معرفی کتاب: در جامعه مدنی که روابط خصوصی افراد بر اساس قانون تنظیم شده است، قانون‌گذار حقوقی برای افراد به رسمیت می‌شناسد و اعمال این حقوق را تابع شرایطی قرار می‌دهد. حق اقامه‎ی دعوا یا حق دادخواهی یکی از حقوقی است که قانون‌گذار برای افراد به رسمیت شناخته است و بر اساس آن شخص می‌تواند رسیدگی به ماهیت دعوا را از مرجع قضایی بخواهد تا در مورد ادعای وی مبنی بر ذی‌حق بودن یا نبودن اتخاذ تصمیم شود. بدیهی است که قانون‌گذار اعمال حق دادخواهی را نیز مانند سایر حقوق موکول به شرایطی نموده است که تنها در صورت وجود آن شرایط، دعوا پذیرفته شده و به ماهیت آن رسیدگی خواهد شد. اگر شخصی قصد داشته باشد حق دادخواهی خود را برای احقاق حقوق تضییع یا انکار شده‌اش به کار گیرد، از طریق «اقامه‎ی دعوا» به اجرای حق خویش اقدام می‌کند. در بین حقوق‌دانان مرسوم است که شرایطی را برای اقامه‎ی دعوا ذکر می‌کنند. قانون بیان صریحی در مورد شرایط اقامه‎ی دعوا و خصوصیات و ویژگی‌های آن‌ها ندارد و نسبت به تعداد این شرایط در نزد حقوق‌دانان اختلاف‌ نظر وجود دارد و تعداد آن‌ها را از سه تا هشت شرط دانسته‌اند. هر چند که در برخی از این شروط تقریباً اتفاق نظر وجود دارد (اهلیت، نفع، سمت) اما در پاره‌ای از این شروط اختلاف نظر وجود دارد. در مورد شرایط مورد اتفاق نیز نکاتی مبهم وجود دارد. از آنجایی که احقاق حق و دادرسی عادلانه موکول به این است که نه تنها شرایط اقامه‎ی دعوا مشخص باشد، بلکه خصوصیات و ویژگی‌های این شرایط نیز روشن شده باشد؛ لذا نظر به اهمیت مسئله، در این کتاب به بررسی شرایط اقامه‎ی دعوا خواهیم پرداخت. برای بررسی شرایط اقامه‎ی دعوا، علاوه بر قانون آیین دادرسی مدنی، سابقه فقهی موضوع و مطالعه مقررات و حقوق برخی کشورها را نیز مد نظر قرار داده‌ایم. در آغاز، به بررسی مفهوم شرایط اقامه‎ی دعوا خواهیم پرداخت و بر اساس آن تمامی شرایطی که در حقوق ایران برای اقامه‎ی دعوا ذکر شده است مورد مطالعه قرار خواهیم داد و در نهایت به این سؤالات پاسخ می‌دهیم که اقامه‎ی دعوا مشروط به چه شروطی است و اگر تمام یا برخی از شروطی که برای اقامه‎ی دعوا ذکر شده‌اند را شرط اقامه‎ی دعوا ندانیم، ماهیت آن را چگونه ارزیابی می‌کنیم.

کلید واژه ها: فهوم شرایط اقامه‎ی دعوا، ماهیت اقامه‎ی دعوا، تعریف و مفهوم شرط، مفهوم شرایط اقامه‎ی دعوا، رابطه شرایط اقامه‎ی دعوا با ایرادات و موانع رسیدگی، بررسی ماده ۸۴ قانون آیین دادرسی مدنرابطه شرط و مانع، رابطه شرایط اقامه‎ی دعوا ایرادات، اهلیت قانونی، مفهوم اصیل و قائم مقام و نماینده، انواع نمایندگی، نفع، اوصاف منفعت، رابطه سمت و نفع، شرایط مورد اختلاف