معرفی کتاب: فرامرزی یکی از گویشهای وابسته به گروه شناخته شده گویشهای لاری است. این گویش در منطقه فرامرزان از جمله شهر هنگویه از توابع شهرستان بستک در استان هرمزگان تکلم میشود. فرامرزی (۱۳۶۳) بیش از سه هزار واژه اصیل فرامرزی را جمعآوری کرده است. واحدی (۱۳۹۹) بیش از هفت هزار واژه اصیل گویش فرامرزی شهر هنگویه را جمعآوری کرده و تحت عنوان فرهنگ لغت گویش فرامرزی شهر هنگویه به چاپ رسانده است. هیچ اثر مکتوبی که به بررسی ساختواژه (صرف) گویش فرامرزی شهر هنگویه پرداخته باشد در دست نیست و تنها میتوان به مطالعات دیگر گویشهای مجموعه گویشهای لاری اشاره کرد. بر اساس وثوقی (۱۳۶۹) زبان لارستانی خود مشتمل بر لهجهها و گویشهای متفاوتی از جمله اوزی، گراشی، لاری، بستکی، فرامرزی و خنجی است. با وجود خصوصیات مشترک این لهجهها و گویشها از جمله تقریباً یکسان بودن ریشه تمام مصدرها و تا حدی ساختار دستوری مشترک آنها بعضاً تفاوتهایی در تلفظ واژگان، سیستم صرف افعال، لغات کاملاً متفاوت و حتی نوع نشانههای آوایی آنها مشاهده میشود. در تعدادی از کتب و منابع تاریخی قدیمی از جمله اثر صدیق (۱۳۷۲) و حسینی فسایی (۱۳۷۸) از نام و اوضاع تاریخی شهر هنگویه قابل ردیابی است. آثاری که تاریخ، جغرافیا و تحولات شهر هنگویه را بررسی میکنند نیز جز مسائل تاریخی و اجتماعی و اقتصادی، مبحث دیگری را مطرح نکردهاند؛ بنابراین میتوان گفت امکان ردیابی مطالبی پیرامون گویش فرامرزی در این آثار وجود ندارد. هدف این کتاب، ارائه بررسی و توصیف ساختواژه گویش فرامرزی شهر هنگویه در قالب ساختواژه تصریفی و اشتقاقی میباشد. نتایج بررسی ساختواژه تصریفی و اشتقاقی این عناصر زبانی نشان میدهند که در ساختواژه تصریفی، اسم در مقولههای تصریفی شمار با دو تمایز شمار مفرد و جمع، شناختگی (معرّفگی)، مالکیت و حالت فاعلی و غیرفاعلی صرف میشود. حالت غیرفاعلی در اینگونه بهصورت حالت رایی، اضافی، بهای، بایی، ازی، برایی و مکانی تحقّق ساختواژی-نحوی مییابد. نظام حالت غالب در اینگونه نظام فاعلی-مفعولی است. با وجود این، ساخت کنایی دوگانه نیز در دادهها مشاهده شده است. جنس دستوری در این گویش فاقد نشانه ساختواژی است. صورتهای خود ایستای فعل در مقولههای زمان دستوری (نظام گذشته و نظام غیرگذشته)، نمود (کامل و ناقص)، وجه (اخباری، التزامی و امری)، جهت (معلوم و مجهول) و مطابقت با فاعل یا ضمایر پیوسته (ضمایر پسوندی) و شناسههای فعلی صرف میشوند. صفتها در این گویش نیز در مقوله تصریفی مقایسه صرف میشوند. در مقوله قیدها، غالب آنها صورتهای تصریف شده اسم یا صفت هستند که دسته اول فقط در مقوله تصریفی مقایسه صرف میشوند، در حالی که دسته دوم از قیدهای مذکور در نظام حالت فرامرزی صرف میشوند. بررسی ساختواژه اشتقاقی فرامرزی نشان میدهد که واژههای زیادی به کمک فرایندهای اشتقاق، ترکیب، اشتقاق-ترکیب و تکرار ساخته میشوند. فرایند اشتقاق اسم، فعل، صفت و قید به دو صورت پیشوندی و پسوندی تحقق مییابد که صورتهای پسوندی بیشترین اشتقاقها را به خود اختصاص داده است.
کلید واژهها: ساختواژه، تعریف واژه و انواع آن، واژه مرکب، واژه مشتق، واژه مشتق-مرکب، پایه، ستاک، ریشه، ریشه، تکواژ، تکواژ آزاد، شاخههای ساختواژه، ساختواژه تصریفی، ساختواژه اشتقاقی، فرایندهای واژهسازی، ساختواژه تصریفی، مقولههای تصریفی اسم، جنس دستوری، حالت ساخت کنُایی دوگانه، مالکیت، ضمایر پیوسته، ضمایر ناپیوسته (ضمایر شخصی)، ضمیر مشترک، ضمایر انعکاسی، ضمایر متقابل، ضمایر ملکی، ضمایر اشاره، ضمایر پرسشی، ضمایر مبهم، فعل، عناصر ساختواژی فعل، ستاک فعل، وندها، فعل ربطی اسنادی، صورتهای خود ایستای فعل، وجه و نمود، وجه اخباری، وجه التزامی، مطابقت، صورتهای ناخود ایستای فعل، صفت، مقولههای تصریفی صفت، قید، ساختواژه اشتقاقی، فرایندهای واژهسازی، اشتقاق اسم، اشتقاق فعل، اشتقاق صفت، اشتقاق قید، فعل مرکب، اسم مرکّب، صفت مرکّب، قید مرکّب، ترکیب–اشتقاق، اسم مرکب-مشتق، فعل مرکّب-مشتق، صفت مرکّب-مشتق، قید مرکّب-مشتق، قرضگیری واژگانی، تکرار یا دوگانسازی، تکرار کامل، تکرار ناقص، کوتاهسازی، تبدیل
نقد و بررسیها
هیچ دیدگاهی برای این محصول نوشته نشده است.