کتاب «ریختارهای نمایش ایرانی» نوشته دکتر مهدی حامدسقایان، عضو هیئت علمی دانشکده هنر دانشگاه تربیت مدرس، از سوی انتشارات ساقی، روانه بازار نشر شده است.
به گزارش خبرنگار مهر، تحقیق در زمینه نمایش‌های سنتی در کشورمان، احساسی دوگانه در پژوهشگران پدید می‌آورد؛ از یک سو شوق، اشتیاق، سرشاری و الهام بخشی ناشی از برخورد با اینگونه نمایش‌ها و از سویی احساسی آکنده از اندوه و نگرانی برای برای سنت‌های نمایشی در ایران که تصویری از زوال و انحطاط را به رخ می‌کشد.
رویکردهای پژوهشگرانه به‌ویژه تاریخی به نمایش‌های ایرانی سابقه‌ای دیرینه در میهن‌مان دارد. گذشته از آنچه گردشگران و محققانِ بیگانه پیرامون این نمایش‌ها ثبت و ضبط کرده‌اند؛ نویسندگانی همچون جنتی-عطایی، شهیدی، غفاری، بیضایی، محجوب، بلوکباشی، عناصری، فتحعلی بیگی و پژوهشگرانی چند؛ نمایش‌های سنتی را معرفی و مورد بررسی قرار داده‌اند. اما آنچه در محاقِ فراموشی بوده است، رویکردهای تحلیلی به اینگونه نمایش‌هاست.
در کتاب «ریختارهای نمایش ایرانی»، با رویکردی ریخت شناسانه و تحلیلی، تلاش شده است تا با بررسی قراردادهای نمایش‌های سنتی ایرانی، قراردادهای مشترکِ نمایشی در میان انواع نمایش‌های سنتی، به ویژه تعزیه و روحوضی دسته بندی و مورد تحلیل قرار گیرد. در این راستا نویسنده قراردادهای مکان، زمان، اشخاصِ بازی، بازیگری، ادا و اشاره، حرکت، لباس، اشیا، رنگ، نور، چهره آرایی، موسیقی و آواز، گفتار و بیان، رویدادها و وقایع، ساختار و تماشاگران را در بیش از ۱۱۰ قرارداد، بررسی کرده است.