معرفی کتاب: سـلول به عنوان واحد ساختاری، عملکردی و بیولوژیکی تمام موجودات زنده شناخته شده است. سلول پائین‌ترین سطح ساختاری است که همه فعالیت‌های زیستی در آن انجام می‌شود. سلول حاوی سیتوپلاسم بوده که به وسیله غشاء پلاسمائی محصور شده است. ماکروملکول‌هایی چون پروتئین‌ها، کربوهیدرات‌ها، اسیدهای نوکلئیک و لیپیدها در سلول یافت می‌شوند. بلوک‌های ساختاری پروتئین‌ها آمینواسید، کربوهیدرات‌ها منوساکارید، اسیدهای نوکلئیک نوکلئوتید و لیپیدها اسیدچرب است. پروتئین‌ها فراوان‌ترین و اسیدهای نوکلئیک پراهمیت‌ترین ماکروملکول‌ها هستند. سلول‌ها گرد هم آمده تا بافت‌ها را شکل دهند و بافت‌ها گرد هم می‌آیند تا اندام‌ها شکل گیرند. براساس سازماندهی ژنوم (DNA)، سلول‌ها به دو دسته یـوکاریوتی و پـروکاریوتی تقسیم می‌شوند. پروکاریوت‌ها موجودات تک‌سلولی ولی یوکاریوت‌ها موجودات تک‌سلولی و پرسلولی را شامل می‌شوند. گاهی بعضی از باکتری‌ها به هم می‌چسبند و ساختارهای رشته‌مانندی را پدید می‌آورند، اما نمی‌توان چنین ساختارهایی را پرسلولی نامید زیرا برخلاف جانداران پرسلولی واقعی سیتوپلاسم آن‌ها ارتباط مستقیمی با یکدیگر ندارد. پروکاریوت‌ها شامل باکتری‌ها و آرکئی‌ها و یوکاریوت‌ها گروه بزرگی از موجودات از قارچ‌ها، آغازیان ریز تک‌سلولی گرفته تا موجودات غول‌پیکری مثل جانوران و گیاهان را شامل می‌شود (در فرمانروی آغازیان جانداران بسیار گوناگونی جای دارند، بسیاری از آن‌ها تک‌سلولی اما گروهی هم پرسلولی‌اند، از آنجائی که این جانداران ابتدایی‌ترین و قدیمی‌ترین یوکاریوت‌ها هستند، به آن‌ها آغازی می‌گوییم. پارامسی و آمیب نمونه‌ای از آغازیان هستند. کِلپ‌ها بزرگ‌ترین آغازیانی هستند که پرسلولی‌اند). یوکاریوت‌ها حاوی هسته مشخص و اندامک‌های سلولی می‌باشند ولی ژنوم (DNA) پروکاریوت‌ها در منطقه‌ای از سیتوپلاسم به نام نوکلـوئید قرار دارد. ژنوم پروکاریوتی در یک کـروموزوم منفرد حلقوی جای گرفته که در تماس مستقیم با سیتوپلاسم است. یک سلول پروکاریوتی از سـه بخش تشکیل می‌شود ۱- پوشش سلول، معمولاً حاوی دیواره سلولی و غشاء بوده که در برخی باکتری‌ها کپسول (خارج دیواره سلولی) نیز به این بخش اضافه می‌شود. پوشش به سلول استحکام بخشیده، آن را از محیط مجزا کرده و به عنوان یک فیلتر عمل می‌کند ۲- منطقه سیتوپلاسم، که حاوی اجسام سلولی، DNA و پروتئین است ۳- ساختارهای حرکتی و پیلی، در سطح بیرونی سلول قرار دارند، این ساختارها از جنس پروتئین بوده که جنبش و ارتباطات سلولی را تسهیل می‌بخشند. ویـژگی اصلی تمایز بین این دو سلول بخش‌بندی سلول یوکاریوتی است (در سلول پروکاریوتی هیچ مرزبندی مشخصی بین نوکلوئید و دیگر اجزاء سلول وجود ندارد). این نظم مدیون حضور اندامک‌هایی است که از طریق غشاء از بقیه اجزاء مجزا شده و هر کدام فعالیت خاصی را در سلول انجام می‌دهند. ژنوم (DNA) در هسته یوکاریوت‌ها در داخل ساختارهای خطی (کروموزوم) مرتب شده است. دیواره ساختاری است که در طرف بیرونی غشاء پلاسمائی شکل گرفته و برخی از سلول‌ها را احاطه می‌کند. دیواره سلولی به عنوان حفاظ ساختاری و هم به عنوان مکانیزم فیلتری عمل می‌کند. دیواره سلولی در یوکاریوت‌ها (گیاهان، جلبک‌ها، قارچ‌ها به جز جانوران) و پروکاریوت‌ها به جز برخی باکتری‌ها (میکوپلاسما) و برخی آرکئی‌ها (ترموپلاسما) یافت می‌شود. ترکیبات دیواره سلولی بسته به گونه، نوع سلول و مرحله نموی متغیر است.

کلید واژه‌ها: سلول (اندامک‌ها و زیرساختارهای سلولی)، دیواره سلولی، غشاء سلولی، سیتوپلاسم، هسته، شبکه‌آندوپلاسمی، میتوکندری، کلروپلاست، واکوئل، دستگاه گلژی، لیزوزوم، پروکسی‌زوم، گلی‌اکسی‌زوم، ریبوزوم، هستک، سنتروزوم، سنتریول، پروتئازوم، خلاصه‌ای از تاریخچه کشفیات و اختراعات مربوط به ژنتیک و مهندسی ژنتیک، اسیدهای نوکلئیک (RNA & DNA)، پیوندهای موجود در ساختار DNA، نوکلئوتیدهای مخصوص DNA یا دئوکسی‌نوکلئوتیدها، نوکلئوتیدهای مخصوص RNA یا ریبونوکلئوتیدها، ژن و ژنوم، خزانه ژنی، سازماندهی ژنوم، ژنوم اندامک‌ها (میتوکندری و کلروپلاست)، ژنوم میتوکندری، ژنوم کلروپلاست، جهش، هاپلوئیدی، پلی‌پلوئیدی، عوامل متحرک، رتروترنسپوزون‌ها، ترنسپوزون‌ها، باکتری، طرق مختلف انتقال افقی ژن در باکتری‌ها، آرکئی، ویروس، نوع ژنوم برخی از ویروس‌ها، ویروئید، قارچ، جلبک، اپی‌ژنتیک، نقش‌پذیری ژنومی، همانندسازی DNA، تنظیم بیان ژن، رونویسی، اینترون، پیرایش RNA، ویرایش RNA، رمز ژنتیکی، آمینواسید، آنزیم، استخراج ملکول DNA، استخراج ملکول RNA، استخراج پروتئین، توالی‌یابی، واکنش زنجیره‌ای پلیمراز (PCR)، تکنیک‌های انتقال لکه، کتابخانه ژنومی (DNA)، کتابخانه cDNA، تکثیر سریع انتهاهای cDNA، نقشه‌یابی ژن‌ها، ژنتیک روبه جلو و معکوس، آنالیز بیان ژن، فن‌آوری‌های اُمیکی، ژنومیکس، ترنس‌کریپتومیکس، پروتئومیکس، متابولومیکس، بیوانفورماتیک، پیشگویی ژن، ژن کاندیدا، آنزیم‌های برشی، ناقل‌های انتقال ژن، انتقال ژن، انتقال ژن به کلروپلاست، ژن گزارشگر، کاوشگر، مارکرهای گزینش‌گر، پروتئین‌های نوترکیب، نشاندار کردن پروتئین‌ها، گیاهان تراریخته، امتزاج پروتوپلاستی، جنین‌زایی سوماتیکی، تنوع کلون‌سازی سوماتیکی، ژرم‌پلاسم، کشت بافت، بذر مصنوعی، ویرایش ژنوم، نوکلئاز افکتور شبه فعال‌گر رونویسی، نوکلئازهای خانواده آرگونات، تکرارهای کوتاه پالیندرومی فاصله‌دار منظم خوشه‌ای، تداخل کریسپر، ریبوسوئیچ، دنیای RNA، ژن درمانی، مرگ برنامه‌ریزی شده سلول، سرطان، فنوتایپینگ، گزینش به کمک مارکر، سلول‌های بنیادی، برچسب‌زنی ژنی، تنوع ژنتیکی، هاپلوتایپ، هرم‌سازی ژن، پروتئین‌های هیستونی، مارکرهای زیستی