاب دخیل هستند. شناسه افزوده معمولاً به جز پدیدآور اصلی (نویسنده، مترجم، یا مؤلف) اطلاعات دیگری را فراهم می‌آورد که برای فهرست‌نویسی کامل و دقیق ضروری است.

انواع شناسه افزوده:

شناسه افزوده به موارد مختلفی اشاره دارد که در کنار پدیدآور اصلی (نویسنده، مترجم و…) برای شناسایی دقیق‌تر کتاب استفاده می‌شود. این شناسه‌ها می‌توانند شامل:

1. شناسه افزوده برای مترجم یا ویرایشگر: اگر کتاب توسط مترجم یا ویراستاری غیر از پدیدآور اصلی ترجمه یا ویرایش شده باشد، نام آن شخص در این قسمت ذکر می‌شود.
2. شناسه افزوده برای مؤلفان گروهی: اگر کتاب توسط گروهی از نویسندگان تألیف شده باشد، ممکن است در این بخش نام سایر مؤلفان یا مشارکت‌کنندگان به‌طور جداگانه ذکر شود.
3. شناسه افزوده برای ناشر یا مؤسسات مربوط: گاهی اوقات ناشر یا سازمان‌هایی که در انتشار کتاب نقش دارند (مثلاً ناشر تخصصی، مؤسسات تحقیقاتی یا دانشگاه‌ها) به‌عنوان شناسه افزوده ذکر می‌شوند. این بخش معمولاً زمانی کاربرد دارد که ناشر یا سازمان‌ها به‌طور برجسته در تولید کتاب مشارکت داشته باشند.
4. شناسه افزوده برای مترجم، نویسنده دیگر یا ناشر به‌طور مشترک: در صورتی که کتاب ترجمه یا ویراسته شده باشد، به‌ویژه در آثار گروهی، این بخش برای شناسایی نویسنده، مترجم یا ویراستار اضافی استفاده می‌شود.
5. شناسه افزوده برای نهادها یا سازمان‌های قانونی: گاهی اوقات ممکن است نام سازمان‌ها، بنیادها یا مؤسسات قانونی که در تألیف یا انتشار اثر نقشی داشته‌اند نیز به‌عنوان شناسه افزوده آورده شود.

9. رده‌بندی کنگره

رده‌بندی کنگره (Library of Congress Classification یا LCC) یکی از سیستم‌های مهم طبقه‌بندی کتاب‌ها و آثار علمی است که در سیستم‌های کتابخانه‌ای برای سازمان‌دهی و جستجو استفاده می‌شود. در صفحه فیپا، این بخش به کد رده‌بندی کنگره مربوط به کتاب اشاره دارد که برای دسته‌بندی و شناسایی دقیق‌تر موضوعی کتاب‌ها در کتابخانه‌ها و پایگاه‌های داده‌های علمی به‌کار می‌رود.

سیستم رده‌بندی کنگره به‌طور گسترده‌ای در کتابخانه‌ها، به‌ویژه در کتابخانه کنگره ایالات متحده و بسیاری از کتابخانه‌های دیگر در سطح جهانی برای طبقه‌بندی کتاب‌ها بر اساس موضوع استفاده می‌شود. این سیستم به دسته‌بندی کتاب‌ها در ۲۱ گروه اصلی پرداخته که هر گروه به حوزه‌های مختلف علمی، ادبیات، هنر، علوم اجتماعی، و… اختصاص دارد. این سیستم به‌ویژه برای دسته‌بندی کتاب‌های دانشگاهی و علمی مناسب است.

نکته: جهت آشنایی بیشتر با رده‌بندی کنگره کلیک کنید.

10. رده‌بندی دیویی

رده‌بندی دیویی (Dewey Decimal Classification یا DDC) یک سیستم طبقه‌بندی است که برای دسته‌بندی و فهرست‌نویسی کتاب‌ها و منابع اطلاعاتی در کتابخانه‌ها استفاده می‌شود. در صفحه فیپا، رده‌بندی دیویی به یک شماره سه‌رقمی یا چندرقمی اشاره دارد که به کتاب تعلق می‌گیرد و بر اساس آن، کتاب در یکی از حوزه‌های اصلی دانش طبقه‌بندی می‌شود.

نکته: جهت آشنایی بیشتر با رده‌بندی دیویی کلیک کنید.

ویژگی‌های رده‌بندی دیویی:

سیستم رده‌بندی دیویی از ۱۰ بخش اصلی تشکیل شده است که هر کدام به یک حوزه گسترده از دانش بشری اختصاص دارند. این بخش‌ها به صورت ده‌گانه شماره‌گذاری شده‌اند (از 000 تا 999)، و هر بخش به زیرمجموعه‌هایی تقسیم می‌شود که موضوعات تخصصی‌تر را پوشش می‌دهند.

11. شماره کتاب‌شناسی ملی

شماره کتاب‌شناسی ملی در صفحه فیپا به یک شماره شناسایی منحصر به فرد اشاره دارد که به هر کتاب یا اثر منتشر شده در کتابخانه ملی ایران اختصاص می‌یابد. این شماره برای شناسایی دقیق و یکتای کتاب‌ها در نظام کتاب‌شناسی ملی کشور و پایگاه‌های داده مرتبط استفاده می‌شود.

ویژگی‌های شماره کتاب‌شناسی ملی:

1. یونیک بودن: شماره کتاب‌شناسی ملی برای هر کتاب، به‌صورت منحصر به فرد و مخصوص همان اثر صادر می‌شود. این شماره از تکرار آن در دیگر آثار جلوگیری می‌کند.
2. ثبت در کتابخانه ملی: این شماره پس از ثبت کتاب در کتابخانه ملی ایران به کتاب اختصاص می‌یابد و نشان‌دهنده این است که کتاب به طور رسمی در سیستم کتاب‌شناسی ملی کشور ثبت شده است.
3. نظام مرجعیت: شماره کتاب‌شناسی ملی به‌عنوان یک مرجع شناسه برای شناسایی آثار منتشر شده در ایران به کار می‌رود. این شماره به‌ویژه برای محققان، کتابخانه‌ها، و مؤسسات آموزشی اهمیت زیادی دارد.

نحوه درج شماره کتاب‌شناسی ملی در صفحه فیپا:

در صفحه فیپا، شماره کتاب‌شناسی ملی معمولاً در بخش مشخصات کتاب‌شناسی قرار می‌گیرد و به‌صورت یک عدد ۹ رقمی درج می‌شود که به‌طور خاص به کتاب اختصاص دارد. این شماره برای ثبت و شناسایی کتاب در فهرست‌های ملی و دیگر پایگاه‌های اطلاعاتی مفید است.

نکته: جهت کسب اطلاعات بیشتر منوی فیپا چیست را مطالعه فرمایید.

در مورد چاپ و نشر کتاب بیشتر بدانید…

صفحه اصلی وب‌سایت انتشارات کتیبه نوین