برای داشتن کیفیت بالا در سفارشهای چاپی، انتخاب نرمافزار مناسب جهت طراحی فایل، کالیبره بودن مانیتور طراح، تنظیم درست پروفایل رنگ در خروجی کار، اصلاح نور تصاویر و در نهایت انتخاب بهترین فرمت فایل چاپ، مطرح است.
در این صفحه، قصد داریم شما را با انواع فرمتهای فایل چاپ آشنا کنیم تا هنگام گرفتن خروجی فایل طراحی شده، و ارسال به چاپخانه مورد نظر، دچار مشکل نشوید.
بهترین فرمت فایلها در چاپ کتاب
از آنجا که در حالت کلی، تعدد ذخیرهسازی فرمت فایلها بالا بوده و نام بردن همه آنها از حوصله کاربر خارج است، ما در اینجا راجعبه پرکاربردترین و رایجترین فرمت فایل چاپ که در چاپخانه نیز مورد تأیید است و جهت ذخیرهسازی فایلهای طراحی چاپی مورد استفاده قرار میگیرد، صحبت میکنیم. از رایجترین فرمت فایل چاپ میتوان به فرمت TIFF، فرمت PSD و فرمت PDF اشاره نمود:
فرمت TIFF
فرمت TIFF که به فرمتی با بالاترین کیفیت تصویر مشهور است، یکی از بهترین فرمتهای فایل چاپ افست به شمار میآید؛ بنابراین اگر برای چاپ به کیفیت بالا نیاز است و قصد چاپ تصاویر در اندازههای بزرگ را دارید، حتماً از این نوع فرمت استفاده نمایید، تا خروجی کار با کیفیتی در اختیار داشته باشید.
TIFF یک قالب گرافیکی غیر فشرده از نوع Bit map است که بهطور گستردهای توسط برنامههای گرافیکی پشتیبانی میشود و از هر انـدازه، وضوح و یا عمق رنگ پشتیبانی میکـند، از اینرو عرضهکنندگان اسـکنر از توسعهدهندگان اصلی و عمده TIFF هستند.
اکثر برنامههای گرافیکی میتـوانـنـد فـایلهای خود را تحت این قالب ذخیره کنند. اما فراموش نکنید که TIFF بهعنوان یک قالب غیر فشرده به فضای زیادی، حتی بیشتر از نوع BMP، برای ذخیره شدن نیاز دارد بهخصوص اگر روی تصاویری با درجه وضوح بالا کار میکنید.
فرمت فایلی TIFF که مخفف عبارت Tagged Image File Format است، معمولاً توسط عکاسان و طراحان حرفهای مورد استفاده قرار میگیرد. به دلیل کیفیت بالایی که خروجی TIFF دارد، از این فرمت فایل تصویری به منظور استفاده در اهداف تجاری و بهعنوان یکی از بهترین فرمتهای فایل چاپ افست، استفاده میشود.
نکته قابل توجه این است که تفاوت اصلی بین فرمت TIFF و سایر فرمتها، به لحاظ فشرده نشدن فرمت بوده، که امکان ویرایش عکس در مراحل بعدی را امکانپذیر میکند.
فایلهای JPEG تنها از تصاویر RGB و 8 بیتی پشتیبانی میکنند حال آنکه فایلهای TIFF از تصاویر چندلایهای 16 بیتی CMYK در هر دو کامپیوترهای شخصی و Macintosh پشتیبانی میکنند.
به همین خاطر میتوان گفت TIFF از جمله فرمتهایی است که برای صنعت چاپ و نشر بسیار کاربردی است و از کار با آن راضی خواهید بود. در بسیاری از دوربین عکاسی های دیجیتال عکسهایی با فرمت TIFF به عکسهای JPEG ترجیح داده شده است.
به یاد داشته باشید که این فرمت و تصاویری که از آن استفاده میکنند حجم بالایی دارند، پس فضای زیادی از سیستم شما را اشغال خواهند کرد.
از نرمافزارهایی که فرمت TIFF را پشتیبانی میکنند میتوان به نرمافزارهای Adobe Illustrator and Adobe Photoshop, ACDSee Classic, CorelDRAW, Image Viewer, Picasa اشاره کرد. در صورتی که نیاز به ویرایش این فرمت فایل چاپ دارید، کافی است تا از نرمافزارهای Tiff Splitter و Tiff Combiner استفاده کنید.
هرچند بیشتر مرورگرهای وب از TIFF پشتیبانی میکنند، با این حال در صورتی که با گرافیک وب سروکار دارید، سعی کنید از این فرمت استفاده نکنید! چرا که کارکرد اصلی آن برای چاپ است.
فرمت PSD
فرمت PSD یکی دیگر از رایجترین فایلها جهت طراحی و ذخیرهسازی فایل چاپ افست است. PSD جهت ذخیره تصاویر در نرمافزار Adobe PS استفاده میشود. جالب است بدانید در بین تمامی فرمتهای فایلها، فرمت PSD بالاترین کیفیت فرمت تصویر برای چاپ عکس است. این فرمت اجازه میدهد تا بتوان لایههای جداگانه را ویرایش نمود.
درون این فایل همه چیز به صورت لایه لایه و جدا از هم ذخیره میشود. به این صورت که اگر 100 سال دیگر یک PSD در نرم افزار فتوشاپ باز شود، همان لایه های قبلی دیده میشوند و از همه جالبتر، لایه ها قابل ویرایش هستند و میتوانیم تغییرات دلخواه را در آنها ایجاد کنیم.
این فرمت باعث کاهش اطلاعات تصویر نمیشود و لایهها را حفظ میکند، بنابراین موقع کار روی پروژه میتوانید دقیقاً به محلی که پـروژه را رهـا کرده بودید، برگردید.
البته اینگونه فرمتها معمولاً در برنامههایی به جز برنامه سازنده آن باز نمیشوند این امر شمـا را مجبور میکند که در نهایت فایلها به فرمت TIFFیا JPEG ذخیره کنید.
علاوه بر این، پس از ذخیره فایل، میتوان ویرایشهای مورد نیاز روی فایل را انجام داد. نرمافزارهای پشتیبانیکننده فرمت PSD برنامههای Adobe Photoshop, GIMP, PSD Viewer and Apple’s QuickTime Picture Viewer نام دارند.
موارد استفاده از فرمت PSD:
- ویرایش و چاپ فایل عکس
- چاپ دیجیتال، کارهای هنری از جمله عکس، نقاشی و غیره
- تهیه و تنظیم تصاویر مورد نیاز برای وب
نکته قابل ذکر این است که بسیاری از چاپگرها، قالب PSD را نمیپذیرند و بنابراین میبایست فرمت فایل را به TIFF یا JPEG تبدیل کرد.
فرمت PDF
کمپانی معروف ادوبی در سال ۱۹۹۰ فرمتی به اسم PDF را معرفی کرد تا دو مشکل اصلی را حل کند. اولین نیاز و مشکل این بود که کاربران به فرمتی نیاز داشتند که بتوان آن را در پلتفرمهای مختلف مثل ویندوز و غیره توسط نرمافزارهای سادهای تحت عنوان PDF Reader باز کرد. دومین نیاز که این روزها هم مطرح است، حل کردن مشکل به هم ریختگی فونت و ساختار صفحات است. با استفاده از PDF این مشکل نیز برطرف میشود.
فایلهای PDF فقط شامل متن نیستند بلکه میتوان در فایل PDF از عکس و لینک و ویدیوها و دکمههای تعاملی و فرمها و حتی گرافیک سهبعدی استفاده کرد که البته در مورد برخی انواع محتوا، نرمافزاری که قرار است فایل PDF را باز کند، میبایست قابلیتهای خاص را پشتیبانی کند. در فایلهای پیدیاف میتوانید فایل فونت یا حداقل حروفی که در داکیومنت استفاده شده را هم به صورت توکار یا Embedded اضافه کنید تا مشکلی در نمایش صحیح به وجود نیاید.
فرمت PDF مخفف عبارت Portable Document Format است، فرمتی شناخته شده است که از قدیمالایام کاربرد داشته و اسم آن حداقل یکبار به گوش تمامی افراد خورده است. از فرمت PDF برای ذخیره و انتقال اطلاعات متنی و گرافیکی در شبکه استفاده میشود، تا بدین طریق اطلاعات درون فایل دستنخورده باقی مانده و در هر سیستمی به همان شکل اولیه باز شود.
فرمت PDF یکی از باکیفیتترین فرمتها جهت ذخیره فایلهای چاپی به شمار میرود. از نرمافزارهای پشتیبانیکننده فرمت PDF میتوان به Adobe Acrobat Reader, Sumatra PDF, Nitro Reader اشاره کرد. همچنین برنامههایی همچون Adobe Photoshop و Illustrator قادر به ذخیره کردن تصاویر بهطور مستقیم به PDF هستند تا شما بتوانید فایل خود را برای چاپ آماده کنید.
فرمت PDF بالاترین کیفیت تصویر جهت چاپ سفارشها را تضمین میکند. به دلیل تطبیقپذیری بالای این فرمت با اکثر دستگاههای چاپگر، استفاده از این فرمت فایل چاپ، بسیار رواج دارد.
کاربرد فرمتهای گرافیکی TIFF ،PSD و PDF در چاپ کتاب
TIFF: فرمتی است که خروجی فایل جلد کتاب بر اساس آن تهیه و تنظیم میشود و سپس برای چاپ ارسال میگردد. دقت فرمایید که رزولوشن فایل حتماً باید 300 دیپیآی باشد. (از فایل JPEG با کیفیت بالا نیز میتوان اسفاده کرد.)
PSD: فایل لایه بز جلد کتاب است که درصورتیکه فایل جلد کتاب نیاز به تغییر داشته باشد این فایل با این نوع فرمت نیز به چاپخانه ارسال میگردد.
PDF: خروجی فایل متنی کتاب است که با کیفیت بالا تهیه و برای چاپخانه ارسال میگردد. دقت فرمایید که این نوع خروجی با خروجی عادی متفاوت است.
نکته: جهت کسب اطلاعات بیشتر منوی مدهای رنگی و فرمتهای گرافیکی را مطالعه فرمایید.