معرفی کتاب: فرهنگ ایرانی دارای سابقه کهن و درخشان است. از آنجا که غنا و عمق هر فرهنگی تا حد زیادی بسته به قدمت آن فرهنگ می‌باشد، فرهنگ ایرانی با سابقه‌ای طولانی و در مواجهه با تنگناهای گوناگون آبدیده شده و استحکام لازم را به‌ دست آورده است. اطمینان ایرانی از زیربنای فرهنگی خود باعث شده که او از زمان تشکیل اولین امپراتوری جهان به دست خود تاکنون، از طرح فرهنگ‌های دیگر در کنار فرهنگ خود نهراسد. بدین ترتیب، فرهنگ ایرانی از تجربیات فرهنگی دیگران، استفاده کرده و به رشد و ترقی خود ادامه داده است. ایرانیان در مواجهه با فرهنگ اسلامی نیز، به همین شیوه عمل نمودند. آن‌ها هنگامی که از اصول و ویژگی‌های انسان‌دوستانه و مترقی فرهنگ اسلامی آگاهی پیدا کردند، آن را با آغوش باز پذیرفتند. با گرایش ایرانیان به فرهنگ اسلامی، بر روی ریشه و شجره طیبه -به عنوان محور فرهنگ اسلامی- درختی تنومند به وجود آمد که باعث شد فرهنگ و تمدن اسلامی در سراسر جهان گسترش یابد. بدون شک، گسترش فرهنگ اسلامی، مدیون استفاده از تجربیات طولانی ایرانیان با فرهنگ بود. بدین‌گونه عقل ایرانی در کنار شرع مقدس، در قرون اولیه اسلامی حماسه آفرید و فرهنگ ایرانی که در این هنگام با فرهنگ اسلامی آمیخته بود، مبنایی استوار برای پیشرفت علوم در همه رشته‌ها پدید آورد؛ اما متأسفانه بعدها نه‌تنها بر روی آن درخت تنومند چیزی فزوده نشد، بلکه در بسیاری از موارد رشد آن نیز متوقف شد. رکود فرهنگ ایرانیان در قرون بعد، دلایل متعددی داشت که وجود حکام مستبد و فرهنگ‌ستیز از آن جمله است. از زمان ورود اعراب مسلمان تاکنون، فرهنگ اسلامی در ایران با فراز و نشیب‌های گوناگونی مواجه بوده است. هرچند سلسله‌های گوناگون همه شعار اسلام سر می‌دادند، در عمل، بیشتر آن‌ها نتوانستند یا نخواستند آن فرهنگ و تمدن درخشان اولیه را حفظ کنند و آن را استمرار بخشند. از طرفی، دست به دست شدن سریع قدرت، باعث می‌شد که دستاوردهای گذشته بر باد رود. حمله مغول‌ها به ایران، از جمله مواردی بود که ضربه سنگینی به فرهنگ اسلامی ایرانی وارد کرد؛ اما به‌رغم این فراز و نشیب‌ها، گردبادهای خشونت و جهالت نتوانستند فرهنگ اسلامی را از ادامه حیات بازدارند. این فرآیند تاکنون نیز ادامه داشته و می‌رود تا از امتزاج فرهنگ ایرانی و اسلامی تمدن نوین اسلامی، این بار بر اساس درخت طوبای ولایت مجدداً شکل گرفته، هدف از خلقت انسان را با حکومت جهانی آخرین امام معصوم عادل عالم، به ثمر و نتیجۀ نهایی و راهبردی خود برساند. با وجود اینکه برای جامعه اسلامی ایرانی، چشم‌انداز بلند عدل و صلح جهانی ترسیم شده است، اما نداشتن نقشه راه مدون و مشخص و نشناختن آسیب‌های موجود در مسیر معماری این فرهنگ و تمدن می‌تواند به انحطاط و یا انحراف آن از مسیر درست خود منجر شود. بلایی که بر سر آنچه به عنوان تمدن اسلامی در تاریخ خوانده‌ایم آمده است. بنابراین داشتن این الگوی تمدن‌سازی که ماهیت نقشه راه داشته و می‌تواند دست‌مایۀ راهبری ان باشد ضرورت جدی و حیاتی دارد. از طرف دیگر نبودن الگویی منسجم، یکپارچه و فراگیر در میان‌مدت و بلندمدت امکان دارد منجر به ازهم‌گسیختگی امور شود، هرچند افراد زیادی برای برنامه‌ریزی اجزای آن تلاش‌ها کرده و زمان‌های زیادی مصروف داشته باشند؛ و هرچند با تمام اخلاص و توان در اجرای آن همت کنند.  این کتاب به دنبال ارائه الگوی راهبری تمدن سازی اسلامی ایرانی است تا در این زمینه گامی اثربخش بردارد و با نگاهی نو زمینه را برای تحقیقات آتی بگشاید.

کلید واژه‌ها: فرهنگ و مفاهیم آن، تمدن و مفاهیم آن، تعریف تمدن، مفهوم‌شناسی تمدن، ویژگی‌شناسی تمدن، نظام‌های اجتماعی تمدن، هماهنگی و همسویی عناصر تمدنی، هویت و پویایی تمدن، رابطه فرهنگ با تمدن، تفاوت‌های فرهنگ با تمدن، تمدن اسلامی، امام خمینی، مقام معظم رهبری، رویش‌ها و ریزش‌های انقلاب اسلامی، کرامت انسان، مرجعیت علمی، شکستن مرزهای دانش، شهید مطهری، سید جمال‌الدین اسدآبادی، فارابی، جامعۀ فاضله، اضداد جامعۀ فاضله، ابن خلدون، خواجه نصیرالدین طوسی، گستره تمدن اسلامی- ایرانی، هخامنشیان، لوح‌های گلی تخت جمشید، بستری برای تبادلات فرهنگی شرق و غرب، اشکانیان، ساسانیان، آل‌بویه، صفویه، ویژگی‌های فرهنگ اسلامی، عوامل شکل‌گیری و گسترش تمدن اسلام، ویژگی‌های تمدن اسلامی، علم و دانش در تمدن اسلامی، پیدایش علوم اسلامی و دانش‌های مقدماتی آن‌ها،رشد علوم عقلی توسط مسلمانان، روش‌های مسلمانان در علوم عقلی، فلسفه در اسلام، ریاضیات در بین مسلمانان، نقش مسلمانان در دانش طب، نهادهای علمی- فرهنگی در تمدن اسلامی، ویژگی‌های فرهنگی و تمدنی اسلام شیعی، عناصر فرهنگی شیعه، فلسفه مهدویت و ضرورت انتظار، عناصر تمدنی شیعه، دولت‌ها و محصولات هنری و ادبی، دارالعلم‌ها، مدارس و دانشگاه‌ها، حوزه‌های علمیه، نقش‌های خاص تاریخ سازمان روحانیت شیعه، منابع و عناصر سازندۀ تمدن اسلامی، ابعاد تمدن اسلامی ایرانی، ویژگی‌های حرکتیِ جریان تمدن‌ساز نوین اسلامی، گام‌های پنج‌گانه رسیدن به تمدن نوین اسلامی از نظر رهبر معظم انقلاب، مفهوم‌شناسی قدرت، کاربردهای قدرت ملی، منابع یا زیربنای قدرت ملی، انواع قدرت، ساخت درونی قدرت ملی، وضعیت ژئوپلیتیکی و ژئواستراتژیکی ایران اسلامی، جایگاه ایدئولوژیک و ژئوکالچر (جغرافیای فرهنگی) ایران، الگوی روابط سازه‌های تمدنی و قلمروهای فرهنگی در غرب آسیا، عناصر فرهنگ، مؤلفه‌های تمدن، شاخص‌های تمدن اسلامی ایرانی، ابعاد تمدن اسلامی ایرانی، الگوی تمدن‌سازی