مهارتهای مورد نیاز مترجم کتاب
یک مترجم کتابهای تخصصی باید در موضوع مورد نظر نیز کارشناس یا متخصص باشد تا بتواند ترجمه را به بهترین شکل ممکن انجام دهد. در دنیای امروز که علم با سرعت شگفتانگیزی در حال پیشروی است متخصصین رشتههای مختلف نیاز دارند که کتابهای بیشتری در حوزه تخصصی خود مطالعه کنند، از اینرو ترجمه کتابهای تخصصی از اهمیت ویژهای برخوردار است.
مهمترین ویژگی که مترجم کتاب حرفهای باید داشته باشد، تسلط به زبانهای مبدأ و مقصد است. در واقع با دانش سطحی از زبان، ترجمه کتاب خوبی حاصل نمیشود. مترجم باید ظرافتهای ادبی و فرهنگی هر دو زبان را بشناسد و به خوبی از آنها در ترجمه استفاده کند. همچنین مترجم کتاب باید قلم خوبی مخصوصاً برای ترجمه کتابهای ادبی داشته باشد.
ویژگی بعدی یک مترجم کتاب زبده، مسئولیتپذیری و توانایی مدیریت پروژههای سنگین است. کتابها معمولاً حجم زیادی دارند و برای ترجمه آنها، مترجم باید به خوبی پروژه را مدیریت کند. همچنین مترجم کتاب باید به تاریخهای تحویل، مقید باشد و در رأس موعد و بدون تأخیر، پروژه ترجمه کتاب خود را با کیفیت بالا تحویل دهد.
ویژگی مهم دیگر برای مترجمان کتاب، آشنایی با نرمافزارهای مرتبط و توانایی جستوجوی حرفهای در گوگل است. مترجم کتاب باید به خوبی با نرمافزارهای مربوط همانند ورد کار کند و توانایی ویرایش و یکسانسازی متون با این نرمافزار را داشته باشد. همچنین مترجم کتاب باید به خوبی با ترفندهای جستوجوی مؤثر در وب و استفاده از منابع معتبر آشنا باشد تا در مواقع بروز ابهام به خوبی آنها را رفع کند.
یک مترجم وظیفه دارد متنها، گفتارها، و اسناد مختلف را از زبانی به زبان دیگر تبدیل کند. این فرآیند شامل موارد زیر است:
- فهمیدن متن اصلی: مترجم باید متن اصلی را به طور کامل درک کند.
- تحلیل محتوای متن: مترجم باید محتوای متن را تحلیل کند و نکات اصلی و جزئیات آن را شناسایی کند.
- بازآفرینی متن: مترجم باید متن را به زبان مقصد بازآفرینی کند، به گونهای که مفهوم اصلی و پیام متن حفظ شود.
- توجه به جزئیات: مترجم باید به جزئیات متن توجه کند و هرگونه خطا یا نقص را برطرف نماید.
- ویرایش و بازبینی: پس از ترجمه، مترجم باید متن ترجمه شده را ویرایش و بازبینی کند تا از دقت و صحت آن اطمینان حاصل کند.
ویژگیهای یک ترجمه عالی
ترجمه فرآیند تبدیل متن یا گفتار از یک زبان به زبان دیگر است. این فرآیند شامل جایگزینی کلمات به تنهایی نیست، بلکه انتقال معانی، نکات فرهنگی و نیت اصلی متن است. هدف اصلی ترجمه ایجاد ارتباط مؤثر و دقیق بین دو زبان و فرهنگ مختلف است. یک ترجمه خوب باید بتواند همان احساسات، افکار و اطلاعات موجود در متن اصلی را به زبان مقصد منتقل کند.
یک ترجمه خوب و با کیفیت باید ویژگیهای زیادی داشته باشد تا بتواند هم نتیجهبخش و هم پرکاربرد باشد. مترجم کتاب باید این موارد را رعایت نماید.
- صرف زمان برای ترجمه
- داشتن دایره لغات وسیع
- ساده و روان بودن ترجمه
- انتخاب مترجم با سابقه ترجمه
- تسلط بر زبان مبدأ و مقصد ترجمه
- آشنایی با فرهنگ و رسوم زبان مبدأ
- آشنایی با اصطلاحات رایج و مرسوم زبان مبدأ
- تسلط بر دامنه و زمینه تخصصی اطلاعات ارائه شده در کتاب
نکتههای اساسی در ترجمه کتاب:
- همانطور که اشاره شد هر کتاب تخصصی نیاز به مهارت ترجمه در آن حوزه دارد. پس کتابی که انتخاب میکنید با توجه به تخصصتان در نظر بگیرید.
- برای ترجمه هر کتاب لحن کتاب را در نظر بگیرید مثلاً برای ترجمه کتابهای کودک لحن کودکانه را در نظر داشته باشید.
- در ترجمه کتاب از اصطلاحات و جملات محاورهای استفاده نکنید.
- در ترجمه کتاب بهتر است اصول و قواعد نگارشی را در نظر بگیرید.
- گاهی برخی کلمات یا عبارتها در زبان مقصد وجود دارند که برای مخاطبان کتاب ملموس و قابل درک نیستند. سعی کنید بهترین معادلها را بر اساس معیارهای فرهنگی جایگزین کنید.
- گاهی اوقات قرار دادن معادلهایی برای واژههای زبان مقصد، باعث میشود که نتوانید موضوع اصلی را به خوبی بیان کنید. سعی کنید از متن اصلی فاصله نگیرید و اصل امانتداری را در ترجمه رعایت کنید. گاهی معادلسازی بیش از اندازه، باعث میشود به حدی از متن اصلی فاصله بگیرید که موضوع به کلی تغییر کند.
نکته: جهت کسب اطلاعات بیشتر منوی ترجمه کتابهای عمومی و تخصصی را مطالعه فرمایید.